Το τεστ διαρκεί μόλις 30 δευτερόλεπτα, αλλά τα αποτελέσματά του μπορούν να δώσουν χρήσιμες πληροφορίες για την υγεία σας.
Το να σηκωθείτε από μια καρέκλα μπορεί να φαίνεται πολύ εύκολο έργο για να δώσετε δα και τόσο μεγάλη προσοχή, αλλά η ικανότητά σας να το κάνετε αυτό αποκαλύπτει στην πραγματικότητα πολλά για την υγεία σας.
Για να το αξιολογήσουν αυτό, οι γιατροί χρησιμοποιούν τη δοκιμασία sit-to-stand (STS), η οποία μετρά πόσες φορές μπορείτε να σηκωθείτε από καθιστοί σε όρθια θέση μέσα σε 30 δευτερόλεπτα. Εκτελείται συνήθως σε ιατρεία γενικής ιατρικής, αλλά μπορεί επίσης να εκτελεστεί εύκολα στο σπίτι.
«Είναι μια πολύ χρήσιμη εξέταση, επειδή μας λέει πολλά για το πόσο καλά λειτουργούν οι άνθρωποι», λέει η Jugdeep Dhesi, σύμβουλος γηριατρικής στο Guy’s and St Thomas’ NHS Foundation Trust στο Λονδίνο και καθηγήτρια γηριατρικής ιατρικής στο Kings College του Λονδίνου, στο Ηνωμένο Βασίλειο.
«[Το τεστ] Μας λέει πολλά για τη δύναμή τους, την ισορροπία τους και την ευλυγισία τους. Ξέρουμε ότι υπάρχουν κάποιες μελέτες που δείχνουν ότι μπορεί να μας βοηθήσει να πληροφορηθούμε αν οι άνθρωποι κινδυνεύουν από πράγματα όπως πιθανές πτώσεις ή καρδιαγγειακά προβλήματα», επισημαίνει η ίδια.
Τι χρειάζεστε για την δοκιμασία sit-to-stand (STS)
Το μόνο που χρειάζεστε για να κάνετε το τεστ στο σπίτι είναι μια καρέκλα με ίσια πλάτη και χωρίς μπράτσα και ένα χρονόμετρο (τα περισσότερα σύγχρονα τηλέφωνα διαθέτουν αυτή τη λειτουργία).
Για να κάνετε το τεστ, απλά καθίστε στη μέση της καρέκλας, σταυρώστε τα χέρια σας και τοποθετήστε και τα δύο χέρια σας σε αντίθετους ώμους. Κρατήστε την πλάτη σας ίσια με τα πόδια σας στο πάτωμα. Στη συνέχεια, πατήστε το κουμπί εκκίνησης του χρονόμετρου σας και σηκωθείτε σε πλήρη όρθια θέση πριν καθίσετε ξανά. Επαναλάβετε αυτό για 30 δευτερόλεπτα, μετρώντας πόσες φορές μπορείτε να έρθετε σε πλήρη όρθια θέση.
Ενώ το τεστ χρησιμοποιείται κυρίως σε ενήλικες άνω των 60 ετών, έχει επίσης χρησιμοποιηθεί σε άτομα που είναι νεότερα.
Τι επίδοση πετύχατε;
Ο αμερικανικός οργανισμός δημόσιας υγείας Centers for Disease Control and Prevention (CDC) έχει περιγράψει τα μέσα αποτελέσματα για διάφορες ηλικιακές ομάδες.
Οι βαθμολογίες που είναι κάτω από το μέσο όρο θα μπορούσαν να υποδηλώνουν κίνδυνο για κακές επιπτώσεις στην υγεία, όπως πτώσεις. Για παράδειγμα, για ένα άτομο ηλικίας 60-64 ετών, ο μέσος όρος είναι 14 για έναν άνδρα και 12 για μια γυναίκα.
Εάν είστε ηλικίας 85-89 ετών, ωστόσο, η μέση βαθμολογία είναι οκτώ. Ωστόσο, αυτές οι μέσες βαθμολογίες δεν λαμβάνουν υπόψη το ιατρικό ιστορικό ενός ατόμου – για παράδειγμα εάν έχει υποβληθεί πρόσφατα σε χειρουργική επέμβαση ή έχει τραυματιστεί.
Το τεστ μπορεί επίσης να είναι επωφελές για τα νεότερα άτομα ή για όσους δεν έχουν προβλήματα υγείας, καθώς αποτελεί ένα καλό μέτρο της φυσικής κατάστασης, ιδίως της μυϊκής δύναμης και της αντοχής του κάτω μέρους του σώματος.
Ερευνητές στην Ελβετία ζήτησαν από σχεδόν 7.000 ενήλικες να κάνουν το τεστ STS και στη συνέχεια συνέκριναν τα αποτελέσματα. Διαπίστωσαν ότι η μέση βαθμολογία για τους νέους 20-24 ετών ήταν 50/λεπτό για τους άνδρες και 47/λεπτό για τις γυναίκες. Κάποιοι από τους συμμετέχοντες, ωστόσο, ήταν σε θέση να εκτελέσουν έως και 72 επαναλήψεις σε ένα λεπτό.
Λέει πολλά για την υγεία όλων μας
Η έρευνα δείχνει ότι το πόσο καλά αποδίδετε στο τεστ μπορεί επίσης να πει στους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης πολλά για την υποκείμενη υγεία σας. Για παράδειγμα, μια χαμηλή βαθμολογία στη δοκιμασία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον εντοπισμό ατόμων που μπορεί να διατρέχουν κίνδυνο χειρότερων αποτελεσμάτων μετά από χειρουργική επέμβαση ή μετά από θεραπεία καρκίνου.
Μια κακή βαθμολογία στο τεστ υποδηλώνει επίσης ότι η καρδιά και οι πνεύμονες ενός ατόμου μπορεί να μην λειτουργούν καλά, θέτοντάς το σε υψηλότερο κίνδυνο «ανεπιθύμητων καρδιακών συμβάντων», όπως έμφραγμα του μυοκαρδίου (καρδιακή προσβολή), εγκεφαλικό επεισόδιο και καρδιακή ανεπάρκεια.
«Αυτό για το οποίο πραγματικά ανησυχούμε είναι ότι αν οι άνθρωποι δεν διατηρούν τη δύναμή τους, την ισορροπία τους, την ευλυγισία τους και την καρδιαγγειακή τους υγεία, τότε είναι πιο πιθανό να έχουν επικίνδυνες πτώσεις», λέει η δρ. Dhesi.
Περίπου το 30% των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών πέφτουν κάθε χρόνο και αυτό αυξάνεται σε περίπου 50% στα άτομα ηλικίας άνω των 80 ετών. Μόλις οι άνθρωποι έχουν υποστεί μία πτώση, συχνά φοβούνται ότι θα ξαναπέσουν, με αποτέλεσμα να είναι λιγότερο πιθανό να βγουν έξω, οδηγώντας μερικές φορές σε κοινωνική απομόνωση.
«Εάν ανησυχείτε για το ενδεχόμενο να πέσετε, δεν πρόκειται να βγείτε έξω και να συναντήσετε ανθρώπους και να κάνετε άλλα πράγματα. Έτσι γίνεται λίγο σαν φαύλος κύκλος», λέει η δρ. Dhesi.
Εκτός από την κοινωνική απομόνωση, οι πτώσεις μπορούν να προκαλέσουν σημαντικούς τραυματισμούς, ιδίως στους ηλικιωμένους. «Οι πτώσεις είναι ένα πραγματικά μεγάλο ζήτημα, διότι εκτός από τους μικροτραυματισμούς και τα διαστρέμματα, υπάρχει κίνδυνος σημαντικών τραυματισμών, όπως τα κατάγματα ισχίου», λέει η γιατρός.
Μια μελέτη του 2012 διαπίστωσε μάλιστα ότι μια παραλλαγή του τεστ STS ήταν «σημαντικός προγνωστικός παράγοντας θνησιμότητας» ενηλίκων ηλικίας 51 έως 80 ετών. Τα άτομα που σημείωσαν χαμηλή βαθμολογία στο τεστ είχαν πέντε έως έξι φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν σε μια περίοδο έξι ετών από εκείνους που σημείωσαν την υψηλότερη βαθμολογία. Ωστόσο, η δρ. Dhesi επισημαίνει ότι, ενώ τα τεστ όπως το STS είναι ένας καλός δείκτης υγείας, δεν μπορούν να προβλέψουν πόσο μπορεί να ζήσει ένα άτομο.
«Το να κάνετε τέτοιου είδους εξετάσεις στο σπίτι σας βοηθά να δείτε πού βρίσκεστε αναφορικά με την υγεία σας σε σχέση με άλλα άτομα της ηλικίας σας και έτσι μπορεί να είναι μια πραγματικά χρήσιμη προτροπή για να σας υπενθυμίζει να κάνετε όλα τα πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να γίνετε καλύτερα. Νομίζω ότι είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να πείσουμε τους ανθρώπους να αναλάβουν τον έλεγχο της υγείας τους», σημειώνει η βρετανίδα ειδικός.
Πώς να βελτιώσετε την απόδοσή σας
Σύμφωνα με την δρ. Dhesi, ο καλύτερος τρόπος για να βελτιώσετε τη βαθμολογία σας είναι να παραμείνετε όσο το δυνατόν πιο δραστήριοι και κινητικοί. Εάν η κινητικότητα είναι δύσκολη, μπορείτε να ξεκινήσετε κάνοντας ειδικές ασκήσεις για την ανάπτυξη της δύναμης. Από εκεί και πέρα, θα μπορούσατε να προχωρήσετε στο να σηκώνεστε όρθιοι ίσως πέντε φορές κάθε μία ή δύο ώρες.
Αν μπορείτε, το να περπατάτε απλώς στο σαλόνι σας και να βεβαιώνεστε ότι ανεβοκατεβαίνετε τις σκάλες τουλάχιστον τρεις ή τέσσερις φορές την ημέρα μπορεί επίσης να κάνει τη διαφορά.
Η δρ. Dhesi συμβουλεύει επίσης τους ανθρώπους να βγαίνουν έξω και να συμμετέχουν σε μαθήματα άσκησης, αν μπορούν. Πολλά γυμναστήρια εκτελούν προγράμματα άσκησης για ηλικιωμένους με χαμηλό κόστος.
«Το πρόσθετο όφελος εκεί είναι η κοινωνική επαφή. Και ξέρουμε ότι αυτή είναι μια πολύ σημαντική πτυχή καθώς μεγαλώνετε – η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση μπορεί πραγματικά να είναι επιζήμια για την υγεία σας».
Τέλος, άλλες συμβουλές περιλαμβάνουν τη διατήρηση της κίνησης -σωματικής κια πνευματικής. Για τους ηλικιωμένους, το να παίζετε με τα εγγόνια σας – αν έχετε – μπορεί να είναι εξαιρετικά χρήσιμο.
Άλλες συστάσεις περιλαμβάνουν την προσθήκη απλών δραστηριοτήτων στην καθημερινή σας ρουτίνα, όπως το να σηκώνεστε και να τεντώνεστε αν έχετε καθίσει για αρκετή ώρα, να πηγαίνετε με τα πόδια στα καταστήματα αντί να οδηγείτε ή να κάνετε περισσότερη κηπουρική.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα
Δείτε επίσης
Νέο τεστ ούρων ανιχνεύει το 92% των καρκίνων του προστάτη
Απέτυχε το πείραμα αντιγήρανσης του Μπράιαν Τζόνσον; Φιάσκο
