Οικιακά σκεύη και καθαριστικά προϊόντα μπορεί να απελευθερώσουν τοξικά χημικά, τα οποία είναι εύκολο να διεισδύσουν στο ανθρώπινο σώμα.
Ένα τηγάνι, το οποίο δεν αφήνει το τηγανισμένο αυγό να κολλήσει στην επιφάνεια. Ένα καθαριστικό χαλιού, το οποίο μπορεί να απομακρύνει λεκέδες από κόκκινο κρασί. Μπορούμε να αναφέρουμε πολλές περιπτώσεις οικιακών σκευών και καθαριστικών προϊόντων καθημερινής χρήσης, τα οποία ναι μεν μας λύνουν τα χέρια αλλά όχι χωρίς κόστος για την υγεία μας λόγω τοξικών χημικών που ενδεχομένως απελευθερώνουν.
Με βάση τα παραπάνω έρχεται και πάλι στο προσκήνιο το υπερφθοροκτανοϊκό οξύ ή PFOA. Οι περισσότεροι που έχουν ακούσει για τη συγκεκριμένη χημική ουσία πιθανότατα γνωρίζουν γι’ αυτήν επειδή διαπιστώθηκε ότι ήταν τοξική και αφαιρέθηκε από τα καταναλωτικά αγαθά το 2015 στην Αμερική μετά από δεκαετίες χρήσης, όπως αναφέρει άρθρο του Guardian. Τα τελευταία χρόνια, το PFOA έχει γίνει επίσης στόχος εκτεταμένων ρυθμιστικών μέτρων, της προσοχής των μέσων ενημέρωσης και ακόμη και μιας ταινίας του Χόλιγουντ καθώς ανακαλύφθηκε μολυσμένο πόσιμο νερό σε εκατοντάδες κοινότητες σε όλη τη χώρα.
Ενώ οι περισσότερες ανησυχίες σχετικά με τους κινδύνους της χημικής ουσίας για την υγεία επικεντρώθηκαν σε κοινότητες όπου η έρευνα έχει συνδέσει το PFOA με τον καρκίνο και άλλες σοβαρές ασθένειες, οι ερευνητές δημόσιας υγείας λένε ότι είναι κάτι ακόμα πιο ύπουλο απ’ όσο νομίζουμε.
Αυτοάνοσες ασθένειες και καρκίνος
Το PFOA είναι μόνο μία από τις δεκάδες σύγχρονες χημικές ουσίες που βρίσκονται στο σώμα της πλειοψηφίας των Αμερικανών, ανεξάρτητα από το πού ζουν. Σχετική έρευνα έδειξε ότι οι περισσότεροι Αμερικανοί αντιμετωπίζουν έναν αυξανόμενο αριθμό παθήσεων και διαταραχών, από αυτοάνοσες ασθένειες έως αναπτυξιακές διαταραχές όπως ο αυτισμός και ορισμένοι καρκίνοι. Οι επιστήμονες ανησυχούν όλο και περισσότερο ότι αυτές οι δύο αλήθειες συνδέονται και ορισμένοι πιστεύουν ότι το αμερικανικό κοινό και οι νομοθέτες δεν γνωρίζουν τους κινδύνους που κρύβονται στο αίμα και τα όργανά τους.
«Είναι πολύ δύσκολο για τους ανθρώπους να κατανοήσουν την έκθεση και τις επιπτώσεις», δήλωσε η Linda Birnbaum, πρώην διευθύντρια του Εθνικού Ινστιτούτου Επιστημών Περιβαλλοντικής Υγείας.
Η ταξινόμηση των αιτιών που προκαλούν ανησυχητικές τάσεις στη δημόσια υγεία είναι εξαιρετικά δύσκολη. Όμως, τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες έχουν συγκεντρώσει αρκετά δεδομένα για να καταλήξουν με σιγουριά ότι οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν σημαντικούς κινδύνους για την υγεία από την έκθεση σε κοινές εμπορικές χημικές ουσίες και ότι οι κανονισμοί που έχουν σχεδιαστεί για την προστασία τους αποτυγχάνουν.
Χημικά προϊόντα
«Πιστεύω ότι αυτός ο τομέας έχει παρακαμφθεί άσχημα από τη βιομηχανία», δήλωσε η Wendy Wagner, δικηγόρος και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Austin School of Law, η οποία έχει προειδοποιήσει για τους χημικούς ρύπους. «Οι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν ότι στην πραγματικότητα ενθαρρύνουμε ή ακόμη και επιδοτούμε την παραγωγή δεκάδων χιλιάδων χημικών ουσιών, ενώ ουσιαστικά δεν επιβάλλουμε απαιτήσεις στους κατασκευαστές να δοκιμάσουν την ασφάλειά τους. Ούτε ρωτάμε αν χρειαζόμαστε τη χημική ουσία, αν είναι χρήσιμη, αν υπάρχουν ασφαλέστερα υποκατάστατα – ή τι κάνει στο περιβάλλον» κατέληξε.
Το αν θα δηλωθεί ένα χημικό ασφαλές ή μη ασφαλές είναι ένα κρίσιμο θέμα. Οι ειδικοί λένε ότι λόγω ελλείψεων στον ομοσπονδιακό κανονισμό, η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (EPA) βρίσκεται σε έναν διαρκή αγώνα ώστε να συμβαδίσει με τις εξελίξεις. Η πλειονότητα των 86.000 καταναλωτικών χημικών προϊόντων που έχουν καταχωρηθεί στον οργανισμό δεν έχουν υποβληθεί ποτέ σε αυστηρό τεστ τοξικότητας.
Βλάβες και κληρονομικότητα
Τα τελευταία 10 χρόνια, νέα έρευνα στον τομέα της επιγενετικής έχει βρει αυξανόμενα στοιχεία ότι η βλάβη από την έκθεση σε χημικές ουσίες μπορεί να κληρονομηθεί. Οι χημικές ουσίες αλλάζουν τον τρόπο λειτουργίας του σώματος, μεταφέροντας τις αλλαγές σε δύο ή τρεις γενιές, και ίσως ακόμη περισσότερες. Ενώ το αποτέλεσμα είναι καλά τεκμηριωμένο σε μελέτες σε ζώα, οι ερευνητές επιδιώκουν τώρα το πολύ πιο δύσκολο έργο της μελέτης των ανθρώπων και της ταξινόμησης της συσχέτισης από την αιτιότητα, σύμφωνα με την Carrie Breton, περιβαλλοντική επιδημιολόγο στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια που δημοσίευσε μια ανασκόπηση πρόσφατης έρευνας. στην επιγενετική το 2021.
Η επικινδυνότητα του PFOA
Το PFOA είναι ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο μια χημική ουσία μπορεί να «γλιστρήσει» στο αίμα και τα όργανα του ανθρώπου, προκαλώντας ζημιά ακόμα και μετά από χρόνια. Η σταδιακή κατάργηση αυτής της χημικής ουσίας σε καταναλωτικά προϊόντα ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και ολοκληρώθηκε το 2015, αλλά παραμένει στα σώματα περισσότερων από εννέα στους 10 Αμερικανούς σήμερα, ενώ οι επιπτώσεις του εξακολουθούν να εκτυλίσσονται.
Η Tracey Woodruff, διευθύντρια του προγράμματος του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο για την αναπαραγωγική υγεία και το περιβάλλον, είπε ότι οι κίνδυνοι από την έκθεση στο PFOA είναι πραγματικοί, αν και δύσκολο να εκτιμηθούν. Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2014 στο περιοδικό Environmental Health Perspectives, αποκάλυψε μια σχέση μεταξύ μειωμένου βάρους γέννησης των νεογνών και του PFOA.
Η ομάδα της Woodruff εκτίμησε ότι η μέση γυναίκα στις ΗΠΑ είχε αρκετό PFOA στο σώμα της για να προκαλέσει μείωση περίπου 28 γραμμαρίων στο βάρος γέννησης των απογόνων της. Αν και αυτό μπορεί να μην ακούγεται πολύ, πρόσθετοι υπολογισμοί έδειξαν ότι εάν οι πιο εκτεθειμένες γυναίκες μπορούσαν να μειώσουν τα επίπεδα PFOA τους, θα είχαν αποφευχθεί έως και 40.000 γεννήσεις χαμηλού βάρους κάθε χρόνο.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα
Photo: Pixabay
