Οι πρώτες διαφημίσεις για θεραπείες της εποχής εκείνης είχαν μεγάλες αξιώσεις, καθώς τα φάρμακα θεράπευαν κάθε πάθηση. Ο Guardian παρουσιάζει τις 10 διαφημίσεις που εντυπωσιάζουν με την ευρηματικότητα τους και φοβίζουν με τα αποτελέσματα τους, καθώς το φάρμακο ήταν χειρότερο από την ασθένεια, λόγω της απουσίας των σχετικών ελέγχων και εγκρίσεων.
Γράφει ο Κοσμάς Ζακυνθινός
Η σύγχυση με τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας στα φάρμακα της εποχής ήταν διάχυτη, καθώς σπάνια είχαν πραγματικά κατοχυρωμένη πατέντα. Οι παραγωγοί φαρμάκων απλώς θεωρούσαν ότι απλά ακούγονταν ωραίο στους καταναλωτές και έτσι δεν έλειπε ποτέ από τις ετικέτες του. Από τον 17ο αιώνα, παρασκευάσματα από νερό, αλκοόλ και βότανα πωλούνταν με ισχυρισμούς και ιστορίες εξωτικής καταγωγής.
Στη δεκαετία του 1630, τα χάπια του Άντερσον διαφημίζονταν με αμφίβολους ισχυρισμούς ότι η συνταγή προερχόταν από τη Βενετία και τους στενούς δεσμούς του Άντερσον με τον Βασιλιά. Μέχρι τον 18ο αιώνα, υπήρχαν σιρόπια, αλοιφές και τονωτικά που με περίσσεια αυτοπεποίθηση δήλωναν ότι θεραπεύουν οποιαδήποτε νόσο ταλαιπωρούσε τον κόσμο.
Πράγματι, ο ισχυρισμός ότι θεραπεύει τα πάντα -από τη «γενικευμένη ανεπάρκεια», την «ατονία» έως τα «στομαχικά προβλήματα»- αποτελούσε το «κλειδί» για την επιτυχία των φαρμάκων.
Η θεραπεία ήταν συχνά χειρότερη από την ασθένεια. Είναι γνωστό ότι πολλές θεραπείες περιείχαν οπιούχα και κοκαΐνη.
Η μαζική παραγωγή υπερχρέωσαν τα φάρμακα σε διπλώματα ευρεσιτεχνίας στα τέλη του 19ου αιώνα, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, όπου έγιναν και οι πρώτες μεγάλες επιχειρήσεις.
Το καταπραϋντικό σιρόπι της κυρίας Winslow
Θα μπορούσατε να μαντέψετε εύκολα το δραστικό συστατικό στο σιρόπι που προσέφερε στους ασθενείς της η νοσοκόμα Charlotte Winslow, κοιτάζοντας το βλέμμα των βρεφών στη διαφήμιση. Τα 65mg μορφίνης ανά ουγκιά (συνδυαστικά με το αλκοόλ) στα συστατικά του, μετά βεβαιότητας προκάλεσαν τον αναρίθμητο θάνατο παιδιών εκείνη την εποχή. Συνολικά 1,5 εκατ. μπουκάλια πωλούνταν ετησίως σύμφωνα με δικαστική διαμάχη του 1868. Καθ’ όλη τη διάρκεια του 1800 τα συστατικά δεν χρειαζόταν να αναγράφονται στις ετικέτες και οι καταναλωτές συχνά δεν γνώριζαν το περιεχόμενο των φαρμάκων που αγόραζαν. Το σιρόπι της κυρίας Winslow καταγγέλθηκε από την Αμερικανική Ιατρική Ένωση το 1911, με την ίδια να καταδικάζεται ως «δολοφόνος μωρών» αλλά συνέχισε να πωλείται μέχρι το 1930.
Τα ροζ χάπια για… χλωμούς ανθρώπους
Τα «Pink Pills» του Dr William διαφημίστηκαν ως ένα πλούσιο σε σίδηρο τονωτικό σκεύασμα για το αίμα, τα νεύρα, τη θεραπεία της αναιμίας, της κλινικής κατάθλιψης, της κακής όρεξης και της έλλειψης ενέργειας. Τα δισκία αρχικά διαφημίζονταν ως «Pink Pills for Pale People». Οι χρήστες του προϊόντος ισχυρίστηκαν ότι τα χάπια θα μπορούσαν να θεραπεύσουν ακόμη και την παράλυση. Η συγκεκριμένη διαφήμιση που γράφει ότι ζωγραφίζει ροζ τις προσωπικότητες μας πούλησε από το 1886 στον Καναδά μέχρι το Ηνωμένο Βασίλειο το 1970 πολλά εκατομμύρια Ροζ Χάπια με την γαλλική αύρα του je ne sais quoi που αποπνέει.
Τα τσιγάρα για τους ασθματικούς
Ακούγεται οξύμωρο, αλλά… τα τσιγάρα για το άσθμα της εποχής εκείνης περιείχαν αντισπασμωδικά συστατικά όπως το στραμώνιο (stramonium), πράγμα που σημαίνει ότι λειτουργούσαν ακριβώς όπως οι σημερινοί αναπνευστήρες. Η ιστορία θέλει τον Μαρσέλ Προυστ φανατικό οπαδό τους. Ο Προυστ δεν ήταν ο μόνος ασθενής που προσπάθησε να ανακουφίσει το άσθμα του με φαρμακευτικά τσιγάρα ή εισπνεόμενες σκόνες. Καθ’ όλη τη διάρκεια του τέλους του δέκατου ένατου και αρχών του εικοστού αιώνα, η εισπνοή αναθυμιάσεων από παρασκευάσματα καύσης στραμωνίου, λομπέλιας, καπνού και ποτάσας έγινε όλο και πιο δημοφιλής μεταξύ των ασθματικών και των γιατρών, σε όλο τον κόσμο.
Η θεραπεία του Hunt
Ένα φάρμακο που νικά τον θάνατο και θεραπεύει την υδρωπικία και όλες τις ασθένειες των νεφρών, της ουροδόχου κύστης, του συκωτιού και του ουροποιητικού συστήματος, ακριβώς όπως ο κύριος με το ροζ σορτσάκι δεν αφήνει στον θάνατο καμιά τύχη να τον τσακώσει στον ύπνο. Το χρώμα ήταν ένα από τα μυστικά όπλα της ιατρικής, αποτελώντας διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Τα χρώματα στις συσκευασίες διαφημίζονταν συχνά ως απόδειξη γνησιότητας και οι διαφημίσεις ήταν φωτεινές και λεπτομερείς.
Το Eclectric Oil του Dr. Thomas
Το Eclectric Oil αποτελεί για ένα από τα πλέον περίεργα περιστατικά διαχείρισης του πόνου, με τις διαφημίσεις να εμφανίζονται το 1858. Το όνομα του προέκυψε από τον συνδυασμό των λέξεων «ηλεκτρικό» + «εκλεκτικό». Το Eclectric Oil ήταν ένας συνδυασμός αλκοόλης, χλωροφόρμιου, καμφοράς και βαλσαμόχορτου. Ήταν σχεδιασμένο για να λαμβάνεται εσωτερικά ή εξωτερικά από τον άνθρωπο ή τα ζώα. Το Eclectric Oil υπόσχονταν «μαγικές παυσίπονες και θεραπευτικές ιδιότητες» την εποχή εκείνη, με υψηλές πωλήσεις σε Καναδά και ΗΠΑ. Η υπόσχεση της θεραπείας των πάντων, δεν κράτησε πολύ καθώς στην πραγματικότητα τα συστατικά του ήταν εντελώς κοινά.
Η θεραπεία Ayer’s Ague
«Σε έναν άρρωστο αλιγάτορα δίνουν ένα μπουκάλι Ague Cure από δύο βάτραχους που φαίνονται ανήσυχοι», αναφέρει η λεζάντα της συγκεκριμένης διαφήμισης για ένα φάρμακο, που επί της ουσίας είναι ένα φυτικό τονωτικό, για τη θεραπεία της ελονοσίας. Παρότι το Aque Cure έλεγε ότι δεν περιείχε κινίνη, θεράπευε την ελονοσία. Ωστόσο ήταν ψέμα, καθώς η συσκευασία περιείχε τη δραστική ουσία κινίνη. Το φάρμακο υποτίθεται επίσης ότι θεραπεύει την ρίγη, τον πυρετό και τα ηπατικά προβλήματα. Ο Ayer ξεκίνησε ως μαθητευόμενος φαρμακοποιός, σπούδασε ιατρική και αποφοίτησε με πτυχίο ιατρικής. Τον ενδιέφερε περισσότερο να πουλήσει ιατρική παρά να την εξασκήσει. Ο Ayer επένδυε πολλά στη διαφήμιση, ξοδεύοντας τουλάχιστον 140.000 δολ. κάθε χρόνο.
Το μαγικό λάδι του Hamlin
«Δεν υπάρχει πληγή που δεν θα θεραπεύσει, δεν υπάρχει πόνος που δεν θα υποτάξει», σε ανθρώπους και θηρία, όπως ανέφερε το διαφημιστικό σλόγκαν που συνόδευε το μαγικό αυτό λάδι που περιείχε 50% – 70% αλκοόλ συν αμμωνία και τερεβινθίνη, οπότε μάλλον ο κόσμος γινόταν καλύτερος ακόμη και με την ελάχιστη κατανάλωση του. Το Hamlin’s Wizard Oil ήταν ένα αμερικανικό φάρμακο με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που πωλήθηκε ως θεραπεία για όλα. Κατασκευάστηκε για πρώτη φορά το 1861 στο Σικάγο από τον πρώην «μάγο» John Austin Hamlin και τον αδερφό του Lysander Butler Hamlin, πωλήθηκε κυρίως και χρησιμοποιήθηκε για τους ρευματικούς πόνους και πόνους στους μύες. Ωστόσο διαφημίστηκε ως θεραπεία για την πνευμονία, τον καρκίνο, τη διφθερίτιδα, τον πόνο στο αυτί, τον πονόδοντο, τον πονοκέφαλο, κ.α.
Το εκχύλισμα Pond
Οι βάτραχοι χρησιμοποιούνταν συχνά για τη διαφήμιση φαρμάκων, όπως είναι το θεραπευτικό αυτό εκχύλισμα από τον φλοιό της φουντουκιάς που χρησιμοποιούνταν ως τοπική αλοιφή για το κλείσιμο των πληγών και τη θεραπεία πολλών άλλων ασθενειών. Το Pond’s Cream επινοήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες ως φάρμακο με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας από τον φαρμακοποιό Theron T. Pond (1800–1852), το 1846. Ο κ. Pond εξήγαγε ένα θεραπευτικό εκχύλισμα από έλαιο αμαμελίδας [Hamamelis spp.] το οποίο ανακάλυψε μπορούσε να θεραπεύσει μικρά κοψίματα και άλλες παθήσεις. Το προϊόν ονομάστηκε «Χρυσός Θησαυρός». Μετά τον θάνατο του Theron, σύντομα θα γινόταν γνωστό ως «Pond’s Extract».
Dr McMunn’s
«Σε υγρή μορφή και πάντα έτοιμο για χρήση», είναι το σλόγκαν της διαφήμισης που χρονολογείται από το 1860. Το Dr McMunn’s αφορά ένα τονωτικό με βάση την κινίνη και το όπιο. Τα αποτελέσματα του από την φωτογραφία παραπάνω δεν φαίνονται ενθαρρυντικά. Δύο από τα προϊόντα του Dr. McMunn εκτίθενται σε περίοπτη θέση κοντά στο κρεβάτι μιας άρρωστης γυναίκας. Έξω, οι άνδρες μαζεύουν τον φλοιό της κιγχόνης από τον οποίο θα παρασκευαστούν τα κύρια αλκαλοειδή της, η κινίνη και η κινχονίνη.
Το κρασί Mariani
Δεν πρόκειται για ένα κρασί κοκαΐνης, καθώς ήταν εγκεκριμένο από τον Πάπα. Ο Λέων XIII έζησε μέχρι τα 93 έτη, χάρη αναμφισβήτητα σε μια φιάλη τονωτικού κρασιού Vin Mariani. Ο Mariani ήταν πολύ μπροστά από την εποχή του, όσον αφορά τις πρακτικές μάρκετινγκ. Έστελνε δείγματα σε διασημότητες ζητώντας μαρτυρίες, τις οποίες στη συνέχεια δημοσίευσε. Στους Vin-fluencers περιλαμβάνονται οι Πρόεδροι William McKinley και Ulysses S Grant και Pius X: ναι, πρόκειται για δύο πάπες και δύο προέδρους. Το κρασί Mariani (Vin Mariani) ήταν ένα κρασί ποικιλίας Μπορντό που είχε ανακατευτεί με φύλλα κόκας και με την προσθήκη γλυκαντικών ουσιών και μπράντι ο Γάλλος χημικός Mariani από το νησί της Κορσικής το διαφήμιζε ως ένα εξαιρετικό διεγερτικό, πανάκεια των πάντων. Όπως έλεγε μπορούσε να βελτιώσει την υγεία και να γεμίσει τον οργανισμό με ενέργεια και δύναμη στο άψε σβήσε.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα
