Η παχυσαρκία είναι μια νόσος άρρηκτα συνδεδεμένη με τον σύγχρονο τρόπο ζωής, η οποία υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής και είναι προπομπός πολλών άλλων νοσημάτων, καρδιαγγειακών και μη. Ορίζεται ως η συγκέντρωση περίσσειας σωματικού λίπους στο σε βαθμό που γίνεται επιβαρυντικό για την υγεία.
Είναι γνωστό πως η παχυσαρκία μπορεί να επιβαρύνει την υγεία της καρδιάς και υπάρχει πληθώρα ερευνών που το υποστηρίζει αυτό. Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό JAMA Cardiology κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ενήλικες ηλικίας 40 έως 59 ετών που είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι έχουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο (που κυμαίνεται από 21 έως 85% υψηλότερα) ανάπτυξης καρδιαγγειακών παθήσεων σε σύγκριση με τα άτομα φυσιολογικού βάρους. Τα άτομα με παραπάνω σωματικό βάρος (υπέρβαροι), που ορίζεται ως δείκτης μάζας σώματος (BMI) μεταξύ 25 και 29,9 ή οι παχύσαρκοι (BMI 30 ή υψηλότερο), έχουν επίσης πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων σε νεαρότερη ηλικία. Η έρευνα έδειξε ότι τα άτομα με παχυσαρκία είχαν μικρότερη διάρκεια ζωής.
Η σχέση μεταξύ της καρδιαγγειακής νόσου και της παχυσαρκίας είναι πολύπλευρη. Κατ’ αρχήν η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης πολλών άλλων παραγόντων κινδύνου για καρδιακές παθήσεις. Επίσης προκαλεί φλεγμονώδεις διεργασίες που μπορεί να βλάψουν το καρδιαγγειακό σύστημα και μπορεί να οδηγήσουν σε διαρθρωτικές ή λειτουργικές αλλαγές στην ίδια την καρδιά.
Καρδιαγγειακά: Τα επιβλαβή αποτελέσματα της παχυσαρκίας
Η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης άλλων παραγόντων κινδύνου καρδιακής νόσου. Αυτοί οι παράγοντες περιλαμβάνουν την υπέρταση, τις ανωμαλίες της χοληστερόλης και τον διαβήτη τύπου 2, καταστάσεις που αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων. Το υπερβολικό βάρος αυξάνει επίσης τον κίνδυνο μεταβολικού συνδρόμου, ένα σύμπλεγμα παραγόντων κινδύνου καρδιακής νόσου, συμπεριλαμβανομένης της υψηλής αρτηριακής πίεσης, των χαμηλών επιπέδων «καλής» χοληστερόλης (HDL), υψηλών επιπέδων τριγλυκεριδίων, υψηλών επιπέδων σακχάρου στο αίμα και μεγάλης περιμέτρου μέσης. Επιπρόσθετα, η υψηλή αρτηριακή πίεση που προκαλείται από την παχυσαρκία ερεθίζει την πλάκα στις αρτηρίες και προδιαθέτει για ρήξη, κάτι που προκαλεί καρδιακή προσβολή.
Το υπερβολικό βάρος αυξάνει τις πιθανότητες να αναπτύξετε υπνικής άπνοιας
Η υπνική άπνοια είναι αρκετά δυσάρεστη από μόνη της, δεδομένου ότι προκαλεί έναν κατακερματισμένο, διακοπτόμενο ύπνο. Αλλά είναι επίσης ένας παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη υψηλής αρτηριακής πίεσης, διαβήτη τύπου 2 και καρδιακών παθήσεων. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο του 2018 στο περιοδικό «Μεταβολικό Σύνδρομο και σχετικές διαταραχές» (Metabolic Syndrome and Related Disorders) διαπίστωσε ότι τα υπέρβαρα άτομα με υπνική άπνοια είχαν περισσότερες πιθανότητες να αποκτήσουν μεταβολικό σύνδρομο, υπέρταση, προδιαβήτη και ανωμαλίες της χοληστερόλης (ιδιαίτερα υψηλά τριγλυκερίδια).
Η παχυσαρκία συνδέεται με την κρυφή φλεγμονή
Αυτή η ύπουλη φλεγμονή και οι φλεγμονώδεις παράγοντες που απελευθερώνει, αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης αθηροσκλήρωσης και συσσώρευσης πλάκας στα τοιχώματα των αρτηριών. Η παχυσαρκία απελευθερώνει επίσης ουσίες στο αίμα που μπορούν να προκαλέσουν ρήξη της πλάκας που με τη σειρά της μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή προσβολή. Σκεφτείτε πως η παχυσαρκία είναι κάτι σαν σπασμένα γυαλιά μέσα στις αρτηρίες.
Η παχυσαρκία μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη λειτουργία της καρδιάς
Οι έρευνες δείχνουν ότι η παχυσαρκία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης κολπικής μαρμαρυγής, ενός ταχέως ακανόνιστου καρδιακού παλμού (αρρυθμία) των ανώτερων κοιλοτήτων της καρδιάς που μπορεί να προάγει το σχηματισμό θρόμβων αίματος και να οδηγήσει σε εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιακή ανεπάρκεια και άλλες σχετικές επιπλοκές. Επιπλέον, η παχυσαρκία μπορεί να οδηγήσει σε διεύρυνση της καρδιάς που μπορεί να είναι αποτέλεσμα αδιάγνωστης υπέρτασης.
Τα επιπλέον κιλά αναγκάζουν την καρδιά να δουλέψει πιο σκληρά
Το επιπλέον βάρος θέτει την καρδιά σε αυξημένο στρες, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της φάσης χαλάρωσης του καρδιακού κύκλου, αυτό που ονομάζουμε διαστολή. Καθώς η καρδιά γεμίζει με αίμα, υπάρχει μεγαλύτερη πίεση. Με την πάροδο του χρόνου αυτό μπορεί να προκαλέσει την ύπαρξη συμπτωμάτων καρδιακής ανεπάρκειας.
Δεν είναι, όμως, μόνο ο αριθμός στη ζυγαριά που μετράει. Παίζει ρόλο και το πού ακριβώς είναι κατανεμημένο αυτό το βάρος, γιατί και αυτό επηρεάζει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών παθήσεων. Με απλά λόγια οι μεγαλύτερες ποσότητες λίπους στην κοιλιά, μια κατάσταση που ονομάζεται κεντρική ή κοιλιακή παχυσαρκία, σχετίζονται με μεγαλύτερη φλεγμονή, που είναι καταστροφική για την καρδιά.
Το υπερβολικό λίπος της κοιλιάς αυξάνει επίσης τα επίπεδα τριγλυκεριδίων, τα οποία μπορούν να συμβάλλουν στη ρήξη της πλάκας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η περίμετρος της μέσης έχει πολλές φορές μεγαλύτερη σημασία από το συνολικό βάρος. Για παράδειγμα ένας άνδρας με μεγάλη κοιλιά, κινδυνεύει περισσότερο με καρδιακή νόσο από μια γυναίκα που έχει συσσωρευμένο βάρος στην περιοχή των γοφών, γιατί εκεί το βάρος είναι «θεωρητικά ακίνδυνο», συγκριτικά με αυτό της κοιλιάς, που περιλαμβάνει σπλαχνικό λίπος, μπορεί δηλαδή να «αγγίζει» ζωτικά όργανα.
H αλλαγή στον τρόπο ζωής επιφέρει σημαντική βελτίωση
Τα νέα όμως δεν είναι εντελώς άσχημα. Εάν είστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, το αδυνάτισμα μπορεί να σας βοηθήσει να μειώσετε τον κίνδυνο ανάπτυξης καρδιακών παθήσεων. Οταν ένας άνθρωπος χάσει μερικά κιλά, μπορεί να αρχίσει να βλέπει βελτιώσεις στην αρτηριακή πίεση, το σάκχαρο του αίματος, τα επίπεδα χοληστερόλης και τους φλεγμονώδεις παράγοντες. Ολες αυτές οι αλλαγές είναι επωφελείς για την καρδιά.
Η απώλεια του υπερβολικού βάρους βοηθά στην πρωτογενή πρόληψη των καρδιακών παθήσεων, καθώς και στη δευτερογενή πρόληψη (αν για παράδειγμα έχει ήδη υπάρξει μια καρδιακή προσβολή, μπορεί να αποτρέψει μια δεύτερη). Για τη δευτερογενή πρόληψη, σε κάθε περίπτωση ο ασθενής θα πρέπει να παίρνει κάποια φάρμακα, αν όμως χάσει βάρος αυτά τα φάρμακα θα μειωθούν.
Καρδιαγγειακά: Διατροφή και βάρος
Δεν είναι εύκολη διαδικασία, αλλά ο καλύτερος τρόπος να χάσετε βάρος είναι να βελτιώσετε τη διατροφή σας και τις συνήθειες άσκησης, με στόχο να χάσετε μισό έως ένα κιλό την εβδομάδα. Αν ο δείκτης μάζας σώματος βρίσκεται στο υψηλότερο εύρος, αν δηλαδή είστε παχύσαρκος, τότε ίσως θα είναι καλύτερα να ακολουθήσετε ένα πρόγραμμα ιατρικής παρακολούθησης απ’ ό,τι να το κάνετε μόνοι σας.
Εάν, ωστόσο, αποφασίσετε να το κάνετε μόνοι σας, ακολουθήστε μια διατροφή γεμάτη με φρούτα και λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα, λιπαρά ψάρια και πουλερικά, ξηρούς καρπούς και όσπρια, καθώς και υγιεινά μαγειρικά έλαια, όπως το ελαιόλαδο.
Αποφύγετε τα πρόσθετα σάκχαρα, τα επεξεργασμένα τρόφιμα και τα τηγανητά. Στον τομέα της άσκησης, κάντε έναν συνδυασμό αερόβιας άσκησης και άσκησης για αύξηση της μυϊκής μάζας και μείωσης του σωματικού λίπους.
Υπάρχει απόδειξη ότι αν ακολουθήσετε τις παραπάνω αλλαγές στον τρόπο ζωής σας θα μπορέσετε να κάνετε τη διαφορά στην υγεία της καρδιάς σας. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Μάιο του 2016 στο περιοδικό «Preventive Medicine», διαπίστωσε ότι οι ενήλικες ηλικίας 18 έως 35 ετών με ΔΜΣ μεταξύ 25 και 40, που συμμετείχαν σε πρόγραμμα απώλειας βάρους έχασαν κατά μέσο όρο 8 κιλά, αύξησαν τα επίπεδα της φυσικής τους δραστηριότητας και βελτίωσαν το σύνολο της χοληστερόλης, την αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα σακχάρου μετά από έξι μήνες.
Η απώλεια βάρους θα μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου διότι κάνει τη διαφορά στην αρτηριακή πίεση, την ευαισθησία στην ινσουλίνη και τα επίπεδα τριγλυκεριδίων. Τα καλά νέα είναι ότι αυτό που κάνετε κάθε μέρα μπορεί να κάνει τη διαφορά.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα
