- Γράφει ο Κοσμάς Ζακυνθινός
Η ανάπτυξη νέων, καινοτόμων φαρμάκων και η οριστική απαλλαγή από τα βαρίδια του παρελθόντος αποτελούν τα δύο βασικά σημεία της στρατηγικής που «ξεδιπλώνει» ο νέος διευθύνων σύμβουλος της φαρμακευτικής επιχείρησης Novartis.
Η τελευταία απόφαση του προβεβλημένου τεχνοκράτη Vas Narasimhan που έχει αναλάβει πρόσφατα την ηγεσία του φαρμακευτικού κολοσσού δείχνει «κόκκινη» κάρτα (μέσω της διαδικασίας spin-off) στη θυγατρική επιχείρηση Alcon, μετά τις υποτονικές αποδόσεις που καταγράφει επί σειρά ετών. Συνήθως η spin-off εταιρεία (ή spin-out ή starburst) παίρνει ως «προίκα» τα assets, τους υπαλλήλους, την πνευματική ιδιοκτησία, την τεχνολογία κ.ά. που της αναλογούν. Οι μέτοχοι της μητρικής λαμβάνουν μετοχές της νέας εταιρείας ως αποζημίωση για την αξία που αυτή χάνει. Ωστόσο πρόκειται για δύο διαφορετικές εταιρείες με ανεξάρτητη δομή, αν και πολλές φορές μοιράζονται μέλη του διοικητικού συμβουλίου.
Εδώ και έξι μήνες περίπου, ο νέος Διευθύνων Σύμβουλος της Novartis έχει βάλει στόχο την πώληση των τμημάτων της εταιρείας που δεν αποτελούν το βασικό «κορμό» δραστηριοτήτων της.
Προς το παρόν, η Novartis δεν έχει αποφασίσει ή δεν έχει κάνει γνωστό το πως σκοπεύει να προχωρήσει το διαζύγιο, με την πώληση του τμήματος οπτικών. Όμως οι πιο πιθανές επιλογές είναι είτε η πώληση του μέσω ιδιωτικού fund ή μέσω του χρηματιστηρίου με αρχική δημόσια εγγραφή.
Χρηματιστηριακά, οι επενδυτές «χαιρέτησαν» την απόφαση του Vas Narasimhan να βάλει «πωλητήριο» σε ένα τμήμα το οποίο δεν αποφέρει κέρδη, καθώς η εταιρεία φαίνεται πως είναι αποφασισμένη να απαλλαγεί από τα «βαρίδια», προκειμένου να επιτύχει μεγαλύτερη κερδοφορία του χρόνου.
Προσήλωση στην ανάπτυξη
Επενδυτικό κίνητρο αποτελεί η προσήλωση στην κατασκευή καινοτόμων φαρμάκων, καθώς η εμπορική διάθεση ενός νέου σκευάσματος μπορεί να επιφέρει πολύ υψηλότερα κέρδη στην φαρμακευτική επιχείρηση.
Η προσήλωση σε νέες, γονιδιακές θεραπείες, επιβεβαιώνονται με την εξαγορά της αμερικανικής εταιρείας AveXis, έναντι 8,7 δισ. δολ., στο πλαίσιο της στρατηγικής που αναπτύσσει η Novartis στον τομέα των νευροεπιστημών. Η συμφωνία ήρθε αμέσως μετά την πρόσφατη πώληση μεριδίου της Novartis στην GlaxoSmithKline έναντι 13 δισ. δολαρίων. Η απόκτηση της AveXis χρηματοδοτήθηκε κατά ένα τμήμα από τα έσοδα αυτής της πώλησης.
Πριν από έναν μήνα περίπου, η Novartis ανακοίνωσε ότι προχωρά σε επενδύσεις 55 εκατομμυρίων δολαρίων, για την ανέγερση νέας μονάδας παραγωγής στο Durham, της Βόρειας Καρολίνα. Για το νέο εργοστάσιο, στο οποίο η εταιρεία εκτιμά ότι θα απασχολήσει περί τους 200 υπαλλήλους, θα λάβει 3 εκατομμύρια δολάρια ως κυβερνητική επιχορήγηση.
«Βασικός μας στόχος είναι να εισαγάγουμε νέες γονιδιακές θεραπείες σε ασθενείς που πάσχουν από σπάνιες νευρολογικές παθήσεις, όπως η Νωτιαία Μυική Ατροφία (SMA), η Αμυοατροφική πλευρική σκλήρυνση (ALS) και το σύνδρομο Rett. Η επένδυση για τη δημιουργία των κατάλληλων υποδομών αποτελεί βασικό σημείο για την επίτευξη αυτού του στόχου», όπως τονίζει ο Andrew Knudten, επικεφαλής της AveXis.
Το νέο εργοστάσιο της AveXis έκτασης 170.000 τετραγωνικών ποδών στο Durham θα παράγει τα φαρμακευτικά σκευάσματα, ενώ η μονάδα 50.000 τετραγωνικών ποδών στο Illinois θα έχει αντικείμενο την κλινική και εμπορική ανάπτυξη.
Η κατασκευή της νέας εγκατάστασης αναμένεται να ξεκινήσει στο δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους και σύμφωνα με τον σχεδιασμό θα ολοκληρωθεί εντός του δεύτερου εξαμήνου του 2020.
Υποβάθμιση από την Moody’s
H Moody’s, επικαλούμενη την απόφαση για αναδιοργάνωση της μονάδας Alcon αλλά και την επαναγορά ιδίων μετοχών, ύψους 5 δισεκ. δολαρίων, προχώρησε σε υποβάθμιση της μακροπρόθεσμης πιστοληπτικής ικανότητας της Novartis.
Συγκεκριμένα, ο οίκος αξιολόγησης αναθεώρησε το «Aa3» της εταιρείας σε «Α1», ενώ όρισε ως σταθερές τις προοπτικές (outlook).
Όπως αναφέρει η Moody’s Investors Service, πιθανότατα η μόχλευση του φαρμακευτικού κολοσσού θα επιβραδυνθεί, σε 2,5x το επόμενο έτος.
Τα καθαρά κέρδη της ελβετικής εταιρείας, η οποία συνδέθηκε με σκάνδαλα στην Ελλάδα, αυξήθηκαν το πρώτο τρίμηνο του 2018, λόγω των φαρμάκων Entresto και Closentyx.
Η Novartis ανέφερε ότι τα καθαρά κέρδη αυξήθηκαν στα 2,03 δισ. δολάρια από τα 2,67 δισ. δολάρια, με τις καθαρές πωλήσεις να αυξάνονται στα 12,7 δισ. δολάρια από τα 11,5 δισ. δολάρια. Η εταιρεία διατήρησε τις εκτιμήσεις για το 2018, με τον όμιλο να αναμένει τις πωλήσεις να αυξηθούν κατά ένα χαμηλό-μεσαίο μονοψήφιο ποσοστό.