Τους γιατρούς όλης της χώρας ενημερώνει με επείγουσα ανακοίνωσή του ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), να βρίσκονται σε επιφυλακή και αυξημένη εγρήγορση για συμπτώματα μυοκαρδίτιδας που προκαλείται από Parvovirus (παρβοϊό).
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, εντοπίστηκε ήδη συρροή 11 κρουσμάτων σε παιδικό σταθμό της Θεσσαλονίκης, αλλά και ο θάνατος παιδιού 3,5 ετών από οξεία μυοκαρδίτιδα εξαιτίας του Parvovirus B19.
O παρβοϊός, ο ιός του λοιμώδους ερυθήματος (γνωστού επίσης και ως πέμπτη νόσος), παρουσιάζει πανευρωπαϊκή έξαρση αυτήν την εποχή και εμφανίζει το εξάνθημα στα δύο μάγουλα, ως χαρακτηριστικό πρώιμο σύμπτωμα.
Είναι πολύ επικίνδυνος για τις εγκύους και τα μωρά με επιβαρυμένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Με τα δεδομένα του ΕΟΔΥ έως 26/04/2024:
έντεκα (11) παιδιά ηλικίας 3 έως 5 ετών παρουσίασαν αυξημένη τροπονίνη, εκ των οποίων ένα εκδήλωσε κλινική εικόνα οξείας μυοκαρδίτιδας και κατέληξε, ένα παρουσίασε κλινική εικόνα μυοκαρδίδας και συνεχίζει να νοσηλεύεται, δύο ασυμπτωματικά παιδιά παρουσίασαν μικρή συλλογή περικαρδιακού υγρού με φυσιολογική συσταλτικότητα και τα υπόλοιπα παιδιά ήταν ασυμπτωματικά με φυσιολογική καρδιακή λειτουργία.
Μετά τη διαπίστωση της συρροής των κρουσμάτων ο ΕΟΔΥ συνέστησε διακοπή της λειτουργίας της σχολικής μονάδας για δύο εβδομάδες, και ζήτησε απολύμανση. Στη συνέχει προέβη στην επιδημιολογική διερεύνηση των περιστατικών για τους υπεύθυνους λοιμογόνους παράγοντες.
Ειδικότερα διερευνάται ο ρόλος της συλλοίμωξης Parvovirus B19 και άλλων ιών στη μυοκαρδίτιδα που παρουσίασαν τα παιδιά, καθώς εντοπίστηκαν επίσης εντεροϊοί και ρινοϊοί σε κάποια παιδιά.
«Η πλειοψηφία των παιδιών είχε ένδειξη πρόσφατης λοίμωξης με Parvovirus γεγονός το οποίο συνάδει με το επιδημιολογικό ιστορικό όπου αναφέρεται νόσηση από Parvovirus B19 (κλινική διάγνωση) σε πολλά από τα παιδιά του σταθμού. Ταυτόχρονα από την ανάλυση κλινικών δειγμάτων (filmarray ανώτερου αναπνευστικού και έλεγχο κοπράνων) φαίνεται ότι ο συχνότερος λοιμογόνος παράγοντας που απομονώθηκε ήταν ο Rhinovirus/Enterovirus ακολουθούμενος από τον Aderovirus. Να σημειωθεί ότι τα περισσότερα από τα παιδιά με λοίμωξη από Parvovirus B19 είχαν ταυτόχρονα συλλοίμωξη με Rhinovirus/Enterovirus», αναφέρει ο ΕΟΔΥ.
Η εργαστηριακή διερεύνηση περιελάμβανε ορολογικό έλεγχο με ImG και IgG αντισώματα έναντι Parvovirus B19 και επιπλέον εργαστηριακό έλεγχο δειγμάτων αναπνευστικού με filmarray και κοπράνων με μοριακές μεθόδους, σε μαθητές και προσωπικό του παιδικού σταθμού.
Παρβοϊός: Πανευρωπαϊκή έξαρση
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΕΟΔΥ, πολλές χώρες της Ευρώπης (Γαλλία, Ολλανδία, Ιρλανδία, Δανία, Νορβηγία) αναφέρουν κατά τα τέλη του 2023 και στο πρώτο τρίμηνο του 2024 αύξηση των περιστατικών πέμπτης νόσου να (λοιμώδους ερυθήματος) σε παιδιά, με κάποιες από αυτές να δηλώνουν αύξηση στα σοβαρά περιστατικά από λοίμωξη με Parmovirus σε έγκυες, νεογνά και παιδιά καθώς και αύξηση στις ανιχνεύσεις Pervovirus σε δότες αίματος / πλάσματος και ενήλικες.
Στη Γαλλία καταγράφεται επίσης αύξησης της αποβολές στις αμβλώσεις και στους θανάτους σε νεογνά λόγω περιγεννητικής λοίμωξης από Parvovirus.
Parvovirus: Προσοχή στις έγκυες
Τα 2/3 του ενήλικου πληθυσμού αναμένεται να έχουν ανοσία στον Parvovirus λόγω προγενέστερης λοίμωξης που εμφανίζεται συχνά κατά την παιδική ηλικία, σύμφωνα με τους επιστήμονες του ΕΟΔΥ.
Συρροές κρουσμάτων καταγράφονται σποραδικά και τοπικές επιδημίες κάθε 4 έως 10 χρόνια.
Μελέτες έχουν δείξει ότι οι έγκυες γυναίκες μπορεί να είναι επίνοσες στον ιό σε ποσοστό έως και 30-40%. Λοιμώξεις με τον Παρβοϊό Β19 κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης οδηγούν σε αποβολές (λοίμωξη στην αρχή της εγκυμοσύνης) και σε σοβαρές εμβρυικές βλάβες (εμβρυϊκός ύδρωπας), σε λοίμωξη στο τέλος της κύησης.
Οι έγκυες συνήθως μολύνονται μέσω οικιακής ή επαγγελματικής έκθεσης και -σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ- πρέπει να γνωρίζουν τον κίνδυνο μόλυνσης τους από παιδιά ή ενήλικες με λοίμωξη πέμπτης νόσου. Σε ιδιαίτερο κίνδυνο βρίσκονται έγκυες με επαγγέλματα υψηλού κινδύνου (πχ εργαζόμενες στον τομέα της υγείας, παιδικούς σταθμούς, δάσκαλοι κλπ).
Η λοίμωξη τις πρώτες 20 εβδομάδες της εγκυμοσύνης μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή ανεπιθύμητη έκβαση για το έμβρυο, όπως ο εμβρυϊκός ύδρωπας και ο ενδομήτριος θάνατος σε έως και 10% των περιπτώσεων. Σημειώνεται ότι έως και 20% των λοιμώξεων από Parvovirus είναι ασυμπτωματικές και η έκθεση μπορεί να μην είναι εμφανής.
Με βάση τα ανωτέρω είναι επιβεβλημένη η εγρήγορση των επαγγελματιών υγείας ιδιαίτερα τον μαιευτήρων – γυναικολόγων, νεογνολόγων, παιδιάτρων, αιματολόγων, γενικών γιατρών και παθολόγων, η αυξημένη κλινική υποψία και η έγκαιρη εργαστηριακή επιβεβαίωση των ύποπτων κρουσμάτων ειδικά σε περιπτώσεις σειρών για την προστασία των επίνοσων ατόμων υψηλού κινδύνου, όπως οι έγκυες και τα μικρά παιδιά.
Ειδικότερα συνιστάται από τον ΕΟΔΥ, οι παιδίατροι να λαμβάνουν υπόψη την πιθανότητα εμφάνισης μυοκαρδίτιδας δύο εβδομάδες μετά τη λοίμωξη από Parvovirus B19.
Αξίζει να σημειωθεί πως ο τρόπος μετάδοσης του ιού δεν είναι απόλυτα γνωστός. Η μετάδοση μέσω σταγονιδίων και η κοπρανο-στοματική οδός, είναι οι περισσότερο ύποπτες. Το αίμα και τα προϊόντα αίματος είναι μολυσματικά και έτσι οι ασθενείς με πολλαπλές μεταγγίσεις και οι τοξικομανείς, αποτελούν ομάδες με υψηλή συχνότητα εμφάνισης του Παρβοϊού Β19.
Συμπτώματα στα παιδιά
Τα πρώιμα συμπτώματα της μόλυνσης από παρβοϊό στα παιδιά μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Πυρετό
- Στομαχικές διαταραχές
- Πονοκέφαλο
- Καταρροή
- Εξάνθημα στο πρόσωπο
Αρκετές ημέρες μετά την εμφάνιση των πρώιμων συμπτωμάτων, μπορεί να εμφανιστεί ένα διακριτικό ανοιχτό-κόκκινο εξάνθημα στο πρόσωπο, συνήθως και στα δύο μάγουλα. Τελικά μπορεί να επεκταθεί στα χέρια, τον κορμό, τους γλουτούς και τους μηρούς, όπου το εξάνθημα έχει ένα ροζ χρώμα και είναι λίγο ανάγλυφο στην αφή. Το εξάνθημα μπορεί να προκαλέσει φαγούρα, ιδιαίτερα στα πέλματα των ποδιών.
Γενικά, το εξάνθημα εμφανίζεται κοντά στο τέλος της ασθένειας. Είναι πιθανό να μπερδέψει κανείς το εξάνθημα ως σύμπτωμα από άλλα ιογενή εξανθήματα ή από κάποιο φάρμακο. Το εξάνθημα μπορεί “να έρχεται και να φεύγει”για μέχρι και τρεις εβδομάδες και να γίνεται περισσότερο εμφανές, όταν το παιδί εκτίθεται σε ακραίες θερμοκρασίες ή περνάει αρκετό χρόνο στον ήλιο.
Συμπτώματα στους ενήλικες
Οι ενήλικες συνήθως δεν αναπτύσσουν εξάνθημα στο πρόσωπο. Αντ’ αυτού, το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα της λοίμωξης από παρβοϊό σε ενήλικες είναι ο πόνος στις αρθρώσεις, που διαρκεί από μερικές ημέρες έως και εβδομάδες. Οι αρθρώσεις που προσβάλλονται συνηθέστερα είναι στα χέρια, τους καρπούς, τους αστραγάλους και τα γόνατα.
Παρβοϊός: Αίτια
Ο άνθρωπος προσβάλλεται από το στέλεχος Β19 του παρβοϊού (γι’ αυτό και είναι γνωστός και ως παρβοϊός Β19). Αυτό είναι διαφορετικό στέλεχος από τον παρβοϊό που προσβάλλει σκύλους και γάτες, οπότε δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος να κολλήσετε την μόλυνση από ένα κατοικίδιο ζώο ή το αντίστροφο.
Η ανθρώπινη λοίμωξη από παρβοϊό είναι πιο συχνή μεταξύ των παιδιών ηλικίας δημοτικού σχολείου και παρουσιάζει εξάρσεις κατά τους χειμερινούς και ανοιξιάτικους μήνες, αλλά, σε γενικές γραμμές, ο καθένας μπορεί να κολλήσει τον παρβοϊό Β19 ανά πάσα στιγμή του έτους. Εξαπλώνεται από άτομο σε άτομο, ακριβώς όπως το κοινό κρυολόγημα, συχνά μέσω αναπνευστικών εκκρίσεων και της επαφής χέρι-με-χέρι.
Η λοίμωξη από παρβοϊό μπορεί επίσης να μεταδοθεί μέσω του αίματος. Μια έγκυος γυναίκα που έχει μολυνθεί μπορεί να μεταδώσει τον ιό στο έμβρυο που κυοφορεί.
Η ασθένεια είναι μεταδοτική κατά την εβδομάδα πριν εμφανιστεί το εξάνθημα, γι’ αυτό και είναι πολύ δύσκολο να προληφθεί η μετάδοση από άτομο σε άτομο, αφού δεν υπάρχουν ακόμα εμφανή συμπτώματα. Μόλις εμφανιστεί το εξάνθημα, το άτομο με την ασθένεια δεν θεωρείται πλέον μεταδοτική και δεν χρειάζεται να απομονώνεται.
Παρβοϊός: Ποιες είναι οι πιθανές σοβαρές επιπλοκές
Παρβοϊός και αναιμία
Η λοίμωξη από παρβοϊό μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές για τα άτομα με αναιμία, μια κατάσταση κατά την οποία τα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα οποία μεταφέρουν οξυγόνο σε όλα τα μέρη του σώματός σας, “ξοδεύονται” με μεγαλύτερο ρυθμό από εκείνον που τα αναπληρώνει ο μυελός των οστών. Η λοίμωξη από παρβοϊό σε άτομα με αναιμία μπορεί να σταματήσει την παραγωγή των ερυθρών κυττάρων του αίματος και να προκαλέσει μια κρίση αναιμίας. Τα άτομα με δρεπανοκυτταρική αναιμία είναι σε ιδιαίτερο κίνδυνο αν κολλήσουν παρβοϊό.
Παρβοϊός μπορεί επίσης να προκαλέσει αναιμία και συναφείς επιπλοκές σε:
- Αγέννητα παιδιά γυναικών οι οποίες έχουν μολυνθεί με τον παρβοϊό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
- Άτομα που έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
- Λοίμωξη από παρβοϊό στην εγκυμοσύνη
Η λοίμωξη από παρβοϊό διάρκεια της εγκυμοσύνης επηρεάζει μερικές φορές τα ερυθρά αιμοσφαίρια στο έμβρυο. Αν και είναι σχετικά σπάνιο, αυτό μπορεί να προκαλέσει σοβαρή αναιμία, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποβολή ή θνησιγένεια. Ο κίνδυνο για το έμβρυο είναι μεγαλύτερος κατά το πρώτο εξάμηνο του εγκυμοσύνης.
Λοίμωξη από παρβοϊό σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
Η λοίμωξη από παρβοϊό μπορεί επίσης να προκαλέσει σοβαρή αναιμία σε άτομα που έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο μπορεί να προκύψει από:
- Λοίμωξη HIV (AIDS)
- Θεραπείες για τον καρκίνο
- Φάρμακα που χρησιμοποιούνται μετά από μεταμοσχεύσεις οργάνων
