Ανησυχείς γιατί μπορεί κάτι να πάει στραβά; Είναι λογικό! Έχεις εμμονή ότι κακό μπορεί να συμβεί σε εμάς ή σε αυτούς που αγαπάμε και δεν βλέπεις τίποτα άλλο ως πιθανό σενάριο, πέρα απ’ το καταστροφικό; Τότε μιλάμε για ψυχική διαταραχή που φέρει την ονομασία «catastrophizing».
Tο «catastrophising» όπως το αποκαλούν οι ειδικοί, είναι η «καταστροφική σκέψη». Μια μορφή αρνητικής σκέψης όπου το άτομο σκέφτεται τη χειρότερη εκδοχή μιας κατάστασης, εξηγεί η θεραπεύτρια γνωστικής συμπεριφοράς, Marie McGeechan.
Με λίγα λόγια, όταν «φέρνουμε την καταστροφή» και ανησυχούμε για το τι θα γίνει στο μέλλον. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αρνητικά συναισθήματα άγχους ή στρες και μπορεί να γίνει σοβαρό πρόβλημα, αν δεν αντιμετωπιστεί.
Η τάση για «καταστροφολογία» συνδέεται με παλαιότερες εμπειρίες, που διαμορφώνουν τον τρόπο που σκεφτόμαστε. Μάλιστα μπορεί να επιδεινωθεί από συγκεκριμένες καταστάσεις και συναισθηματικές φάσεις. Για παράδειγμα, αν νιώθουμε μελαγχολικοί, έχουμε μια αρνητική άποψη για κάποια πράγματα, που μπορεί να μας οδηγήσει στην καταστροφολογία. Ακόμη, όταν είμαστε αγχωμένοι, νιώθουμε ότι θα συμβεί κάτι κακό και ότι δεν θα μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε.
Κάποιος με μακροχρόνια προβλήματα ψυχικής υγείας, είναι πιο εύκολο να πέσει στην παγίδα της καταστροφικής σκέψης. Είναι μια κουραστική συνήθεια που δεν βοηθά καθόλου.
«Το catastrophising είναι μια ανθυγιεινή συνήθεια γιατί μας οδηγεί στο να πιστεύουμε τις αρνητικές μας σκέψεις παρά να έχουμε μια πιο ισορροπημένη εικόνα της πραγματικής κατάστασης», αναφέρει η ειδικός.
Αργότερα καταλαβαίνουμε ότι η αρνητική σκέψη δεν βγήκε αληθινή και βιώσαμε ένα περιττό άγχος και στρες.
Τα καλά νέα είναι ότι αυτή η κακή συνήθεια μπορεί να ξεπεραστεί με τεχνικές θεραπείας γνωστικής συμπεριφοράς. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορείς να κάνεις και μόνος σου για να βοηθηθείς.
Δύσκολες καταστάσεις
Το πρώτο βήμα είναι να αποδεχτούμε ότι θα περάσουμε δύσκολες καταστάσεις. Μπορεί να συμβεί στον καθέναν και δεν σημαίνει ότι θα συμβαίνει συνέχεια. Έτσι καταλαβαίνεις ότι οι σκέψεις σου είναι παράλογες.
Το να πεις στον εαυτό σου να σταματήσει να σκέφτεται έτσι μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματικό και να μπλοκάρεις τις αρνητικές σκέψεις σκεπτόμενος κάτι πιο θετικό.
Αναρωτήσου πόσο ρεαλιστικό είναι αυτό το σενάριο και τι μπορεί να είχες κάνει στο παρελθόν σε μια παρόμοια κατάσταση.
Ακόμη, προσπάθησε να καταλάβεις τι κρύβεται πίσω από αυτό. Τι νιώθεις δηλαδή. Μπορείς να κρατάς ένα ημερολόγιο με τη διάθεσή σου, κάνοντας μια προσπάθεια να φροντίσεις τον εαυτό σου όταν νιώθεις ευάλωτος και να βρεις μια συναισθηματική ισορροπία.
Χρειάζεται ψυχική δύναμη για να μπορέσεις να αντιμετωπίσεις τις αρνητικές και καταστροφικές σκέψεις και να αντιμετωπίσεις τις καταστάσεις με θετική αύρα.