Μια νέα, παγκόσμια έρευνα αποκαλύπτει ότι οι διαφορετικές τελετουργίες, τα δημογραφικά στοιχεία και οι αντιλήψεις των καπνιστών απαιτούν καινοτόμες λύσεις για τη διακοπή του καπνίσματος, οι οποίες θα ανταποκρίνονται στις εκάστοτε κουλτούρες και οικονομικές συνθήκες.
Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε το Ίδρυμα για Έναν Κόσμο Χωρίς Κάπνισμα (The Foundation for a Smoke-Free World) για το Κάπνισμα και φέρει τον τίτλο «2018 State of Smoking Survey» το κάπνισμα δεν είναι μια ανεξάρτητη συνήθεια. Για τους περισσότερους καπνιστές, το κάπνισμα είναι άμεσα συνδεδεμένο με κάποιες βασικές απολαύσεις στη ζωή, όπως είναι το φαγητό, το ποτό, οι κοινωνικές επαφές και οι προσωπικές σχέσεις. Οι παραδοσιακές μέθοδοι διακοπής του καπνίσματος δεν λαμβάνουν υπόψη αυτές τις παραμέτρους, με αποτέλεσμα πολλοί καπνιστές να μην καταφέρνουν να το κόψουν.
Ταυτόχρονα, οι καπνιστές γνωρίζουν ότι το κάπνισμα είναι επιβλαβές και πολλοί από αυτούς πιστεύουν ότι η κατάσταση της υγείας τους είναι χειρότερη σε σχέση με τους μη καπνιστές. Παρ’ όλα αυτά, δεν απευθύνονται στους επαγγελματίες υγείας για την αναζήτηση βοήθειας και λύσεων. Το σύστημα υγείας θα πρέπει να προσεγγίσει καλύτερα τους καπνιστές, ενώ οι πάροχοι υπηρεσιών υγείας χρειάζονται πιο αποτελεσματικά εργαλεία για να στηρίξουν την προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος.
Στην έρευνα συμμετείχαν 17.421 καπνιστές, πρώην καπνιστές και μη καπνιστές από 13 χώρες: Βραζιλία, Γαλλία, Ελλάδα, Ινδία, Ισραήλ, Ιαπωνία, Λίβανος, Μαλάουι, Νέα Ζηλανδία, Ρωσία, Ν. Αφρική, Βρετανία και ΗΠΑ. Παράλληλα, διεξήχθη σειρά ποιοτικών focus group σε επτά χώρες (Ελλάδα, Γαλλία, Ινδία, Νέα Ζηλανδία, Νότια Αφρική, Ηνωμένο Βασίλειο, Ηνωμένες Πολιτείες) με σκοπό να πλαισιώσουν πιο ολοκληρωμένα τα ποσοτικά αποτελέσματα. Η έρευνα διεξήχθη από την Kantar Public, ένα ολοκληρωμένο γραφείο παροχής συμβουλών και έρευνας, το οποίο προσέλαβε το Ίδρυμα.
Στήριξη καπνιστών
«Ελπίζω ότι η έρευνα θα ωθήσει πολλούς από το ένα δισεκατομμύριο καπνιστές παγκοσμίως να αναλάβουν δράση για να διακόψουν το κάπνισμα, θα συμβάλει στον ουσιαστικό διάλογο σχετικά με τους πολύ σύνθετους λόγους για τους οποίους τόσο πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να καπνίζουν, και θα καταστήσει σαφή την άμεση ανάγκη για τη διαμόρφωση αποτελεσματικότερων παρεμβάσεων για τη στήριξη των καπνιστών προκειμένου να διακόψουν το κάπνισμα», δήλωσε ο Δρ. Derek Yach, πρόεδρος του Ιδρύματος για Έναν Κόσμο Χωρίς Κάπνισμα. «Εάν κατανοήσουμε καλύτερα τους βασικούς λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι αρχίζουν το κάπνισμα, τους ανασχετικούς παράγοντες αλλά και τα κίνητρα για τη διακοπή του καπνίσματος, θα μπορέσουμε να περιορίσουμε τις δυσμενείς συνέπειες στην υγεία πολλών ανθρώπων που βρίσκονται παγιδευμένοι στον κύκλο του εθισμού στα καύσιμα καπνικά προϊόντα».
Τελετουργικές συνήθειες…
Το κάπνισμα είναι ιδιαίτερα συνδεδεμένο με καθημερινές τελετουργίες και συνήθειες, όπως είναι το ξύπνημα, το φαγητό, τα διαλείμματα για καφέ ή τσάι, και οι κοινωνικές επαφές. Σε ορισμένες χώρες (όπως η Ελλάδα, η Βραζιλία, η Γαλλία και ο Λίβανος), τα τσιγάρα συχνά συνοδεύουν τον καφέ ή το τσάι, ενώ σε πολλές χώρες του κόσμου συνηθίζεται το κάπνισμα του τσιγάρου μετά το γεύμα.
Στην έρευνα, οι περισσότεροι καπνιστές που ερωτήθηκαν παραδέχονται ότι το κάπνισμα είναι επιβλαβές για την υγεία τους και αυτοαξιολογούνται ως λιγότερο υγιείς σε σχέση με τους μη καπνιστές. Παρ’ όλα αυτά, επισκέπτονται πιο αραιά τους παρόχους υπηρεσιών υγείας σε σύγκριση με τους τελευταίους.
Αν και πάρα πολλοί από τους καπνιστές που ερωτήθηκαν προσπάθησαν να διακόψουν το κάπνισμα χωρίς βοήθεια, εκείνοι που ζήτησαν βοήθεια στράφηκαν σε πολλές περιπτώσεις πρώτα σε θεραπείες με υποκατάστατα νικοτίνης ή με συνταγογραφούμενα φάρμακα. Σε ορισμένες χώρες (π.χ., Ελλάδα, Γαλλία, Ιαπωνία, Βρετανία, ΗΠΑ), οι καπνιστές ανέφεραν ότι χρησιμοποίησαν ηλεκτρονικά τσιγάρα και άλλες εναλλακτικές συσκευές υποκατάστασης της νικοτίνης για να μειώσουν ή να διακόψουν το κάπνισμα τσιγάρου.