- Γράφει η Χριστίνα Χατζηπαλαμουτζή
Εξοπλισμένος με μια οθόνη υπολογιστή και ένα «ποντίκι» στο χέρι, αντί για νυστέρι και χειρουργικό τραπέζι, ο καρδιολόγος Benjamin Meder τοποθετεί προσεκτικά τα ηλεκτρόδια ενός βηματοδότη σε μια παλλόμενη ψηφιακή καρδιά.
Ο Benjamin Meder χρησιμοποιεί αυτό το «ψηφιακό δίδυμο» που προσομοιώνει τις ηλεκτρικές και φυσικές ιδιότητες των κυττάρων στην καρδιά του ασθενούς με κωδικό 7497, ώστε να διαπιστώσει αν ο βηματοδότης μπορεί να κρατήσει στη ζωή τον άνθρωπο που υποφέρει από καρδιακή ανεπάρκεια.
Αυτή η ψηφιακή καρδιά, που αναπτύχθηκε από την Siemens Healthineers είναι ένα παράδειγμα για το πώς οι κατασκευαστές ιατρικών ειδών χρησιμοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη, ώστε να βοηθήσουν τους γιατρούς να κάνουν περισσότερο ακριβείς διαγνώσεις, καθώς η ιατρική μπαίνει σε μια νέα εποχή.
Η πρόκληση για τη Siemens Healthineers και για τους ανταγωνιστές της, όπως η Philips και η GE Healthcare είναι να διατηρήσουν το πλεονέκτημα έναντι των τεχνολογικών γιγάντων (Google Alphabet και Alibaba) ελπίζοντας να αξιοποιήσουν τα δεδομένα (big data) προκειμένου να αποκτήσουν ένα σημαντικό μερίδιο στην αγορά της υγειονομικής περίθαλψης.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, η εταιρεία Philips και η GE Healthcare, θυγατρική της General Electric, θα υποστούν μεγάλες πιέσεις προκειμένου να αποδείξουν ότι οι τεχνολογίες τους μπορούν να εξοικονομήσουν χρήματα στα συστήματα υγείας.
Ταυτόχρονα, η έλλειψη ιατρικού προσωπικού σε χώρες όπως η Κίνα, αυξάνει τη ζήτηση για νέα τέτοιου είδους εργαλεία, που θα αναλύουν με ακρίβεια εικόνες. Στόχος είναι να διατεθούν στο εμπόριο προϊόντα που θα δώσουν ώθηση στα συστήματα υγείας παγκοσμίως.
Μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να χρησιμοποιείται στην ιατρική εδώ και δεκαετίες, ωστόσο η διαθεσιμότητα τεράστιων όγκων δεδομένων, το χαμηλότερο κόστος των υπολογιστών και οι πιο εξελιγμένοι αλγόριθμοι, αναμένεται να αυξήσουν τα έσοδα από τη χρήση των εργαλείων της τεχνητής νοημοσύνης στα 6,7 δισ. έως το 2021 (από 811 εκ. δολάρια το 2015).
Ιατρική Επανάσταση
«Αυτό που ξεκίνησε ως πρόοδος, εξελίσσεται γρήγορα σε κάτι που μοιάζει περισσότερο σε επανάσταση» όπως σημειώνει ο Thomas Rudolph, επικεφαλής του φαρμακευτικού τομέα της McKinsey & Company.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η επιτυχία της Τεχνητής Νοημοσύνης στην ιατρική τεχνολογία εξαρτάται από την πρόσβαση σε αξιόπιστα (κυρίως στατιστικά) προσωπικά ιατρικά δεδομένα, όχι μόνο για τη δημιουργία μοντέλων διάγνωσης, αλλά και για την πρόβλεψη της αποτελεσματικότητας των θεραπειών στις μέρες και τα χρόνια που θα έρθουν.
«Φανταστείτε ότι μελλοντικά να έχουμε έναν ασθενή με όλες του τις οργανικές και κυτταρικές λειτουργίες και να είμαστε σε θέση να προσομοιώσουμε όλη αυτή την πολυπλοκότητα. Θα μπορούσαμε να προβλέψουμε εβδομάδες ή και μήνες πριν, ποιοι ασθενείς θα αρρωστήσουν, πώς ένας ασθενής θα αντιδράσει σε μια συγκεκριμένη θεραπεία, ποιοι θα επωφεληθούν περισσότερο. Αυτό θα μπορούσε να φέρει την επανάσταση στην ιατρική», σημειώνει ο δρ. Meder.
Εκπαίδευση με αλγόριθμους
Γι′ αυτό το σκοπό, η Siemens Healthineers έχει δημιουργήσει μια τεράστια βάση δεδομένων 250 εκ. εικόνων, αναφορών και χειρουργικών δεδομένων με τα οποία θα «εκπαιδεύσει» τους νέους αλγορίθμους της. Πρακτικά, θα αξιοποιήσει τα «ιατρικά προσωπικά δεδομένα» πολλών ασθενών, ώστε να καταλήξει σε αξιόπιστα συμπεράσματα με βάση τη στατιστική.
Στην περίπτωση της ψηφιακής καρδιάς και για να εξετάσουν τη διαθέσιμη τεχνολογία, ο Meder και η ομάδα του δημιούργησαν 100 ψηφιακές καρδιές για ασθενείς που βρίσκονταν υπό θεραπεία καρδιακής ανεπάρκειας για 6 χρόνια.
Ο υπολογιστής έκανε προβλέψεις που βασίστηκαν στα δεδομένα της ψηφιακής καρδιάς και στη συνέχεια τα σύγκριναν με τα πραγματικά αποτελέσματα.
Η ομάδα ευελπιστεί να ολοκληρώσει την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων έως το τέλος του 2018. Αν τα αποτελέσματα είναι θετικά, το σύστημα θα ελεγχθεί σε μια μεγαλύτερη βάση, ώστε να καταφέρει να πάρει την έγκριση για εμπορική χρήση.
Η εταιρεία αρνήθηκε να δώσει λεπτομέρειες για το πότε υπολογίζει να χρησιμοποιηθεί η τεχνολογία στις κλινικές, ή πότε μοντέλα όπως η ψηφιακή καρδιά – ή άλλα όργανα – θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν.
«Αμφιλεγόμενο σημείο» τα προσωπικά δεδομένα
Στη συζήτηση γύρω από τα οφέλη της τεχνητής νοημοσύνης δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι ενστάσεις σχετικά με τα προσωπικά δεδομένα.
Υπάρχουν ακαδημαϊκοί που ανησυχούν ότι τα δεδομένα των ασθενών θα χρησιμοποιηθούν από εταιρείες για εμπορικούς σκοπούς.
Ο Boris Bogdan, διευθυντής εταιρείας που ασχολείται με τα προσωπικά δεδομένα στην Ελβετία, πιστεύει ότι η ιδιοκτησία δεδομένων είναι μία γκρίζα ζώνη που θα μπορούσε να προκαλέσει αντιδράσεις από τους ασθενείς, αν οι εταιρείες αρχίσουν να βγάζουν κέρδη από αυτά.
«Όταν άρχισε τη λειτουργία του Facebook, κανείς δεν ενδιαφερόταν για τα δεδομένα. Τώρα που οι άνθρωποι καταλαβαίνουν ότι η πλατφόρμα κερδίζει υπέρογκα ποσά με τα δεδομένα τους, ζητήματα όπως η ιδιωτικότητα των δεδομένων η χρήση τους και η οικονομική τους αξιοποίηση γίνονται πιο ορατά», καταλήγει.
