- Γράφει η Χριστίνα Χατζηπαλαμουτζή
Τον «κώδωνα του κινδύνου» κρούει ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός του ΟΗΕ για τις θερμοκρασίες «ρεκόρ» που καταγράφονται την τελευταία 3ετία παγκοσμίως, καθώς η σωματική επιβάρυνση από την υπερβολική ζέστη -που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή- είναι πιθανόν να προκαλέσει 38.000 επιπλέον θανάτους σε ετήσια βάση παγκοσμίως, μεταξύ 2030-2050.
Τα φαινόμενα προκαλούν πραγματικά «σοκ» καθώς τα κύματα καύσωνα λαμβάνουν τρομακτικές διαστάσεις με ανθρώπινα θύματα στο πέρασμα τους. Στην Ιαπωνία, τουλάχιστον 80 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και χιλιάδες άλλοι διακομίστηκαν στα τμήματα επειγόντων περιστατικών των νοσοκομείων, με τις αρχές να συστήνουν στους πολίτες να μην βγαίνουν από τα σπίτια τους, για να αποφύγουν τις κατά τόπους θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών. Στο Πακιστάν, από τον καύσωνα που έπληξε τη χώρα τον Μάιο, έχασαν τη ζωή τους περισσότεροι από 60 άνθρωποι στο Καράτσι. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ ανακοίνωσαν πρόσφατα ότι ο θερμότερος καιρός συνδέεται και με άνοδο των αυτοκτονιών. Κατέληξαν στο παραπάνω συμπέρασμα, αφού εξέτασαν δεδομένα δεκαετιών, που έφθαναν έως και το 1960, και συνέκριναν την αύξηση της θερμοκρασίας με τα ποσοστά αυτοκτονιών σε πολιτείες των ΗΠΑ και κοινότητες του Μεξικού.
Στην έκθεση τονίζεται ότι εάν δεν περιοριστεί το φαινόμενο της υπερθέρμανσης του πλανήτη έως το 2050, θα μπορούσαν να καταγραφούν επιπλέον 21.000 αυτοκτονίες στις ΗΠΑ και στο Μεξικό.
Σχεδόν ένας στους τρεις ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο έχει ήδη εκτεθεί σε φονικά κύματα ζέστης και αυτός ο αριθμός θα αυξηθεί σε περίπου τους μισούς έως το 2100, ακόμα κι αν ο πλανήτης κινηθεί επιθετικά προκειμένου να επιτευχθεί μείωση των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, επισημαινόταν, άλλωστε, σε έρευνα του 2017 του Πανεπιστημίου της Χαβάης.
Άνοδος της στάθμης της θάλασσας
Σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας, με οδυνηρές οικονομικές συνέπειες θα οδηγήσει, σύμφωνα με νέα έρευνα επιστημόνων, η αποτυχία επίτευξης του στόχου της παγκόσμιας Συμφωνίας των Παρισίων για το Κλίμα, που προβλέπει τη συγκράτηση της αύξησης της θερμοκρασίας μέχρι τους 2 ° C.
Σύμφωνα με τη νέα επιστημονική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο «Environmental Research Letters», και διεξήχθη από το Εθνικό Ωκεανογραφικό Κέντρο του Ηνωμένου Βασιλείου (NOC), η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα μπορούσε να κοστίσει 14 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο έως το 2100, εάν ο στόχος της συγκράτησης της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας σε κάτω από 2 ºC δεν επιτευχθεί.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι πολλές χώρες με υψηλά-μεσαία εισοδήματα, όπως η Κίνα θα υποστούν τη μεγαλύτερη αύξηση του κόστους εξαιτίας των πλημμυρών, ενώ οι χώρες με τις υψηλότερες εισοδηματικές εισροές θα υποστούν μικρότερες συνέπειες, χάρη στα υπάρχοντα υψηλά επίπεδα υποδομών προστασίας.
Η δρ Svetlana Jevrejeva, από την NOC, είναι ο κύριος συγγραφέας της μελέτης. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, «περισσότεροι από 600 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε παράκτιες περιοχές, σε απόσταση μικρότερη από 10 μέτρα από τη στάθμη της θάλασσας. Σε μία υπερθέρμανση του κλίματος, η παγκόσμια στάθμη της θάλασσας θα αυξηθεί λόγω της τήξης χερσαίων παγετώνων και πάγων, γεγονός που αποτελεί μία από τις πλέον επιζήμιες πτυχές της αλλαγής του κλίματος στον πλανήτη μας».
Η επιστημονική ομάδα διερεύνησε το ρυθμό και τις συνέπειες της παγκόσμιας και περιφερειακής αύξησης της στάθμης της θάλασσας με περιορισμένη αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5 ºC και 2 ºC και τις συνέκρινε με τις προβολές της στάθμης της θάλασσας.
Χρησιμοποιώντας ομάδες εισοδήματος της Παγκόσμιας Τράπεζας (χώρες υψηλού, ανώτερου μεσαίου, κατώτερου μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος), αξιολόγησαν έπειτα τον αντίκτυπο της αύξησης της στάθμης της θάλασσας στις παράκτιες περιοχές.
Οι διαστάσεις στην Ελλάδα…
Για αύξηση κατά 50% έως και 100% κάνουν λόγο οι ειδικοί επιστήμονες στις θερμές ημέρες στην Ελλάδα, από το 2021 έως και το 2100, βάσει των προβλέψεων του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Στο ίδιο χρονικό διάστημα προβλέπεται αύξηση του κινδύνου πυρκαγιάς κατά 30 επιπλέον ημέρες ανά έτος.
Σε κοινή ανακοίνωσή τους, μετά την πολύνεκρη τραγωδίας στο Μάτι, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις επισημαίνουν τις αλλαγές που σηματοδοτεί για τη Γη η κλιματική αλλαγή. «Όσο εντείνεται η κλιματική αλλαγή, τόσο πιο ευάλωτα γίνονται τα δάση σε όλον τον πλανήτη, με συνέπεια περισσότερες σαρωτικές πυρκαγιές, που καταστρέφουν τα πάντα στο πέρασμά τους» σημειώνουν οι οργανώσεις Αρκτούρος, ΑΡΧΕΛΩΝ, Δίκτυο Μεσόγειος SOS, Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, Καλλιστώ, Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, Greenpeace, MEDASSET, WWF Ελλάς. Προσθέτουν, ωστόσο, ότι «η κλιματική αλλαγή δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία για αποφυγή των τεράστιων πολιτικών ευθυνών για έγκαιρη και αποτελεσματική δασική διαχείριση, πολεοδομικό σχεδιασμό και οργάνωση της πολιτικής προστασίας με βλέμμα στραμμένο στην προστασία ανθρώπων και φύσης».
Ακτιβιστές περιβάλλοντος
Οι ακτιβιστές του περιβάλλοντος δηλώνουν συγκλονισμένοι «από τον απολογισμό της φονικότερης πυρκαγιάς που έχει συμβεί στην ιστορία της Ελλάδας και είχε ως συνέπεια τον θάνατο δεκάδων ανθρώπων σε πυκνοκατοικημένη παραθεριστική περιοχή», κάνουν λόγο για «απόλυτη ανεπάρκεια και αναποτελεσματικότητα του σημερινού συστήματος δασοπροστασίας» και ζητούν παραδειγματική απόδοση ευθυνών για την τραγωδία.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των οργανώσεων, με βάση τα έως τώρα στοιχεία του ευρωπαϊκού πληροφοριακού συστήματος για τις δασικές πυρκαγιές – EFFIS, από την αρχή της αντιπυρικής περιόδου έχουν καεί περίπου 86.000 στρέμματα σε Αττική, Κορινθία, Χανιά, Κρήτη, Μαγνησία, Λάρισα και Εύβοια, εκ των οποίων τα 68.892 στρέμματα σε Νέο Βουτζά – Μάτι και Γεράνεια όρη – Κινέτα.
H δε εκτίμηση για τις πυρκαγιές της περασμένης εβδομάδας, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της δορυφορικής υπηρεσίας Copernicus Emergency Management Service (EMS) της EE, έχει ως εξής:
– Ν. Βουτζάς – Μάτι: Συνολική καμένη έκταση 12.759 στρ., εκ των οποίων 6.934 στρ. οικιστικών περιοχών και 5.825 στρ. δασών και δασικών εκτάσεων.
– Γεράνεια όρη – Κινέτα: Συνολική καμένη έκταση 56.133 στρ., εκ των οποίων 53.157 στρ. δασών και δασικών εκτάσεων και 2.976 στρ. οικιστικών περιοχών. Η πυρκαγιά έχει κάψει μέρος της περιοχής Natura 2000 Τόπος Κοινοτικής Σημασίας με κωδικό GR2530005 «Όρη Γεράνεια» και του Καταφυγίου Άγριας Ζωής «Περιοχή Γερανείων Δήμου Μεγάρων».
ΣΣ: Επισυνάπτονται χάρτες με ακριβή στοιχεία για τις πυρκαγιές σε Ν. Βουτζά – Μάτι και τα Γεράνεια όρη. Τα στοιχεία αφορούν τις χρήσεις γης, το περίγραμμα και την έκταση της πυρκαγιάς για την περιοχή Ν. Βουτζά-Μάτι.
Σε ό,τι αφορά την περιοχή των Γερανείων τα στοιχεία αφορούν τις χρήσεις γης, την έκταση των πυρκαγιών, τις περιοχές Natura 2000 και τα Καταφύγια Άγριας Ζωής (ΚΑΖ).
