Οι μέρες ξεκούρασης των γιορτών πέρασαν και το καλοκαίρι είναι, μάλλον, ήδη εδώ! Πριν το καταλάβουμε, πολλές λιχουδιές κατέληξαν στο στομάχι και, ίσως τώρα, το μυαλό τριγυρίζει στα κιλά που πήραμε και θα προστεθούν σε αυτά που προσπαθούμε ήδη να χάσουμε. Εάν, το σχέδιο «αντεπίθεσης» προβλέπει να (ξανά) ξεκινήσουμε γυμναστήριο για την απώλεια του έξτρα βάρους, είναι πολύ πιθανόν να αισθανθούμε «ηττημένοι», πριν ακόμη βγουν τα μαγιό από τη ντουλάπα. Κι αυτό γιατί μελέτες δείχνουν ότι οι περισσότεροι που επιθυμούμε να χάσουμε βάρος, προσπαθούμε, τουλάχιστον 3 έως 4 φορές τον χρόνο, αλλά τελικά …αποτυγχάνουμε! Μία βασική αιτία αυτού του φαινομένου είναι ότι η ξαφνική και έντονη πίεση να ασκηθούμε, στην πραγματικότητα εξαντλεί τη δύναμη της θέλησης και μας αφήνει ευάλωτους στην υπερκατανάλωση φαγητού.
Ακόμη πιο σημαντικό, όμως, είναι αυτό το όχι πολύ γνωστό επιστημονικό γεγονός: Το κέντρο των λειτουργιών απώλειας βάρους στο σώμα μας δε βρίσκεται ούτε στην κοιλιά, ούτε στην περιφέρεια, ούτε καν στα λιποκύτταρά μας, αλλά στον εγκέφαλο. Οι επιστήμονες, που ασχολούνται με τον εγκέφαλο και τις γνωστικές του διαδικασίες, βεβαιώνουν ότι οι τροφές που καθημερινά καταναλώνουμε, αλλά, και ο τρόπος που τις καταναλώνουμε, ενεργοποιούν άμεσες αλλαγές στο μυαλό μας, οι οποίες μπλοκάρουν την απώλεια βάρους, δημιουργώντας αχόρταγη όρεξη και ανεξέλεγκτες λιγούρες.
Δύο από τους βασικούς ενόχους είναι το αλεύρι και η ζάχαρη, που, στην ουσία, βρίσκονται σχεδόν σε ό,τι τρώμε. Οι τροφές αυτές κάνουν «πειρατεία» στις ορμόνες και στους νευροδιαβιβαστές μας και, κυριολεκτικά, μεταβάλλουν τον εγκέφαλό μας, «καλωδιώνοντάς» τον ξανά, με τον δικό τους τρόπο, ώστε να εξασφαλίσουν πως θα συνεχίσουμε να τρώμε όλο και περισσότερο. Με άλλα λόγια, είναι τροφές εξαιρετικά εθιστικές. Και σίγουρα αυτός ο χαρακτηρισμός δεν είναι υπερβολικός. Παρόλα αυτά, με τις σωστές διατροφικές επιλογές μπορούμε να θεραπεύσουμε τον εγκέφαλο, ώστε να λειτουργήσει υπέρ μας και όχι εναντίον μας και, τελικά, να πετύχουμε μόνιμη απώλεια βάρους.
Ας δούμε, λοιπόν, 5 απλά βήματα προς την «επιτυχία»:
Εξαλείφουμε τη ζάχαρη και το αλεύρι από τη διατροφή μας
Το αλεύρι και η ζάχαρη είναι το ίδιο εθιστικά για τον εγκέφαλο, όσο και τα ναρκωτικά σε μορφή σκόνης. Υπερδιεγείρουν τον «επικλινή πυρήνα» του εγκεφάλου – το κέντρο της ικανοποίησης, της ανταμοιβής και του κινήτρου –, οδηγώντας μας, τελικά, στην ανάγκη να βιώνουμε μεγάλες δόσεις της ίδιας ευχαρίστησης. Αυτό ονομάζεται εξάρτηση. Κι ακόμη, ζάχαρη κι αλεύρι μπλοκάρουν την ικανότητα του εγκεφάλου να αναγνωρίζει την ορμόνη λεπτίνη, η οποία σηματοδοτεί ότι είμαστε πλήρεις. Χωρίς τη λεπτίνη, απλά τσιμπολογάμε όλη μέρα και ποτέ δεν χορταίνουμε. Η εξάλειψη ζάχαρης κι αλευριού από τη διατροφή μας είναι ο μοναδικός τρόπος να αποτοξινώσουμε τον εγκέφαλο, μια και καλή, και να δώσουμε τέλος σε αυτόν τον «φαύλο» κύκλο.
Τρώμε τακτικά γεύματα
Ένα σταθερό πρόγραμμα 3 γευμάτων κάθε μέρα, σε τακτικές ώρες, δηλαδή πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό, εκπαιδεύει τον εγκέφαλο να τρώει τα σωστά πράγματα, στη σωστή στιγμή και να ξεπερνά τις λάθος και τις ακατάλληλες τροφές, στο ενδιάμεσο.
Τρώμε τις σωστές ποσότητες
Οι περισσότεροι ενήλικες δε λαμβάνουμε, πλέον, αξιόπιστα σήματα από τον εγκέφαλό μας , ώστε να σταματήσουμε να τρώμε όταν έχουμε φάει αρκετά. Η κατανάλωση μερίδων, στη σωστή ποσότητα, θα αναζωογονήσει σταδιακά αυτά τα σήματα και θα βοηθήσει να μειωθούν τα περιττά κιλά.
Κατανοούμε πώς λειτουργεί η δύναμη της θέλησης
Συχνά λανθασμένα, θεωρούμε ότι η δύναμη της θέλησης είναι ένα μέρος της ηθικής του χαρακτήρα μας, κάτι που απλά μπορούμε να έχουμε περισσότερο, αν το θελήσουμε. Όμως, η δύναμη της θέλησης είναι, στην πραγματικότητα, ένα περιορισμένο γνωστικό «απόθεμα», που μας είναι διαθέσιμο για περίπου 15 λεπτά, κάθε φορά που το χρειαζόμαστε. Και σχεδόν πάντα, στερεύει από μια σειρά καταστάσεων, οι οποίες μας έχουν προκαλέσει άγχος. Δυστυχώς, δε μπορούμε να βασιστούμε μόνο στη δύναμη της θέλησης για να αλλάξουμε τις διατροφικές μας συνήθειες, διότι θα υποφέρουμε από το φαινόμενο της «υπερκόπωσης» της δύναμης της θέλησης!
Ας είμαστε συνεπείς και σταθεροί
Ας κάνουμε τις πιο πάνω ευεργετικές, για την υγεία μας, συμβουλές, μη διαπραγματεύσιμες. Κάνοντας το, θα απαλλάξουμε τη δύναμη της θέλησης από το βάρος της ευθύνης για την απώλεια κιλών, θα αυτοματοποιήσουμε τις σωστές διατροφικές επιλογές, και θα αφαιρέσουμε τις «ασάφειες», που συχνά οδηγούν σε «μια μπουκίτσα ακόμα».
Κι έτσι, μόλις ο εγκέφαλος «καλωδιωθεί» ξανά, σωστά αυτή τη φορά, θα ζήσουμε στο επιθυμητό μας βάρος, για πολλά χρόνια, με αποτελεσματική άσκηση, με προσωπική ικανοποίηση, με ό,τι κι αν επιθυμούμε.
Παρόλα αυτά, το πρόβλημα της παχυσαρκίας στη χώρα μας είναι ιδιαίτερα σύνθετο. Σε σχέση με την αντιμετώπισή του, συστήνεται στους υπέρβαρους και παχύσαρκους να απευθυνθούν στον γιατρό τους, ο οποίος θα τους υποδείξει τον κατάλληλο τρόπο (δίαιτα, άσκηση, φαρμακευτική αγωγή κ.α.) όχι μόνο για την απώλεια σωματικού βάρους, αλλά και για τη διατήρησή του σε φυσιολογικά επίπεδα μακροχρόνια.
Χρήσιμο είναι να αναφερθεί, ότι είναι πλέον διαθέσιμη και στην Ελλάδα φαρμακευτική αγωγή ως συμπλήρωμα μιας δίαιτας μειωμένων θερμίδων και σωματικής άσκησης, που οδηγεί σε έως και 4 φορές μεγαλύτερη απώλεια βάρους σε σύγκριση με την απώλεια βάρους που επιτυγχάνεται μόνο με τη δίαιτα και άθληση. Το φάρμακο αυτό (συνδυασμός των δραστικών ουσιών υδροχλωρικής ναλτρεξόνης/ υδροχλωρικής βουπροπιόνης) δρα σε περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στον έλεγχο της πρόσληψης τροφής και της δαπάνης κατανάλωσης ενέργειας και διατίθεται υπό μορφή δισκίων παρατεταμένης αποδέσμευσης. Στην Αμερική έχει περισσότερο από 2,5 χρόνια κυκλοφορίας και περισσότερο από 1,5 εκ. ασθενείς.
