- Άρθρο της Σταυρούλας Ντρουφάκου*
Ο Φεβρουάριος είναι μήνας διεθνώς αφιερωμένος στην πρόληψη του καρκίνου. Δυστυχώς σήμερα περίπου 9 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πεθαίνουν από καρκίνο κάθε χρόνο (από τους οποίους τα 4 εκατομμύρια είναι πρόωροι θάνατοι ηλικίας 30 έως 69 ετών), ενώ τα επόμενα δέκα χρόνια οι θάνατοι από καρκίνο προβλέπεται να αυξηθούν σε πάνω από 14 εκατομμύρια ετησίως.
Τα καλά νέα όμως είναι ότι σύμφωνα με δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του American Institute of Cancer Research, μπορούμε να προλάβουμε σχεδόν το 50% των πιο συχνών καρκίνων με αλλαγές στον τρόπο ζωής μας δηλαδή με:
1. Διατήρηση του σωματικού βάρους σε υγιή επίπεδα.
2. Συστηματική άσκηση: Το να είναι κάποιος ενεργός τουλάχιστον 30 λεπτά κάθε μέρα βοηθά το σώμα να ρυθμίσει τις ορμόνες που διαφορετικά μπορούσαν να ενισχύσουν τη διαδικασία του καρκίνου. Βοηθά επίσης στην πρόληψη της παχυσαρκίας, η οποία μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη πολλών καρκίνων.
3. Υιοθέτηση της μεσογειακής διατροφής: H ιδανική διατροφή που προστατεύει από τον καρκίνο περιλαμβάνει ποικιλία από φυτικά τρόφιμα όπως λαχανικά, φρούτα, δημητριακά και όσπρια, αποφυγή επεξεργασμένων κρεάτων και αλατιού και περιορισμό του κόκκινου κρέατος. Επίσης αποφυγή σακχαρούχων αναψυκτικών και τροφών που είναι πλούσιες σε θερμίδες και περιέχουν ψηλά ποσοστά ζάχαρης και κορεσμένων λιπαρών. Η κατανάλωση αλκοόλ που συνιστάται είναι 1 ποτό την ημέρα για τις γυναίκες και 2 για τους άνδρες.
4. Αποφυγή του καπνίσματος
5. Προστασία από την υπερβολική έκθεση στον ήλιο
6. Εμβολιασμός κατά της ηπατίτιδας Β και του ιού HPV.
Η αλλαγή στον τρόπο ζωής που προαναφέρθηκε, δεν έχει σαν στόχο μόνο την πρόληψη της εμφάνισης του καρκίνου αλλά και την πρόληψη της υποτροπής του, πχ η συστηματική άσκηση έχει βρεθεί ότι μπορεί να μειώσει την πιθανότητα υποτροπής του καρκίνου του μαστού, του προστάτου και του παχέος εντέρου έως και 35%.
Όσα αναφέρθηκαν προηγουμένως για τον τρόπο ζωής, συμβάλουν και στην πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων δηλαδή των εμφραγμάτων και των εγκεφαλικών επεισοδίων, του διαβήτη τύπου 2 και των χρόνιων αναπνευστικών νοσημάτων. Δυστυχώς τα παραπάνω νοσήματα μαζί με τον καρκίνο αποτελούν την αιτία για πάνω από το 70% των θανάτων παγκοσμίως.
Υπάρχει μεγάλη και επείγουσα ανάγκη για να ληφθούν μέτρα για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τον καρκίνο και για την ανάπτυξη στρατηγικών για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Αιχμή του δόρατος
Η πρόληψη, η οποία είναι η αιχμή του δόρατος αναφορικά με τους στόχους του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προσφέρει την πιο αποδοτική στρατηγική μακροπρόθεσμα για τον έλεγχο του καρκίνου. Σύμφωνα με στοιχεία της Αμερικάνικης Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO) για κάθε 10 δολάρια που επενδύονται στην πρόληψη, εξοικονομούνται 100 δολάρια από την θεραπεία της μεταστατικής νόσου.
Δυστυχώς, από τους προϋπολογισμούς των κρατών για την υγεία, μόνο το 3% δίνεται για την πρόληψη, σε σύγκριση με το 80% που δίνεται για τη θεραπεία ασθενειών (Commission diagnoses the state of health in the EU, Brussels, 23 November 2017).
Με την πολιτική της αντιμετώπισης ΜΟΝΟ της νόσου χωρίς να λάβουμε μέτρα για να την προλάβουμε, εκτός από το ότι χάνονται ζωές που θα μπορούσαν να σωθούν, εξασκείται και τεράστια πίεση στο σύστημα υγείας. Τα κρούσματα του καρκίνου αυξάνονται όπως προαναφέρθηκε, οι τιμές των νέων φαρμάκων είναι υψηλές και το σύστημα υγείας θα είναι σε λίγο μη βιώσιμο κι αυτό είναι ένα πρόβλημα διεθνές όχι μόνο ελληνικό.
Απογοητευτικά ποσοστά
Σύμφωνα με τα δεδομένα της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για το 2014, δυστυχώς σχεδόν το 80% των Ελλήνων πάνω από 15 ετών δεν ασκούνται δηλαδή δεν κάνουν καθόλου αθλητισμό ή γυμναστική ή άσκηση για ψυχαγωγία, ενώ το 60% είναι παχύσαρκοι ή υπέρβαροι. Σε συνδυασμό με το ψηλό ποσοστό των Ελλήνων που καπνίζουν ακόμα φαντάζεστε τι επίπτωση έχουν τα παραπάνω για την δημόσια υγεία;
Αναφορικά με το θέμα της πρωτογενούς πρόληψης, σύμφωνα με οδηγίες από την Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζονται παρεμβάσεις όχι μόνο από το Υπουργείο Υγείας αλλά και από το Υπουργείο Παιδείας και το Υπουργείο Χωροταξίας. Στο εξωτερικό εφαρμόζονται ήδη μεγάλες καμπάνιες ενημέρωσης καθώς και εφαρμογή πολιτικών που βοηθούν σε πιο εύκολη πρόσβαση σε χώρους άθλησης, ποδηλατοδρόμους, πεζόδρομους, επιδότηση φρούτων και λαχανικών, αύξηση της φορολογίας σακχαρούχων αναψυκτικών καθώς και απαγόρευση της διαφήμισης τους σε ώρες που είναι πιθανόν να παρακολουθούν παιδιά.
Η επένδυση στην προαγωγή της υγείας είναι το κλειδί για να ζήσουμε περισσότερο και καλύτερα. Ακόμα και μικρές αλλαγές στις καθημερινές μας συνήθειες μπορούν να κάνουν τη διαφορά!
• • Η Σταυρούλα Ντουφάκου είναι Παθολόγος – Ογκολόγος, Διευθύντρια ΕΣΥ στην Ογκολογική Μονάδα του «Ιπποκράτειου»
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα
