Σχεδόν ένας στους δύο πολίτες παραλείπουν να κάνουν τακτική πρόληψη υγείας, ενώ την παραμελεί ακόμα και ένα μεγάλο ποσοστό όσων αντιμετωπίζουν κάποιο χρόνιο νόσημα ή αναπηρία.
Οι γυναίκες αποδεικνύονται περισσότερο συνεπείς από τους άνδρες, αλλά το ποσοστό ανταπόκρισής τους σε βασικές γυναικολογικές εξετάσεις παραμένει χαμηλό. Από την άλλη κρίνονται ως απογοητευτικά τα ποσοστά συμμετοχής των ανδρών σε βασικές εξετάσεις πρόληψης, όπως το τεστ PSA και το καρδιογράφημα.
Αυτά είναι ορισμένα από τα βασικά ευρήματα εξειδικευμένης έρευνας κοινής γνώμης που πραγματοποιήθηκε στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας για λογαριασμό της εταιρείας Health Marketing στο πλαίσιο του προγράμματος “2023, Έτος Πρόληψης, Πρόλαβε και Κέρδισε τη Ζωή”.
Στην έρευνα που διενήργησε η Palmos Analysis, αποτυπώνεται και ο σχετικά υψηλός βαθμός αποδοχής των πολιτών στον βασικό εμβολιασμό, καθώς και οι διατροφικές τους συνήθειες. Τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να αποτελέσουν οδηγό για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση στοχευμένων προγραμμάτων ευαισθητοποίησης, καθώς η Ελλάδα βρίσκεται μεταξύ των ουραγών στην Ε.Ε. στην πρόληψη.
Το 51% του δείγματος αποφεύγει την πρόληψη
H έρευνα πραγματοποιήθηκε στο διάστημα 1 – 9 Φεβρουαρίου σε δείγμα 1.005 ατόμων στην Κεντρική Μακεδονία. Η περιοχή θεωρείται ως ιδιαίτερα αντιπροσωπευτική της ελληνικής επικράτειας, καθώς περιλαμβάνει ένα μεγάλο αστικό κέντρο, αρκετά μικρότερα, καθώς και μεγάλο ποσοστό πληθυσμού υπαίθρου.
Όπως ανέφερε παρουσιάζοντας τα ευρήματα ο διευθυντής ερευνών της Palmos, Πασχάλης Τεμεκενίδης, το 51% των ερωτηθέντων δεν κάνει συστηματικά προληπτικές εξετάσεις, ενώ 1 στους 8 δεν κάνει γενικά εξετάσεις. Το ποσοστό παραμέλησης είναι μεγαλύτερο στο ανδρικό φύλο (63%) σε σχέση με το γυναικείο (41%), ενώ πέφτει στο 44% του συνόλου στις ηλικίες 66 – 75.
Εντυπωσιακό είναι το εύρημα σύμφωνα με το οποίο παραμελεί την πρόληψη ακόμα και το 36% όσων έχουν κάποια αναπηρία, καθώς και το 38% όσων αντιμετωπίζουν κάποιο χρόνιο νόσημα. Το 59% όσων δεν έχουν τίποτα από τα δύο παραλείπουν τις εξετάσεις.
Οι οκτώ στους δέκα από όσους δήλωσαν ότι κάνουν συστηματική πρόληψη ανέφεραν ότι κάνουν αιματολογικές εξετάσεις. Το 40% ουρολογικές, 35% καρδιογράφημα,, το 32% υπερηχογράφημα, το 28% τεστ ΠΑΠ και το 22% μαστογραφία. Το 72% απευθύνονται στο γιατρό τους, το 13% σε δημόσια δομή υγείας και το 11% σε διαγνωστικό κέντρο.
Μόλις το 14% του συνόλου των ανδρών και το 47% των ανδρών 65-75 ετών, έκαναν τεστ PSA μέσα στο 2022. Αντίστοιχα, το 52% των γυναικών υποβλήθηκαν σε τεστ ΠΑΠ, με το ποσοστό να ανεβαίνει στο 65% στην ηλικιακή κατηγορία 25 – 64. Μαστογραφία έκανε το 43% του συνόλου των γυναικών και το 63% στην κατηγορία 45-64.
Σε ό,τι αφορά το καρδιογράφημα, το έκαναν τον περασμένο χρόνο το 34% των ανδρών, λιγότεροι από τις γυναίκες (36%). Στην ηλικιακή κατηγορία 65-75 το έκαναν ένας στους δύο (51% των ανδρών και 48% των γυναικών). Τεστ κοπώσεως έκανε μόλις το 14% των ανδρών.
Το 57% όσων έκαναν εξετάσεις δήλωσαν πως αυτό έγινε από προσωπική πρωτοβουλία, ενώ το 40% έπειτα από οδηγία γιατρού/φαρμακοποιού. Για 7 στους 10 το κόστος καλύφθηκε από το ασφαλιστικό τους ταμείο
Οι βασικοί λόγοι αμέλειας στην πραγματοποίηση προληπτικών εξετάσεων, όπως αναφέρθηκαν, είναι κατά σειρά η έλλειψη χρόνου λόγω εργασιακών/οικογενειακών υποχρεώσεων (32%), η έλλειψη ασφάλειας/οικονομική δυσχέρεια (29%) και η έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με την αναγκαιότητα των προληπτικών εξετάσεων (16%)
Τρόποι ενημέρωσης/αντιμετώπισης
Το 42% των ερωτηθέντων ενημερώνεται για θέματα υγείας/πρόληψης από το διαδίκτυο (21% από ενημερωτικές ιστοσελίδες, το 15% από ιστοσελίδες υγείας, το 15% από τα social media), ενώ το 24% ενημερώνεται από τηλεόραση, εφημερίδες και ραδιόφωνο.
Το 65% ρωτά τον επαγγελματία υγείας (γιατρό ή/και φαρμακοποιό), ενώ το 16% φίλους και συγγενείς.
Ένα εύρημα που προβληματίζει είναι πως ένας στους τέσσερις ερωτηθέντες (25%) δεν απευθύνεται –τουλάχιστον όχι άμεσα- στο γιατρό όταν αντιμετωπίζει κάποιο σύμπτωμα. Συγκεκριμένα, το 38% δήλωσε πως πηγαίνει στο γιατρό άμεσα και το 37% έπειτα από ένα μικρό χρονικό διάστημα. Στον αντίποδα, το 8% πηγαίνει όταν χειροτερεύει πολύ το σύμπτωμα το 8% εφαρμόζει δικές του ενέργειες (λήψη φαρμάκων) και το 7% δεν πάει στο γιατρό αν το σύμπτωμα δεν τον ενοχλεί, ενώ το 2% ρωτάει τον φαρμακοποιό.
Υψηλά ποσοστά αποδοχής εμβολίων
Το 86% του συνόλου έχει κάνει έστω και ένα από τα εμβόλια COVID-19 (67%), γρίπη (42%), λοιμώδη νοσήματα (23%) και HPV (9%), ενώ το 12% δεν έχει κάνει κανένα απ΄ αυτά. Στις ηλικίες άνω των 65 ετών τα ποσοστά εμβολιασμού ανεβαίνουν στο 90% για την COVID-19 και στο 75% για τη γρίπη.
Το 35% δεν καταναλώνει συστηματικά φρούτα και λαχανικά, το 53% δεν αγοράζει τρόφιμα χαμηλών λιπαρών και το 80% δεν αγοράζει βιολογικά προϊόντα. Το 15% καταναλώνει έτοιμο φαγητό πάνω από μια φορά την εβδομάδα, το 14% αγοράζει τρόφιμα με αντικαρκινικές ιδιότητες, ενώ το 12% αγοράζει τρόφιμα χωρίς γλουτένη ή τρόφιμα για διαβητικούς.
Ουραγός στην πρόληψη η Ελλάδα
Όπως ανέφερε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Health Marketing, Κλέαρχος Πρωτοπαπάς Καραντάνης, η Ελλάδα βρίσκεται μεταξύ των ουραγών σε θέματα πρόληψης στην Ευρώπη. Μόλις 17 ευρώ αναλογούν σε κάθε Έλληνα για δαπάνες προληπτικής φροντίδας υγείας ετησίως, όταν στην Ε.Ε. ο μέσος όρος είναι 82 και σε κάποιες χώρες ξεπερνά τα 150 ευρώ. «Η σημασία της πρόληψης είναι προφανής: αυξάνει τον προσδόκιμο χρόνο ζωής και αναβαθμίζει την ποιότητά της σε κάθε ηλικιακή ομάδα, μειώνει το κόστος και τον χρόνο νοσηλείας, αποσυμφορεί το σύστημα υγείας και ενισχύει την αποτελεσματικότητά του, ενώ βελτιώνει την αποδοτικότητα της εργασίας ποιοτικά και ποσοτικά», σημείωσε.
Το πρόγραμμα «2023 ΕΤΟΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ, ΠΡΟΛΑΒΕ & ΚΕΡΔΙΣΕ ΖΩΗ» υλοποιείται υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και του Δήμου Θεσσαλονίκης, με την συνεργασία του Δικτύου Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Αρωγής και με την επιστημονική συνεργασία του Εργαστηρίου Υγιεινής, Κοινωνικής – Προληπτικής Ιατρικής και Ιατρικής Στατιστικής της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ, της Β Καρδιολογικής Κλινικής ΑΠΘ στο ΓΝΘ Ιπποκράτειο και του Αιματολογικού Τμήματος του ΓΝΘ «Γ.Παπανικολάου».
Ο κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ, Θεόδωρος Δαρδαβέσης και ο καθηγητής Καρδιολογίας, Νικόλαος Φραγκάκης, τόνισαν την αξία της συνεργασίας του ιδιωτικού τομέα με τα πανεπιστήμια και την Τοπική Αυτοδιοίκηση στην καταγραφή δεδομένων που θα επιτρέψουν την επένδυση σε κατάλληλα προγράμματα πρόληψης.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα
