- Γράφει ο Κοσμάς Ζακυνθινός
Εντός της προσεχούς 5ετίας αναμένονται οι πρώτες τεκμηριώσεις της σημαντικής ανακάλυψης του Έλληνα επιστήμονα για την τεχνολογία της βιοηλεκτρονικής ιατρικής που θα επιτρέπει σε ειδικά εμφυτεύματα να κάνουν διάγνωση σε συγκεκριμένες ασθένειες, προτού καν εμφανιστούν τα συμπτώματα τους ή ακόμα καλύτερα, να θεραπεύσουν κάποια πάθηση στα πρώιμα στάδια της.
«Στο αμέσως επόμενο στάδιο και αξιοποιώντας τα ευρήματα που παρουσιάζονται στην μελέτη, θα επικεντρωθούμε σε μια σειρά από ασθένειες» όπως εξηγεί ο επίκουρος καθηγητής του Κέντρου Βιοηλεκτρονικής Ιατρικής του Ινστιτούτου Ιατρικής Έρευνας Feinstein και του Τμήματος Μοριακής Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής Hofstra/Northwell της Νέας Υόρκης, Θεόδωρος Ζάνος, μιλώντας στο healthpharma.gr τονίζοντας πως «Εντός της επόμενης 5ετίας θα είμαστε σε θέση να αποδείξουμε τα οφέλη και τον τρόπο λειτουργία τους σε διάφορες παθήσεις».
Σύμφωνα τα νέα δεδομένα της επιστημονικής ανακάλυψης, το πνευμονογαστρικό νεύρο μεταφέρει κωδικοποιημένη πληροφορία για συγκεκριμένες ουσίες που έχουν σχέση με φλεγμονές και το ανοσοποιητικό σύστημα, επιτρέποντας πλέον με ένα συνδυασμό χειρουργικής τεχνικής, ηλεκτροδίων και αλγορίθμων να καταγραφούν και να αποκωδικοποιηθούν.
Τα σήματα αυτά εντοπίζονται για πρώτη φορά σύμφωνα με τον κ. Ζάνο, επιτρέποντας τη δημιουργία μιας μεθοδολογίας που θα εφαρμοστεί σε άλλα νεύρα και στον εγκέφαλο, προκειμένου να εντοπιστούν παρόμοια σήματα και για άλλες ασθένειες. Ήδη η τεχνολογία εφαρμόζεται στην μελέτη των μεταβολικών διαταραχών, όπως για παράδειγμα ο διαβήτης.
Βιοηλεκτρονική Ιατρική
«Η ιδέα της αποκωδικοποίησης των σημάτων από τα νεύρα που σχετίζονται με την πάθηση, πρόκειται για ένα καινούργιο πεδίο ανάπτυξης. Σύμφωνα με τα νεότερα δεδομένα που παρουσιάστηκαν, πολλοί θα είναι πλέον οι επιστήμονες θα αρχίσουν να δουλεύουν πάνω σε αυτό το πεδίο της βιοηλεκτρονικής ιατρικής, με αρκετές φαρμακευτικές και biotech εταιρείες να εκδηλώνουν το ενδιαφέρον τους για επένδυση στον συγκεκριμένο τομέα τεχνολογίας».
Η βιοηλεκτρονική ιατρική είναι ένα αναδυόμενο πεδίο, που συνδυάζει τη νευροεπιστήμη, τη μοριακή βιολογία και την εμβιομηχανική για να αξιοποιήσει το νευρικό σύστημα, με στόχο τη θεραπεία των ασθενειών και των τραυμάτων χωρίς τη χρήση φαρμάκων. Ήδη υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις ότι χάρη στη βιοηλεκτρονική ιατρική μπορεί να ανοίξουν νέοι δρόμοι αντιμετώπισης της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, της νόσου Crohn του εντέρου, του διαβήτη, της παράλυσης, του ερυθηματώδους λύκου κ.ά
Η ιδέα…
Όπως οι περισσότεροι άνθρωποι, έτσι και ο Θεόδωρος Ζάνος απεχθάνεται τις προληπτικές επισκέψεις στο γιατρό, εκτός κι αν είναι άρρωστος ή συντρέχει κάποιος σοβαρός λόγος.
Απόλυτα μυημένος με τις νέες τεχνολογίες, μέσω των smartphones και άλλων gadgets, πάντοτε αναρωτιόταν με ποιο τρόπο θα μπορούσε αυτή η ψηφιακή επανάσταση να αποτελέσει και «οδηγό» για το πότε πρέπει πραγματικά ένας ασθενής να επισκεφθεί τον γιατρό.
Προσηλωμένος στην ανάπτυξη τεχνολογίας με αυτό το αντικείμενο, ο Έλληνας ερευνητής Θεόδωρος Ζάνος και η ομάδα του στις ΗΠΑ, καταφέρνουν να αποκωδικοποίησαν τα ειδικά σήματα τα οποία χρησιμοποιεί το νευρικό σύστημα για να «επικοινωνήσει» στον εγκέφαλο την κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος και τις ενδείξεις φλεγμονής.
«Χρησιμοποιώντας πάντα τη συσκευή τηλεφώνου, η οποία εξακολουθεί να μου υπενθυμίζει τα σημαντικότερα γεγονότα της καθημερινότητας μου, έβρισκα πάντα δελεαστική την ιδέα να διερευνήσω την τεχνολογία που θα επέτρεπε σε μια συσκευή τηλεφώνου να με προειδοποιήσει πότε πρέπει να επισκεφθώ έναν γιατρό όταν πρόκειται να αρρωστήσω ή ακόμα καλύτερα, να θεραπεύει αυτόματα τη νόσο – πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα», όπως επισημαίνει Θεόδωρος Ζάνος, τονίζοντας παράλληλα πως «Αυτή είναι η τεχνολογία που προσπαθούμε να αναπτύξουμε».
Τα οφέλη
Η «ανάγνωση» των νευρικών αυτών σημάτων και μηνυμάτων που μεταφέρουν στον εγκέφαλο σχετικά με την υγεία του σώματος, αποτελούν σημαντικό βήμα προόδου στο πεδίο της βιοηλεκτρονικής ιατρικής, καθώς παρέχει νέες δυνατότητες για την ανάπτυξη καινοτόμων συσκευών που θα επιτρέψουν τη διάγνωση και τη θεραπεία διαφόρων παθήσεων στο μέλλον.
Η σχετική μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS) παρουσιάζοντας το άγνωστο εύρημα μέχρι σήμερα εύρημα κατά πόσο κάθε διαφορετική κυτοκίνη στέλνει στον εγκέφαλο τις δικές της ξεχωριστές πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος και τη φλεγμονή. Ο Θεόδωρος Ζάνος και οι συνεργάτες του κατάφεραν με επιτυχία να αποκωδικοποιήσουν τα ξεχωριστά νευρικά συστήματα που στέλνουν δύο κυτοκίνες, οι IL-1β και TNF.
Σε μελλοντικές βιοηλεκτρονικές μελέτες αυτές οι μέθοδοι αποκωδικοποίησης των νευρικών σημάτων θα χρησιμοποιηθούν για να αποκωδικοποιηθούν τα νευρικά σήματα μιας μεγάλης ποικιλίας ιατρικών καταστάσεων. Αυτό είναι ένα βασικό βήμα για την ανάπτυξη πρωτοποριακών διαγνωστικών και θεραπευτικών συσκευών.
Ποιος είναι ο Θ. Ζάνος
Ο Θεόδωρος Ζάνος είναι απόφοιτος του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (2004). Πήρε το διδακτορικό του στη βιοϊατρική μηχανική από την Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας (2009), υπό την επίβλεψη ενός άλλου Έλληνα της διασποράς, του καθηγητή Βασίλη Μαρμαρέλη, ο οποίος έπαιξε και καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη / μελέτη του Θ. Ζάνου. Μετά από μεταδιδακτορική έρευνα στο Νευρολογικό Ινστιτούτο του Μόντρεαλ στον Καναδά, έγινε επίκουρος καθηγητής στο Ινστιτούτο Ιατρικής Έρευνας Feinstein (2016), όπου είναι επικεφαλής του Εργαστηρίου Νευρωνικής Αποκωδικοποίησης και Ανάλυσης Δεδομένων. Επίσης από το 2016 διδάσκει στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Χόφστρα.
