Η έγκαιρη χορήγηση πλάσματος ατόμων που ανάρρωσαν από COVID-19 μειώνει τη θνησιμότητα σε ασθενείς που πάσχουν από σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS) λόγω της COVID-19 και βρίσκονται σε μηχανικό αερισμό.
Μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση The New England Journal of Medicine διαπίστωσε ότι η χορήγηση πλάσματος αναρρωσάντων από COVID-19 με τίτλους εξουδετερωτικών αντισωμάτων ≥1:160 σε ασθενείς με σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS) που προκαλείται λόγω της COVID-19, εντός 5 ημερών από την έναρξη του επεμβατικού μηχανικού αερισμού μείωσε σημαντικά τη θνησιμότητα.
Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Ευάγγελος Τέρπος (Καθηγητής Αιματολογίας), Γιάννης Ντάνασης, και Θάνος Δημόπουλος (Διευθυντής, Καθηγητής Θεραπευτικής-Ογκολογίας-Αιματολογίας) συνοψίζουν τα κυριότερα σημεία της μελέτης των Benoît Misset και συνεργατών.
Εξουδετερωτικά αντισώματα
Στη συγκεκριμένη κλινική μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Βέλγιο, 475 ενήλικοι ασθενείς με ARDS που προκλήθηκε λόγω COVID-19 και τέθηκαν σε επεμβατικό μηχανικό αερισμό (διασωλήνωση) εντός των τελευταίων 5 ημερών, τυχαιοποιήθηκαν να λάβουν είτε πλάσμα αναρρωσάντων (237 άτομα) είτε τη συνήθη υποστηρικτική φροντίδα (238 άτομα) σε 17 κλινικές μεταξύ 10 Σεπτεμβρίου 2020 και 9 Μαρτίου 2022. Από τους ασθενείς που συμμετείχαν, 342 (72%) τυχαιοποιήθηκαν σε λιγότερο από 48 ώρες μετά την έναρξη της επεμβατικής μηχανικής υποστήριξης της αναπνευστικής οδού. Οι περισσότεροι ασθενείς είχαν είτε μέτριο (57,7%) είτε σοβαρό (32,4%) ARDS κατά την ένταξη στη μελέτη. Γλυκοκορτικοειδή (κορτιζόνη) χορηγήθηκαν στην πλειοψηφία (98,1%) των ασθενών.
Στην ομάδα των ασθενών που έλαβε πλάσμα αναρρωσάντων, το 82,3% έλαβαν πλάσμα με τίτλο εξουδετερωτικών αντισωμάτων τουλάχιστον 1:320, ενώ το υπόλοιπο 17,7% των ασθενών έλαβαν πλάσμα με τίτλο εξουδετέρωσης 1:160 λόγω περιορισμένης διαθεσιμότητας πλάσματος.
Την 28η ημέρα από την ένταξη στη μελέτη, το ποσοστό θνησιμότητας ήταν 35,4% στην ομάδα που έλαβε πλάσμα αναρρωσάντων συγκριτικά με 45,0% στην ομάδα που έλαβε τη συνήθη αγωγή, με τη διαφορά να είναι στατιστικά σημαντική. Περαιτέρω ανάλυση έδειξε ότι το όφελος από τη χορήγηση πλάσματος αναρρωσάντων παρατηρήθηκε κυρίως σε ασθενείς που τυχαιοποιήθηκαν σε λιγότερο από 48 ώρες μετά την έναρξη της μηχανικής υποστήριξης της αναπνοής (θνησιμότητα 32,7%).
Το ποσοστό των σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών δε διέφερε σημαντικά μεταξύ των δύο ομάδων και αποδόθηκαν είτε στη COVID-19 είτε σε πολυοργανική ανεπάρκεια που δεν είχε σχέση με τη χορήγηση του πλάσματος.
Βέβαια, οι συγγραφείς σημειώνουν ότι καθώς η πλειονότητα των ασθενών εντάχθηκαν κατά τη διάρκεια των περιόδων όπου στο Βέλγιο κυριαρχούσαν οι παραλλαγές του SARS-CoV-2 Alpha, Delta και Omicron (B.1.1.529), τα αποτελέσματα πρέπει να επιβεβαιωθούν και σε ασθενείς με ARDS που έχουν προσβληθεί από νεότερες παραλλαγές του ιού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια της αρχικής φάσης της πανδημίας COVID-19 πραγματοποιήθηκε στη χώρα μας πολυκεντρική μελέτη φάσης 2 με επικεφαλής τον Καθηγητή Θάνο Δημόπουλο σε νοσηλευόμενους ασθενείς με βαριά νόσο COVID-19. Και σε αυτή τη μελέτη, ο ασθενείς που έλαβαν πλάσμα αναρρωσάντων είχαν αυξημένη πιθανότητα επιβίωσης, ενώ η χορήγηση πλάσματος με υψηλό τίτλο εξουδετερωτικών αντισωμάτων συσχετίστηκε ανεξάρτητα με σημαντική μείωση του κινδύνου θανάτου.
