- Γράφει ο Κοσμάς Ζακυνθινός
«Εάν το clawback δεν μειωθεί σε φυσιολογικά επίπεδα, δεν πρόκειται να πληρωθεί και το υπουργείο Υγείας θα βρεθεί στη δυσάρεστη θέση να αντιμετωπίσει την έξοδο φαρμάκων από τη λίστα και το κλείσιμο 25 βιομηχανιών» όπως επεσήμανε χθες ο κ. Θεόδωρος Τρύφων, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), σκιαγραφώντας με μελανά χρώματα τις δυσβάσταχτες πλέον πιέσεις που ασκούνται στην εγχώρια φαρμακοβιομηχανία.
«Ελπίζουμε να είναι κάτι που δεν θα συμβεί ποτέ κύριε υπουργέ και πρέπει σύσσωμοι να εργαστούμε συστηματικά προς μια κατεύθυνση εξορθολογισμού», όπως τόνισε, απευθυνόμενος στον υπουργό Υγείας, κ. Ανδρέα Ξανθό, στη διάρκεια της καθιερωμένης ετήσιας εκδήλωσης των μελών της ΠΕΦ, υπογραμμίζοντας πως «Στα διαρθρωτικά μέτρα πρέπει να γίνει προτεραιοποίηση στην πολιτική των γενοσήμων, καθώς τα τελευταία χρόνια στα οικονομικά και ποιοτικά φάρμακα η τιμή συνεχώς μειώνεται δίχως να ανεβαίνει ο όγκος στα επίπεδα που πραγματικά τους αντιστοιχεί».
Σύμφωνα με τον κ. Θεόδωρο Τρύφων «Πολιτική γενοσήμων σημαίνει εξοικονόμηση πόρων για τα καινοτόμα φάρμακα, κάτι στο οποίο σύσσωμη η βιομηχανία συμφωνεί. Πρόκειται για μία πολύ σημαντική παρέμβαση που θέτω υπόψη όλων των φορέων που βρίσκονται σήμερα εδώ. Ότι είναι κάτι που πρέπει να γίνει ανεξαρτήτως δαπάνης, clawback και οποιουδήποτε άλλου παράγοντα».
Λάθος και… αντισυνταγματικό
«Η έννοια του clawback βασίζεται σε εντελώς λάθος βάση και είναι αντισυνταγματικό. Πρόκειται για ένα μέτρο το οποίο ήταν προσωρινό, ξεκίνησε από 8% με 10% και πλέον έχει γίνει μόνιμο. Φτάνει σε απίστευτα επίπεδα τα οποία απειλούν ευθέως την βιωσιμότητα των εταιρειών» όπως περιγράφει ο κ. Τρύφων, προτείνοντας μια σειρά αιτημάτων της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας.
«Ως προς το clawback, αυτή τη στιγμή η ελληνική φαρμακοβιομηχανία ζητάει συγκεκριμένα πράγματα. Υπάρχει μία σειρά από κονδύλια, τα οποία θεωρούν πως δεν μας αναλογούν. Ότι θα έπρεπε να είναι μέσα στον κλειστό προϋπολογισμό. Είτε αφορούν την κάλυψη ανασφαλίστων, εμβόλια, νέες ακριβές θεραπείες. Θα έπρεπε να είναι σε άλλους κωδικούς.
Σε καμία χώρα της Ευρώπης δεν καλύπτονται αυτά από κλειστούς προϋπολογισμούς. Από εκεί και πέρα πρέπει να υπάρξει μία σωστότερη κατανομή του clawback, ανάλογα με την τιμή του φαρμάκου και τη συμμετοχή του στην αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης.
Αυτό που έχουμε προτείνει και ελπίζουμε να ληφθεί υπόψη το 2019 είναι ένα clawback με βάση το δείκτη προστιθέμενης αξίας, από εταιρείες που επενδύουν, έχουν εργαζόμενους, εισφορές, αποσβέσεις, επενδύσεις, κλινικές μελέτες, έρευνα και ανάπτυξη. Είναι κάτι το οποίο μπορεί να θεωρηθεί ανταποδοτικό, ενώ μπορεί να δημιουργήσει τη δυνατότητα να υπάρξουν μεγαλύτερα κονδύλια από το υπουργείο Οικονομικών».
Στρεβλώσεις της τιμολόγησης
«Πρέπει επιτέλους να θεσπιστεί ένα πλαίσιο στο οποίο η τιμολόγησης θα είναι σε σωστότερη κατεύθυνση. Θα βάλει τέλος στις επιλεκτικές μειώσεις τιμών που γίνονταν όλα αυτά τα χρόνια μόνο στα παλιά φάρμακα. Ένα νέο πλαίσιο, που μπορεί να θεραπεύσει κάποιες από τις στρεβλώσεις. Αλλά αυτό από μόνο του δεν επαρκεί. Είναι ξεκάθαρο ότι το clawback, οι εκπτώσεις και η τιμολόγηση είναι αλληλένδετα. Συνεπώς πρέπει να υπάρξει ένα συνολικό πλαίσιο δράσης.
Ξεκάθαρα πρέπει να επιταχυνθούν τα λεγόμενα διαρθρωτικά μέτρα. Πολλά πράγματα έχουν γίνει προς μία κατεύθυνση, έχουν νομοθετηθεί, είμαστε σε ένα πλαίσιο, στο οποίο περισσότερο παρά ποτέ, έχουμε μέτρα και για τον ΗΤΑ και για τη διαπραγμάτευση, για έλεγχο συνταγογράφησης, για πολιτική γενοσήμων με μεγάλη υστέρηση, αλλά είναι ξεκάθαρο ότι η υλοποίηση αυτών των μέτρων αργεί πολύ σε σχέση με το μηνιαίο clawback, με το πώς δημιουργούνται τα χρέη κάθε μήνα, κάθε έτος».
Νέο πλαφόν…
Όπως τόνισε ο κ. Θεόδωρος Τρύφων «Θα πρέπει να υπάρξει μία εταιρική συνυπευθυνότητα και ένα πλαφόν στο clawback, κάτι το οποίο δεν δημιουργείται μόνο από εμάς για να το πληρώνουμε μόνο εμείς.
Έχουμε ακούσει πολλές φορές ότι για το 2019 τα νούμερα έχουν κλείσει. Αυτό είναι κάτι το οποίο εμείς δεν μπορούμε να το δεχτούμε, πρέπει να διεκδικήσουμε σε όλα τα επίπεδα μία αναθεώρηση του κλειστού προϋπολογισμού για το 2019 και μία ελάφρυνση ειδικά σε κάποιες κατηγορίες φαρμάκων.
Εκπροσωπώντας πολλές ελληνικές μονάδες μπορώ να πω με χαρά ότι κάνουμε τα πάντα να μείνουμε Ελλάδα, να συνεχίσουμε να στηρίζουμε παραγωγικά τη χώρα μας με εισφορές, με εργαζόμενους, αλλά όλα αυτά έχουν ένα όριο.
Εάν δεν λυθούν τα θέματα των επιχειρήσεων πολύ φοβάμαι ότι τα πράγματα δεν θα είναι καλά από εδώ και μπρος. Κάνω έκκληση σε όσους συναποφασίζουν να δοθούν κάποιες συνολικές λύσεις, έτσι ώστε αυτή η αναπτυξιακή ατμομηχανή της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας να μπορέσει να αποδώσει, να δημιουργήσει προστιθέμενη αξία, και να αποδείξει στο υπουργείο Οικονομικών και στην ελληνική Πολιτεία ότι οτιδήποτε επιπλέον δοθεί στο φάρμακο θα είναι προς όφελος των ασθενών και θα έχει πολύ μεγάλη ανταποδοτικότητα».
Πρώτη μεταμνημονιακή χρονιά
«Το 2019 είναι η πρώτη μεταμνημονιακή χρονιά που ίσως έχουμε μια μεγαλύτερη ελευθεριότητα κινήσεων. Που μπορεί πλέον η πολιτεία να δει που θα κατανείμει τους διαθέσιμους πόρους και τι προτεραιότητες που θα θέσει» όπως τόνισε ο κ. Θεόδωρος Τρύφων.
«Νομίζω ότι αυτό είναι μία σημαντική ευκαιρία να μπορέσουμε να φύγουμε από τον φαύλο κύκλο του παρελθόντος αλλά και από το γεγονός ότι η Τρόικα παρενέβαινε με τα γνωστά σε όλους αποτελέσματα. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει και έχουμε πλέον τη δυνατότητα να χαράξουμε μια νέα συλλογική πολιτική.
Είμαστε σε ένα πάρα πολύ κρίσιμο σταυροδρόμι και το λέμε έχοντας πλήρη επίγνωση για το τι γίνεται γύρω μας. Από τη μία έχουμε μία φαρμακοβιομηχανία η οποία έχει προσφέρει πάρα πολλά αυτή τη δύσκολη περίοδο στη χώρα, συνεχίζει και προμηθεύει τα ταμεία και τα νοσοκομεία με φάρμακα. Συνεχίζει και επενδύει, συνεχίζει και διατηρεί τις θέσεις εργασίας, συνεχίζει και εξάγει, γιατί έχουμε υποχρέωση να κρατήσουμε τον συνεκτικό ιστό των επιχειρήσεών μας, πολλές από τις οποίες είναι ελληνικές οικογενειακές, παραδοσιακές επιχειρήσεις 40-60 ετών».
Κέντρο έρευνας
«Ελληνικές αλλά και ξένες επιχειρήσεις διαθέτουν σχεδιασμό, έχουν όρεξη, στρατηγική να παραμείνουν και να επενδύσουν στην Ελλάδα. Θέλουμε να δημιουργήσουμε κέντρο έρευνας και παραγωγής για όλο τον κόσμο, με Έλληνες επιστήμονες και εργαζόμενους. Υπάρχει αυτή η διάθεση, υπάρχει αυτός ο στρατηγικός σχεδιασμός και σε παραγωγή και σε κλινικές μελέτες.
Όμως έχουμε δυστυχώς ένα καταστροφικό οικονομικό πλαίσιο, το οποίο ισχύει ειδικά για όσους προμηθεύουν φάρμακα στο ελληνικό δημόσιο. Και αυτό πλήττει όλες τις κατηγορίες. Κυρίως όμως πλήττει περισσότερο και ασύμμετρα τις ελληνικές παραγωγικές μονάδες που έχουν χαμηλές τιμές και οι οποίες όλα αυτά τα χρόνια έχουν προμηθεύσει και συνεχίζουν να προμηθεύουν με υπέρμετρες επιβαρύνσεις το δημόσιο, σε ένα περιβάλλον που είναι πάρα πολύ τοξικό και το οποίο δεν αντέχεται.
Αυτό το πλαίσιο πρέπει να αλλάξει. Η εξίσωση είναι δύσκολη. Είμαστε σε ένα πλαίσιο που ακόμη και σήμερα έχει συγκεκριμένους δημοσιονομικούς περιορισμούς, έχουμε αυτά τα τερατώδη πλεονάσματα τα οποία ουσιαστικά βάζουν ένα χαλκά στην οικονομική ζωή της χώρας από την άλλη όμως θεωρώ ότι υπάρχουν κονδύλια τα οποία μπορούν να κατανεμηθούν πιο σωστά απ’ ό,τι κατανέμονται σήμερα.
Υπερβολικά χαράτσια
Πρώτον, πρέπει να συνειδητοποιήσει η πολιτεία και όλα τα συναρμόδια υπουργεία και φορείς το μέγεθος του προβλήματος. Αυτή τη στιγμή, ο συνδυασμός μεγάλων μειώσεων των τιμών την τελευταία πενταετία με τα υπερβολικά χαράτσια που φτάνουν στο όριο της δήμευσης – το rebate και clawback 40-50-60%- δημιουργούν ένα περιβάλλον, το οποίο ουσιαστικά συντελεί στο να δημιουργούνται υπερχρεωμένες επιχειρήσεις.
Χρέη τα οποία ουσιαστικά δεν μπορούν να επιστραφούν και δυστυχώς δημιουργείται πλέον μία μόνιμη κατάσταση. Η συσσώρευση χρέους δεν αντιμετωπίζεται, δεν ανατρέπεται. Η διάλυση του εγχώριου παραγωγικού ιστού δεν θα είναι προσωρινή, όπως τα rebate και τα clawback, θα είναι μόνιμη διότι κάτι το οποίο καταστρέφεται δεν μπορεί να χτιστεί εύκολα.
Από εκεί και πέρα, υπάρχουν και αντοχές συγκεκριμένες. Γιατί άλλο η αντοχή μιας μεγάλης πολυεθνικής και άλλη η αντοχή ελληνικών εταιρειών, με εκατοντάδες εργαζόμενους, με χαμηλά φάρμακα και με μεγάλη εξάρτηση καλώς ή κακώς από την Ελλάδα.
Ισχυρή δυναμική
Η φαρμακοβιομηχανία αποτελεί έναν δυναμικό κλάδο με 28 παραγωγικές μονάδες. Σχεδόν 11.000 εργαζόμενους, 800 επιστημονικό δυναμικό υψηλής εξειδίκευσης, εξαγωγές σε 85 χώρες, και επενδύσεις σε πάγια και έρευνα. Σύμφωνα με την ΠΕΦ, η ελληνική φαρμακοβιομηχανία αναγνωρίζεται ως αναπτυξιακός κλάδος με σημαντική προσφορά στην οικονομία, δημιουργώντας οικονομική προστιθέμενη αξία.
Η εγχώρια παραγωγή καλύπτει τον Έλληνα ασθενή με ποιοτικά και ταυτόχρονα οικονομικά φάρμακα. Διασφαλίζει την πρόσβαση των ασθενών και την επάρκεια σε ένα εθνικά κρίσιμο προϊόν – κοινωνικό αγαθό. Ενώ, το 2019 αποτελεί την πρώτη μεταμνημονιακή χρονιά, που πρακτικά αυτό σημαίνει μεγαλύτερη ελευθερία στη χάραξη και υλοποίηση πολιτικών –και στην υγεία.
«Η φαρμακοβιομηχανία όλα αυτά τα χρόνια έχει προσφέρει, έχει στηρίξει παρά το μοναδικά αντίξοο περιβάλλον που δημιούργησαν οι λανθασμένοι χειρισμοί των περασμένων δεκαετιών και της Τρόικας».
«Όλοι όσοι βρισκόμαστε εδώ έχουμε κοινό όραμα και κοινό στόχο. Μια Ελλάδα οικονομικά και εθνικά ανεξάρτητη, που δημιουργεί θέσεις εργασίας στους νέους της και είναι πρωτοπόρα σε γνώση και τεχνογνωσία. Είναι ξεκάθαρο ότι μια Ελλάδα που χρησιμοποιεί ό,τι παράγει και δεν εισάγει ό,τι χρειάζεται, μπορεί να γίνει σιγά-σιγά μία ανεξάρτητη Ελλάδα.
Χρειάζεται ξεκάθαρα να μπορέσουν να αναδειχθούν αυτοί οι κλάδοι, οι οποίοι μαζί με τους κλάδους των υπηρεσιών και της βιομηχανίας, μπορούν να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας», όπως καταλήγει ο κ. Τρύφων.
