Σοβαρούς κλυδωνισμούς που με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί σε μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, την αγορά εργασίας και το συνταξιοδοτικό, προκαλούν οι δημογραφικές προβλέψεις για δίχως «φρένο» γήρανση του πληθυσμού στην Ελλάδα. Ο συνολικός δείκτης γονιμότητας εξακολουθεί να κινείται πτωτικά σχεδόν για τέσσερις δεκαετίες, προβλέποντας -σύμφωνα με μελέτες- πως έως το 2030 ο αριθμός των ατόμων ηλικίας 60 ετών και άνω θα ξεπεράσει το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού, φτάνοντας συνολικά στα 1,4 δισεκατομμύρια άτομα.
«Ο πληθυσμός γηράσκει, ταυτόχρονα ζει περισσότερο, που σημαίνει ότι ο ίδιος πληθυσμός αυξάνει τις ανάγκες σε παρεχόμενη φροντίδα υγείας» όπως επεσήμανε και ο αρμόδιος υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, στην παρουσίαση του Σχεδίου Δράσης της κυβέρνησης για τον Καρκίνο.
«Γηράσκουμε και ζούμε περισσότερο μεν, αλλά χρειαζόμαστε περισσότερες θεραπείες για νοσήματα που τελικά θα έρθουν στη ζωή μας και χρειαζόμαστε περισσότερα καινοτόμα φάρμακα και καινοτόμες θεραπείες, που κατά τη διάρκεια της ζωής μας εφευρίσκονται από την επιστημονική κοινότητα, αλλά χρειάζονται περισσότερους πόρους από το Εθνικό Σύστημα Υγείας για να μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε» όπως σημείωνε ο Άδωνις Γεωργιάδης, επισημαίνοντας στο πεδίο της πρόληψης πως «Πρωταρχική επιδίωξη της κυβέρνησης είναι να βοηθηθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι συμπολίτες μας, ώστε να μην νοσήσουν».
Εμβόλια: Πόσο σημαντικά είναι
Τα τελευταία εκατό χρόνια το προσδόκιμο επιβίωσης παγκοσμίως διπλασιάστηκε από τα 40 στα 80 έτη, ενώ στις δυτικές χώρες και στην Ιαπωνία αγγίζει τα 85 έτη. Ποιοι παράγοντες όμως συντέλεσαν σε αυτό; Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, οι δύο σημαντικότεροι είναι η πρόσβαση όλο και περισσότερων ανθρώπων σε καθαρό πόσιμο νερό και η ανάπτυξη και διάδοση των εμβολίων.
Σίγουρα, τα εμβόλια είναι από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις της ιατρικής και της επιστήμης γενικότερα (πολιομυελίτιδας, ιλαράς, καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, πνευμονίας, γρίπης, ηπατίτιδας, RSV, covid-19 κ.α.). «Πατέρας» του εμβολιασμού θεωρείται ο Άγγλος ιατρός Edward Jenner, ο οποίος το 1796 επίσημα εφάρμοσε τη μέθοδο του δαμαλισμού για την πρόληψη της ευλογιάς.
Στόχος των εμβολιασμών είναι η προφύλαξη του πληθυσμού από κάθε λοιμώδη παράγοντα και η βελτίωση της ποιότητας της ζωής του. Αναμφισβήτητα λοιπόν, καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός γηράσκει, η αξία της πρόληψης μέσω του εμβολιασμού είναι ακόμη μεγαλύτερη, όπως διαπιστώνει σειρά από επιστημονικές μελέτες, συμβάλλοντας στο να παραμείνουν οι ενήλικες υγιείς και παραγωγικοί, ενώ μειώνεται παράλληλα το κόστος Υγειονομικής Περίθαλψης.
Το «κλειδί» είναι η πρόληψη
Τα τελευταία χρόνια, κάθε φθινόπωρο και χειμώνα, μαζί με την πτώση της θερμοκρασίας και τον συνωστισμό σε κλειστούς χώρους ο κορωνοϊός και η γρίπη μονοπωλούσαν σχεδόν το ενδιαφέρον των πολιτών και της επιστημονικής κοινότητας.
Η πανδημία ανέδειξε τη σπουδαία δυναμική των εμβολιασμών, όχι μόνο για παιδιατρικά ζητήματα, μιας που υπάρχει μία σειρά από λοιμώδη νοσήματα που αφορούν τον ενήλικα πληθυσμό, όπως μεταξύ άλλων ο πνευμονιόκοκκος, η γρίπη και ο έρπης ζωστήρας. Στην παρούσα χρονική στιγμή, το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων 2024, συστήνει τον εμβολιασμό κατά του έρπητα ζωστήρα για τους ενήλικες ηλικίας 60 ετών και άνω καθώς και τα ανοσοκατασταλμένα άτομα ηλικίας 18 ετών και άνω.
Ο έρπητας ζωστήρας είναι μία αρκετά κοινή ασθένεια στους μεσήλικες και τους ηλικιωμένους, που μπορεί να είναι ιδιαίτερα επώδυνη. Παρουσιάζεται σχεδόν απροειδοποίητα και μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα ζωής, όχι μόνο για όσο διαρκεί η νόσος αλλά και για μεγάλο διάστημα μετά, και κάποιες φορές και για το υπόλοιπο της ζωής όσων νοσήσουν.
Πρόκειται για μια ιογενή νόσο που προκαλείται από τον ιό της ανεμευλογιάς (ανεμοβλογιάς – varicella zoster virus – VZV). Παρουσιάζεται με φυσαλιδώδες εξάνθημα, συχνά κατά γραμμές και συνήθως είναι εξαιρετικά επώδυνο. Συνήθως εμφανίζεται μόνο στη μία πλευρά του προσώπου ή του σώματος. Τα συμπτώματα του έρπητα ζωστήρα δεν διαρκούν περισσότερο από 3 έως 5 εβδομάδες. Μετά όμως την εξαφάνιση του εξανθήματος, ο πόνος μπορεί να παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα, ορισμένες φορές και για χρόνια.
Υπολογίζεται ότι πάνω από το 90% των ανθρώπων, ηλικίας 50 ετών και άνω, είναι ήδη φορείς του ιού που προκαλεί έρπητα ζωστήρα, καθώς είναι ο ίδιος που είχε προκαλέσει την ανεμοβλογιά και παραμένει σε λανθάνουσα κατάσταση στον οργανισμό.
Κύρια αιτία εμφάνισης της νόσου είναι η προοδευτική εξασθένιση του αμυντικού μηχανισμού του ανοσοποιητικού συστήματος, ειδικά μετά την ηλικία των 50 ετών ή και νωρίτερα λόγω ανοσοκαταστολής, λόγω νόσου ή θεραπείας. Επιπροσθέτως της ηλικίας και συννοσηρότητες όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, το άσθμα, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια και η χρόνια καρδιαγγειακή νόσος, αυξάνουν περαιτέρω τον κίνδυνο για εμφάνιση έρπητα ζωστήρα.
Σχεδόν σε 1 από τους 3 φορείς, ο ανενεργός ιός επανενεργοποιείται προκαλώντας έρπητα ζωστήρα, ο οποίος μπορεί να έχει και σοβαρές επιπλοκές για τον ασθενή όπως:
- Μεθερπητική Νευραλγία: Ένας νευροπαθητικός πόνος που μπορεί να διαρκέσει για μήνες ή και χρόνια, χωρίς να υπάρχουν ιδιαίτερα αποτελεσματικές θεραπείες για την ανακούφιση των ασθενών.
- Οφθαλμικός Έρπης Ζωστήρας: Εμφανίζεται εάν ο ιός επανενεργοποιηθεί στο γάγγλιο του τρίδυμου νεύρου και μπορεί να οδηγήσει σε βαριές καταστάσεις ή ακόμη και σε τύφλωση.
Ο εμβολιασμός έναντι του ιού αποτελεί τον πιο αποτελεσματικό τρόπο για να μειωθούν τα περιστατικά του έρπητα ζωστήρα, καθώς και της μεθερπητικής νευραλγίας, όπως επίσης και να μειωθεί η σοβαρότητα των συμπτωμάτων σε περίπτωση νόσησης.
Η αξία του εμβολιασμού για τη συγκεκριμένη νόσο είναι πολύ μεγάλη, λόγω της συχνότητας της, αλλά και επειδή ο έρπητας ζωστήρας δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά με φαρμακευτική αγωγή, ενώ και η αποτελεσματικότητα των θεραπειών για την αντιμετώπιση του πόνου είναι περιορισμένη.
Συζητήστε με τον γιατρό σας για τον καταλληλότερο χρόνο, προκειμένου να προγραμματίσετε τον εμβολιασμό σας.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα