Οι ανάγκες εμβολιασμού των ασθενών με αναπνευστικά νοσήματα

Η έγκυρη ενημέρωση των ομάδων υψηλού κινδύνου, και ειδικότερα των ασθενών με αναπνευστικά νοσήματα, σχετικά με τον εμβολιασμό τους έναντι των λοιμωδών νοσημάτων, αποτέλεσε το βασικό άξονα της κοινής πρωτοβουλίας της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΕΠΕ), της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων (ΕΕΛ) και της Ελληνικής Εταιρείας Παιδιατρικών Λοιμώξεων (ΕΛΕΠΛ), με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα Εμβολιασμών 2025.

ΔΩΡΕΑΝ ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ NEWSLETTER

Με την πολύτιμη συμμετοχή εκπροσώπων του Πανελλήνιου Συλλόγου Ασθενών με Πνευμονολογικά Νοσήματα «ΑΝΑΣΑ», στη φετινή ενημερωτική δράση, με το κεντρικό μήνυμα «Ακούμε τις ανησυχίες των ασθενών με πνευμονολογικές παθήσεις. Εστιάζουμε στις πραγματικές ανάγκες του εμβολιασμού τους», δημιουργήθηκε ένας άμεσος δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ των ειδικών και των ίδιων των ασθενών, προκειμένου να δοθούν απαντήσεις στα ερωτήματα και τις απορίες τους σχετικά με τις αυξημένες ανάγκες προστασίας τους έναντι λοιμωδών νοσημάτων, όπως η γρίπη, ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV), οι πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις, η COVID-19, ο κοκκύτης κ.α. Παράλληλα, ακούστηκαν και τα αιτήματά τους για μια στρατηγική προσέγγιση πρόληψης για τους ασθενείς αυτούς, που θα περιλαμβάνεται σε ένα εθνικό σχέδιο δράσης για τα πνευμονολογικά νοσήματα.

Ο ρόλος των επαγγελματιών υγείας

Ο κ. Στυλιανός Λουκίδης, Πρόεδρος της ΕΠΕ, χαιρετίζοντας την εκδήλωση, αναφέρθηκε στο σημαντικό ρόλο των επαγγελματιών υγείας στον εμβολιασμό, υπογραμμίζοντας ότι «Η σύσταση από τον επαγγελματία υγείας είναι ο ισχυρότερος προβλεπτικός παράγοντας για το αν ένας ασθενής θα εμβολιαστεί. Για το λόγο αυτό, είναι καίριο να εφαρμόζονται εξατομικευμένα κριτήρια, να υπογραμμίζονται οι θετικές εμπειρίες με τα εμβόλια, να αφιερώνεται χρόνος για συζήτηση και να απαντώνται τα ερωτήματα και οι ανησυχίες του ασθενούς, ώστε να αντιμετωπιστεί το επικίνδυνο φαινόμενο της “εμβολιαστικής κόπωσης’’. Παράλληλα, ο προγραμματισμός των ετήσιων εμβολιασμών θα πρέπει να απλοποιηθεί, προκειμένου να μη δημιουργείται πίεση το φθινόπωρο, εφόσον υπάρχουν εμβόλια, όπως αυτά του πνευμονιόκοκκου, του έρπητα ζωστήρα και του κοκκύτη, που μπορούν να χορηγηθούν άλλη εποχή».


Με τη σειρά του, ο κ. Πέτρος Μπακάκος, Γενικός Γραμματέας της ΕΠΕ, Καθηγητής Πνευμονολογίας, Α’ Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, δήλωσε ότι «Ο φετινός εορτασμός μας δίνει μια ακόμα ευκαιρία να τονίσουμε ότι ο εμβολιασμός του γενικού πληθυσμού – και ιδιαίτερα των ευπαθών ομάδων – αποτελεί τη βασικότερη ασπίδα προστασίας έναντι των λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος αλλά, παράλληλα, είναι και απαραίτητη προϋπόθεση για την ελάττωση της νοσηρότητας και την προαγωγή της δημόσιας υγείας».

Σωστή ενημέρωση

Ο κ. Δημήτρης Κοντοπίδης, Πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Ασθενών με Πνευμονολογικά Νοσήματα «ΑΝΑΣΑ», European Lung Foundation Chair, στο σύντομο χαιρετισμό του δήλωσε ότι «Ως ασθενείς με αναπνευστικά νοσήματα, κατανοούμε πως προκύπτουν ανησυχίες και απορίες σχετικά με τον εμβολιασμό όταν πάσχεις από κάποιο νόσημα: “Είναι ασφαλές για μένα;”, “Θα βοηθήσει στην κατάστασή μου;”. Κάθε νόσημα, άσθμα, ΧΑΠ, ίνωση ή άλλες παθήσεις, έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες. Γι’ αυτό και η ανάγκη για εμβολιασμό συνοδεύεται από την ανάγκη για σωστή, τεκμηριωμένη ενημέρωση. Έτσι, λοιπόν, στην ΑΝΑΣΑ, το Σύλλογο – Ομπρέλα για τα Αναπνευστικά Νοσήματα, μαζέψαμε ερωτήσεις απο τους ασθενείς μας με στόχο να δώσουμε απαντήσεις βασισμένες σε επιστημονικά δεδομένα, να λύσουμε απορίες μαζί με τους πνευμονολόγους και να στηρίξουμε τις επιλογές κάθε ασθενούς με γνώση και ευθύνη. Ο εμβολιασμός με την κατάλληλη ενημέρωση, είναι ένα πολύτιμο βήμα για να θωρακίσουμε την Υγεία μας, προστατεύοντας την ανάσα μας!».

Επιστημονικές παρουσιάσεις

Η πρώτη ενότητα της συνέντευξης τύπου, που πραγματοποιήθηκε με την ευγενική χορηγία των εταιρειών Pfizer Hellas και GSK, περιελάμβανε επιστημονικές παρουσιάσεις από τους εκπροσώπους της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων και της Ελληνικής Εταιρείας Παιδιατρικών Λοιμώξεων.

O κ. Νικόλαος Σύψας, Πρόεδρος της ΕΕΛ, Παθολόγος – Λοιμωξιολόγος Καθηγητής Παθολογικής Φυσιολογίας – Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α. και Επιστημονικός – Διοικητικός Υπεύθυνος Μονάδας Λοιμώξεων – COVID στο ΓΝΑ «Λαϊκό», ανέφερε ότι «Η Παγκόσμια Εβδομάδα Εμβολιασμών αποτελεί υπενθύμιση της καθοριστικής σημασίας των εμβολίων για τη δημόσια υγεία. Ο εμβολιασμός παραμένει το πιο αποτελεσματικό μέσο πρόληψης σοβαρών αναπνευστικών λοιμώξεων, όπως ο RSV, η γρίπη, ο κορωνοϊός και ο πνευμονιόκοκκος, ιδίως σε ευπαθείς ομάδες, όπως τα άτομα με χρόνια πνευμονοπάθεια, οι ηλικιωμένοι και οι ανοσοκατεσταλμένοι. Η ενίσχυση της εμβολιαστικής κάλυψης δεν είναι μόνο ιατρική προτεραιότητα, αλλά και πράξη ευθύνης απέναντι στο κοινωνικό σύνολο. Η συνεχής επιστημονική ενημέρωση, σε συνδυασμό με στοχευμένες παρεμβάσεις ευαισθητοποίησης, είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης και της συμμετοχής του πληθυσμού σε εμβολιαστικά προγράμματα».

Αποδοτικές επενδύσεις τα εμβόλια

Ο κ. Αθανάσιος Μίχος, Καθηγητής Παιδιατρικής – Λοιμωξιολογίας στην Α’ Παιδιατρική Κλινική του, Πρόεδρος της ΕΛΕΠΛ, υπογράμμισε ότι: «Ο ΠΟΥ υπολογίζει ότι μόνο με τα βασικά εμβόλια τα τελευταία 50 χρόνια σώθηκαν 154 εκατομμύρια άνθρωποι, περίπου 6 άτομα το λεπτό, και μειώθηκε η βρεφική θνησιμότητα 40%. Τα εμβόλια αποτελούν μία από τις πλέον οικονομικά αποδοτικές επενδύσεις για το σύστημα υγείας, αφού όπως έχουμε υπολογίσει στη χώρα μας, για κάθε 1 ευρώ που δαπανάται η κοινότητα κερδίζει 8-20 ευρώ. Επιπλέον, για κάθε ηλικιακή χρονιά εμβολιασμού προλαμβάνουμε 274.000 κρούσματα λοιμώξεων, 208 θανάτους, 5.680 έτη ζωής, και εξοικονόμηση 32 και 195 εκατομμυρίων ευρώ άμεσου και έμμεσου κόστους αντίστοιχα.

«Στο επικαιροποιημένο εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμού παιδιών και εφήβων του 2025, εντάχθηκε το 20δύναμο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο για παιδιά <5 ετών, που μπορεί να προσφέρει περίπου 20% επιπλέον προστασία από πνευμονιοκοκκική λοίμωξη. Επιπλέον, έχει ενταχθεί ο εμβολιασμός για μηνιγγιτιδόκοκκο οροομάδας Β για βρέφη έως 18 μηνών και το εμβόλιο γρίπης για παιδιά έως 5 ετών», ανέφερε ο κ. Μίχος, προσθέτοντας ότι «Μέσα στο 2025 αναμένεται να έρθει στη χώρα μας ενδορρινικό εμβόλιο γρίπης και το μονοκλωνικό αντίσωμα για RSV που θα μπορεί να προσφέρει σημαντική προφύλαξη σε όλα τα νεογνά ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης.

Αποτελεσματικά και ασφαλή εμβόλια

Στο πλαίσιο της ειδικής διαδραστικής θεματικής ενότητας «Αφουγκραζόμαστε τη φωνή των Ασθενών», αρμόδια στελέχη της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας έδωσαν απαντήσεις σε συγκεκριμένες ερωτήματα και απορίες, που έθεσαν τα μέλη του Συλλόγου «ΑΝΑΣΑ».

Ενδεικτικά, η κα Παρασκευή Κατσαούνου, Μέλος Δ.Σ. της ΕΠΕ, Καθηγήτρια Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Επιστημονικά Υπεύθυνη της Μονάδα Πνευμονολογίας & Αναπνευστικής Ανεπάρκειας, Α΄ ΚΕΘ, ΓΝΑ «Ο Ευαγγελισμός», όσον αφορά τον RSV, ανέφερε ότι στη χώρα μας υπάρχουν πλέον δύο αποτελεσματικά και ασφαλή εμβόλια, που αποζημιώνονται από τον προηγούμενο Σεπτέμβριο για όλους άνω των 75 ετών και για τους ασθενείς με συννοσηρότητες άνω των 60 ετών.

Εξήγησε, ωστόσο, ότι η νοσηρότητα από τον ιό και η θνησιμότητα φαίνεται να είναι ιδιαίτερα υψηλή και πλέον υπάρχουν δεδομένα ασφάλειας και αποτελεσματικότητας για άτομα άνω των 18 ετών και μεταξύ 50-59 ετών. Για το λόγο αυτό η ΕΠΕ ζητά να αποζημιωθούν ανεξαρτήτως ηλικίας οι ενήλικες ασθενείς (κυστική ίνωση, σοβαρή διάμεση πνευμονοπάθεια σοβαρή πνευμονική υπέρταση, ΧΑΠ κλπ.) που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για νόσο RSV. Ως προς τον κοκκύτη, συστήνεται αναμνηστική δόση ανά δεκαετία στους ενήλικες, καθώς φαίνεται ότι τα περιστατικά αυξάνονται – παρά το γεγονός ότι η διάγνωσή του είναι εξαιρετικά δύσκολη – καθώς η ανοσία, που αποκτούν τα άτομα από τον εμβολιασμό στην παιδική ηλικία, εξασθενεί.

Επιπλέον, με αφορμή σχετικές ερωτήσεις ασθενών, η κα. Κατσαούνου σημείωσε ότι οι ανεπιθύμητες ενέργειες από τα συνήθη εμβόλια είναι ασήμαντες (άλγος στο σημείο της ένεσης, κακουχία, πυρέτιο κλπ.), ενώ ο συνολικός κίνδυνος – ακόμη και για σύνδρομο Guillain Barre – παραμένει εξαιρετικά χαμηλός σε σχέση με τα οφέλη της ανοσοποίησης. Τόνισε ακόμη ότι οι καπνιστές ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για τις λοιμώξεις και ότι οι εγκυμονούσες οφείλουν να εμβολιάζονται σε κάθε κύηση με το εμβόλιο του κοκκύτη, του RSV και της γρίπης, προκειμένου να μεταφέρουν στο έμβρυό τους αντισώματα που θα τα προστατέψουν μετά τη γέννησή τους.

Συγχορήγηση εμβολίων

Απαντώντας σε ερώτημα σχετικά με τον εμβολιασμό κατά του πνευμονιόκοκκου, η κα Αδαμαντία Λιαπίκου, Υπεύθυνη της Ομάδας Λοιμώξεων Αναπνευστικού Συστήματος της ΕΠΕ, Πνευμονολόγος, Συντονίστρια Διευθύντρια 5ης Πνευμονολογικής Κλινικής, ΝΝΘΑ «Η Σωτηρία», ανέφερε ότι από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού συστήνεται να γίνεται εφάπαξ με το συζευγμένο πνευμονιοκκοκικό εμβόλιο PCV20. Έναντι της COVID-19, συνιστάται ο ετήσιος εμβολιασμός με το επικαιροποιημένο μονοδύναμο εμβόλιο σε όσους δεν έχουν λάβει ποτέ εμβόλιο κατά της νόσου και σε όσους διατρέχουν υψηλό κίνδυνο σοβαρής ασθένειας, όπως οι ηλικιωμένοι, οι ενήλικες με χρόνιες παθήσεις, οι ανοσοκατασταλμένοι και οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας, που έρχονται σε άμεση επαφή με ασθενείς.

Επίσης, εξήγησε ότι η συγχορήγηση εμβολίων έχει μελετηθεί και επιτρέπεται σε αρκετές περιπτώσεις, όπως στα εμβόλια κορωνοϊού και γρίπης ή γρίπης και πνευμονιόκοκκου. Παρ’ όλα αυτά, συστήνεται οι ασθενείς να κάνουν έναν ετήσιο προγραμματισμό, ώστε τα εμβόλια να γίνονται με διάστημα μεταξύ τους τουλάχιστον ενός μηνός. Τέλος, η κα Λιαπίκου προσέθεσε ότι τα εμβόλια, όντας αποτελεσματικά στην πρόληψη λοιμώξεων, μειώνουν επιπρόσθετα τη χρήση αντιβιοτικών και επακόλουθα συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του φαινομένου της μικροβιακής αντοχής.

Γρίπη και εμβόλια

Σε συζήτηση σχετικά με το εμβόλιο της γρίπης, η κα Βάσω Γεωργακοπούλου, Υπεύθυνη Ομάδας Λοιμώξεων Αναπνευστικού Συστήματος της ΕΠΕ, Πνευμονολόγος – Φυματιολόγος, Επιμελήτρια Κλινικής Παθολογικής Φυσιολογίας ΕΚΠΑ – Μονάδα Λοιμώξεων ΓΝΑ «Λαϊκό», τόνισε ότι ο ετήσιος εμβολιασμός κατά της γρίπης είναι ζωτικής σημασίας για τα άτομα με χρόνια αναπνευστικά νοσήματα, όπως η ΧΑΠ, το άσθμα, η πνευμονική ίνωση και η κυστική ίνωση, καθώς μειώνει σημαντικά τις παροξύνσεις και τις σχετιζόμενες νοσηλείες, σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες. Αντίστοιχα, από τα αντιγριπικά εμβόλια υψηλής δόσης ή με ανοσοενισχυτικά ωφελούνται ιδιαίτερα τα ηλικιωμένα άτομα. Τέλος, διευκρίνισε ότι η αλλεργία στο αυγό δεν αποτελεί πλέον αντένδειξη, ο προληπτικός έλεγχος για αλλεργίες απαιτείται μόνο σε ειδικές περιπτώσεις καθώς και ότι η σύνθεση του φετινού εμβολίου έχει ήδη επικαιροποιηθεί από τον ΠΟΥ για βέλτιστη προστασία από τα κυκλοφορούντα στελέχη.

Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα

Δείτε επίσης

Το σημείο εμβολιασμού παίζει ρόλο στην ανοσολογική απόκριση

ΣΦΕΕ: Οι εμβολιασμοί διασφαλίζουν ευημερία για όλους

ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ