Οι άνθρωποι με έντονα ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά (ναρκισσισμός) έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να είναι πιο ανθεκτικοί ψυχικά, να νιώθουν λιγότερο στρες και να είναι λιγότερο ευάλωτοι στην κατάθλιψη, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική έρευνα, με επικεφαλής έναν Έλληνα ψυχολόγο της διασποράς.
Αν και ο ναρκισσισμός θεωρείται από τους περισσότερους ανθρώπους ως ένα αρνητικό γνώρισμα της προσωπικότητας, η νέα έρευνα σε περίπου 750 άτομα, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή Κώστα Παπαγεωργίου, διευθυντή του Εργαστηρίου InteRRaCt της Σχολής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κουίνς του Μπέλφαστ, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ψυχολογίας «Personality and Individual Differences», δείχνει ότι υπάρχουν και ψυχικά οφέλη για όσους είναι ναρκισσιστές, καθώς εμφανίζουν μεγαλύτερη ανθεκτικότητα ενάντια σε διάφορες ψυχοπαθολογικές καταστάσεις.
Ο ναρκισσισμός αποτελεί μέρος της «σκοτεινής τετράδας» της προσωπικότητας, η οποία περιλαμβάνει επίσης τον μακιαβελισμό, την ψυχοπάθεια και τον σαδισμό. Ορισμένοι ναρκισσιστές είναι πιο ευάλωτοι και αμυντικοί («ευάλωτος ναρκισσισμός»), ενώ άλλοι είναι πιο επιθετικοί και διέπονται από μια «διογκωμένη» υπέρμετρα αντίληψη του εαυτού τους κυνηγώντας την εξουσία («μεγαλειώδης ναρκισσισμός»).
Όπως δήλωσε ο δρ. Παπαγεωργίου, «τα άτομα που βρίσκονται ψηλά στο φάσμα των σκοτεινών χαρακτηριστικών όπως ο ναρκισσισμός, εμπλέκονται σε ριψοκίνδυνες συμπεριφορές, έχουν μια μη ρεαλιστική ανώτερη άποψη για τον εαυτό τους, υπερβολική αυτοπεποίθηση και μικρή ενσυναίσθηση για τους άλλους, καθώς επίσης μικρή ντροπή και ενοχή. Όμως η νέα έρευνα αμφισβητεί κατά πόσο ο ναρκισσισμός είναι πράγματι τόσο κοινωνικά τοξικός. Θέτοντας το ερώτημα γιατί αυτός επιμένει και βρίσκεται σε άνοδο στις σύγχρονες κοινωνίες».
Χαρακτηριστικά και… ναρκισσισμός
Ο όρος ναρκισσισμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε από επιστήμονες ψυχολόγους για να περιγράψει έναν τύπο διαταραχής προσωπικότητας (της ναρκισσιστικής διαταραχής) είτε από απλούς ανθρώπους χωρίς γνώσεις ψυχολογίας που θέλουν να περιγράψουν ένα άτομο του στενού ή ευρύ κοινωνικού περίγυρού τους. Αυτόν που συμπεριφέρεται υπέρμετρα εγωκεντρικά. Είναι λανθασμένο όμως αυτοί οι δύο τρόποι χρήσης να συγχέονται, γιατί δεν είναι απαραίτητο ένας υπέρμετρα εγωκεντρικός να κρύβει ναρκισσιστική διαταραχή.
Θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε τον ναρκισσισμό σαν την σκοτεινή πλευρά του ατομικισμού και του εγωκεντρισμού. Εγωκεντρικός είναι ο άνθρωπος ο οποίος θέλει να έχει όλα τα «φώτα» της δημοσιότητας πάνω του. Δηλαδή να αποτελεί το κύριο αντικείμενο απασχόλησης από τους υπόλοιπους ανθρώπους.
Όλοι οι άνθρωποι φέρουν ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά, μια και αυτό είναι αναγκαίο για την οντογενετική μας εξέλιξη. Οι άνθρωποι αναπαράγουν με την αυτοεκτίμηση και το συναίσθημα ότι αξίζουν μια ιδεώδη εικόνα του εαυτού τους. Αυτή τους βοηθάει να είναι σε θέση να εκπροσωπήσουν τα συμφέροντά τους αμερόληπτα και αποτελεσματικά. Να είναι ευτυχισμένοι μια και βρίσκουν αναγνώριση από τους συνανθρώπους τους. Πολλές φορές μάλιστα πιστεύουν ότι έχουν περισσότερες ικανότητες από αυτές που πραγματικά κατέχουν. Έτσι τα ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά συμβάλλουν στην ψυχική μας ισορροπία και μας δίνουν κίνητρα για να δράσουμε και να αποκτήσουμε ακόμα περισσότερες δεξιότητες.
Παθογένεια…
Ο ναρκισσισμός γίνεται παθογενής, μια ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας όταν οι εγωκεντρικοί άνθρωποι δεν μπορούν να ζήσουν εάν δεν ικανοποιήσουν την ανάγκη τους να τους θαυμάζουν. Έχουν την τάση να πιστεύουν ότι έχουν μια “υπεραξία” σε σχέση με τους άλλους (progressive narcissism, αύξων ναρκισσισμός). Κάνουν μάλιστα τα πάντα για να το πετύχουν αψηφώντας προσωπικούς κινδύνους. Θέτοντας πολλές φορές ομάδες (π.χ. οικογένεια, εταιρεία, κράτος) σε κίνδυνο. Τυπικά συμπτώματα είναι η συναισθηματική αστάθεια και διπολικότητα. Συναισθήματα ανεπάρκειας, ακραία ευαισθησία σε κριτική, μοναξιά, άγχος και ανεξέλεγκτος θυμός.
Πολλές φορές συναντούμε κοντά στους αύξοντες νάρκισσους τους μείζονες (regressive ή co-narcissism, μείζων ναρκισσιμός), που παίζουν το ρόλο των θαυμαστών. Οι ίδιοι δεν αισθάνονται ικανοί να φτάσουν ποτέ τον αύξοντα νάρκισσο. Παρ’ όλα αυτά όμως ποθούν κάτι τέτοιο.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα
