Η παχυσαρκία εμφανίζει επιδημιολογικά στοιχεία και αποτελεί παράγοντα κινδύνου για σημαντικές παθήσεις, όπως καρδιαγγειακές νόσοι, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 (ΣΔΤ2), κάποιες μορφές καρκίνου, κινητικά προβλήματα και επιπλέον αποτελεί αιτία θανάτου.
Σήμερα, η καταπολέμηση της επιτυγχάνεται με αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής, φαρμακευτική αγωγή και χειρουργική αντιμετώπιση.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) σχεδόν έξι στους δέκα ενήλικες (59%) και ένα στα τρία παιδιά (το 29% των αγοριών και το 27% των κοριτσιών) στην Ευρώπη είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.
Πρωτοπόρος στην παχυσαρκία είναι η Αμερική αλλά η Ευρώπη ακολουθεί με μεγάλα ποσοστά. Η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες με αρκετά μεγάλο πρόβλημα, καθώς τα ποσοστά υπέρβαρων και παχύσαρκων και στα δύο φύλα, τόσο μεταξύ των ενηλίκων όσο και των ανηλίκων, είναι άνω του μέσου ευρωπαϊκού όρου.
Παχυσαρκία: Πώς ορίζεται;
Στους υπέρβαρους ο δείκτης μάζας σώματος (BMI – βάρος σε Kg/ύψος στο τετράγωνο) είναι 25-29,9 Kg/m2 και στους παχύσαρκους το BMI είναι μεγαλύτερο από 30 Kg/m2. Στα επίπεδα άνω των 30 Kg/m2 γίνεται μια επιπλέον κατηγοριοποίηση: παχυσαρκία βαθμού Ι: 30-34,9, παχυσαρκία βαθμού ΙΙ: 35-39,9 και παχυσαρκία βαθμού ΙΙΙ ή κακοήθης παχυσαρκία: >40.
Ασθένειες που προκαλούνται και επιδεινώνονται
Μετά από 44 έτη παρακολούθησης, η επιδημιολογική μελέτη Framingham Heart Study έδειξε ότι ο κίνδυνος καρδιαγγειακής νόσου (στηθάγχη, στεφανιαία νόσος, έμφραγμα ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο) ήταν υψηλότερος στους υπέρβαρους και παχύσαρκους άνδρες και στις παχύσαρκες γυναίκες έπειτα από διόρθωση για την ηλικία, το κάπνισμα, την αρτηριακή υπέρταση, την υπερχοληστερολαιμία και το σακχαρώδη διαβήτη.
Το σωματικό βάρος πέραν του φυσιολογικού είναι μία από τις βασικές αιτίες θανάτου και κινητικών προβλημάτων, καθώς εκτιμάται ότι συνδέεται με περισσότερους από 1,2 εκατομμύρια θανάτους ετησίως στην Ευρώπη ή περίπου το 13% των συνολικών θανάτων. Η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο πολλών μη μεταδοτικών ασθενειών, μεταξύ άλλων τουλάχιστον 13 διαφορετικών καρκίνων, καρδιαγγειακών νόσων, σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2, χρόνιων αναπνευστικών παθήσεων κ.ά.
Η παχυσαρκία θεωρείται υπεύθυνη, άμεσα, για τουλάχιστον 200.000 νέα περιστατικά καρκίνου κάθε χρόνο στην Ευρώπη, αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια. Ακόμη, το σωματικό βάρος πέραν του φυσιολογικού ευθύνεται για το 7% των συνολικών ετών ζωής με αναπηρίες στην Ευρώπη. Επίσης, οι υπέρβαροι και παχύσαρκοι επλήγησαν αναλογικά περισσότερο από την πανδημία Covid-19.
Άλλες ασθένειες που προκαλούνται από την παχυσαρκία είναι ορθοπαιδικά προβλήματα, χολολιθίαση και γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.
Η παχυσαρκία στην Ευρώπη
Η έκθεση (WHO European Regional Obesity Report 2022), που δημοσιεύθηκε από το Περιφερειακό Γραφείο του ΠΟΥ για την Ευρώπη και παρουσιάστηκε στο ευρωπαϊκό συνέδριο για την παχυσαρκία που διοργανώνει αυτήν την εβδομάδα στο Μάαστριχτ της Ολλανδίας η Ευρωπαϊκή Ένωση για τη Μελέτη της Παχυσαρκίας, αποκαλύπτει ότι τα ποσοστά των υπέρβαρων και παχύσαρκων στην Ευρώπη έχουν φθάσει σε επιδημικά επίπεδα και παρουσιάζουν αυξητική τάση. Καμία ευρωπαϊκή χώρα δε βρίσκεται κοντά στον στόχο του έχει θέσει ο ΠΟΥ για «φρένο» στην αύξηση της έως το 2025.
Η έκθεση προτείνει νέους φόρους στα ποτά με ζάχαρη, επιδοτήσεις στα υγιεινά τρόφιμα, περιορισμούς στο μάρκετινγκ των ανθυγιεινών τροφών για τα παιδιά, καλύτερη πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας για αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, βελτίωση της διατροφής και της σωματικής άσκησης στη διάρκεια όλης της ζωής, προβολή της σημασίας του θηλασμού, παρεμβάσεις σε επίπεδο σχολείου κ.ά.
Τα οφέλη από την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας
Η θεραπεία της αναπτύσσεται στον άξονα:
- Δίαιτα – διατροφή,
- Άσκηση – Τρόπος ζωής
- Φαρμακευτική αγωγή
- Χειρουργική αντιμετώπιση – βαριατρική
Η μείωση της συνολικά μπορεί να οδηγήσει σε:
- Μείωση της θνητότητας κατά 5%-10%.
- Μείωση της συστολικής αρτηριακής πίεσης και της διαστολικής
- Μείωση της ολικής χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων
- Γλυκαιμική ρύθμιση,
- Μείωση καρδιαγγειακού κινδύνου
Η παχυσαρκία είναι διεθνώς αναγνωρισμένη ως ένα παγκόσμιο πρόβλημα του οποίου η αντιμετώπιση απαιτεί αύξηση της ενημέρωσης του πληθυσμού και συλλογικές λύσεις με τη συνεργασία των κυβερνήσεων, του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, εθνικών και διεθνών φορέων και ιατρών.
Σε ατομικό επίπεδο, οι άνθρωποι οφείλουν να αλλάξουν την καθημερινότητά τους με περισσότερη σωματική δραστηριότητα, να μειώσουν τα κεκορεσμένα λιπαρά, τους υδατάνθρακες και το αλάτι και να αυξήσουν την κατανάλωση λαχανικών και φρούτων.
Η επίσκεψη στον ιατρό και η διενέργεια κατάλληλων εξετάσεων και λήψης ιστορικού θα βοηθήσει στην αναγνώριση του προβλήματος και στον ορισμό της καταλληλότερης θεραπείας και αντιμετώπισης. Η αντιμετώπιση της απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση από ένα σύνολο ειδικοτήτων ιατρών.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα
