«Για τους ασθενείς που είναι ηλικιωμένοι και υποφέρουν από κοινωνική απομόνωση και ήπια γνωστικά προβλήματα, θα συνιστούσα σίγουρα επιτραπέζια παιχνίδια», δήλωσε στο Medscape Medical News ο ερευνητής της μελέτης Frederico Emanuele Pozzi, MD, ειδικευόμενος νευρολόγος στο Fondazione IRCCS San Gerardo dei Tintori στη Monza της Ιταλίας.
Τα ευρήματα της ανασκόποησης παρουσιάστηκαν στο εικονικό XXVI Παγκόσμιο Συνέδριο Νευρολογίας (WCN).
Μετά από έρευνα στη δημοσιευμένη βιβλιογραφία, ο Pozzi και οι συνάδελφοί του επέλεξαν 15 μελέτες για την ανασκόπηση. Οι μελέτες αξιολόγησαν τον αντίκτυπο των επιτραπέζιων παιχνιδιών σε ηλικιωμένα άτομα που διατρέχουν κίνδυνο ή έχουν γνωστική εξασθένιση ή σε άτομα με ήπια γνωστική εξασθένιση (MCI) σε οποιαδήποτε ηλικία.
Oι μελέτες περιλάμβαναν διάφορα επιτραπέζια παιχνίδια, όπως το σκάκι, το Mahjong και το Go, ένα παιχνίδι για δύο παίκτες που είναι ιδιαίτερα δημοφιλές στην Κίνα, την Ιαπωνία και την Κορέα.
Οι περισσότερες παρεμβάσεις διήρκεσαν περίπου μία ώρα και πραγματοποιήθηκαν μία ή δύο φορές την εβδομάδα για 3-4 μήνες.
Ποια είναι τα καλύτερα παιχνίδια
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα επιτραπέζια παιχνίδια βελτίωσαν τη γνωστική λειτουργία, όπως μετρήθηκε με βελτιωμένες βαθμολογίες στη γνωστική αξιολόγηση του Μόντρεαλ και στη Mini-Mental State Examination.
Ειδικότερα το παιχνίδι Go συνδέθηκε με τη βελτίωση της μνήμης εργασίας, όπως μετρήθηκε από το Trail Making Test-A. Από την άλλη όσοι έπαιζαν Mahjong ανέφεραν βελτιωμένη εκτελεστική λειτουργία και προσωρινή μείωση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων. Και οι σκακιστές ανέφεραν βελτιωμένη ποιότητα ζωής στην κλίμακα ποιότητας ζωής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας από το σκάκι.
Σε γενικές γραμμές, η νόηση βελτιώθηκε σε διάφορους πληθυσμούς. Για παράδειγμα, ορισμένες μελέτες εξέταζαν μη διαταραγμένους ηλικιωμένους, ενώ άλλες εξέταζαν MCI, δήλωσε ο Pozzi.
Το παιχνίδι επιτραπέζιων παιχνιδιών σε κοινωνικό πλαίσιο φάνηκε να είναι ιδιαίτερα καλό για την ενίσχυση της εγκεφαλικής ισχύος. Μια ιαπωνική μελέτη περιελάμβανε μια ομάδα ελέγχου που έκανε απλώς tai chi, μια ομάδα που έκανε Go μόνη της σε τάμπλετ και μια άλλη ομάδα που έκανε Go σε ομάδες. Και οι δύο ομάδες Go βελτιώθηκαν γνωστικά, αλλά οι συμμετέχοντες που έπαιζαν μαζί βελτιώθηκαν περισσότερο.
Βιολογικές επιδράσεις
Τα αποτελέσματα φάνηκε επίσης να υποδηλώνουν ότι το Go και το σκάκι έχουν διαφορετικές βιολογικές επιδράσεις. «Για παράδειγμα, το Go αύξησε τα επίπεδα του νευροτροφικού παράγοντα που προέρχεται από τον εγκέφαλο (BDNF) και τον μεταβολισμό σε περιοχές κλειδιά για τη νόηση, όπως η μέση κροταφική έλικα», δήλωσε ο Pozzi.
Σημείωσε ότι η μεθοδολογία των μελετών ήταν γενικά «όχι κακή», αν και σε ορισμένες περιπτώσεις οι αναλύσεις ήταν ανά πρωτόκολλο και σε άλλες πρόθεση-προς-μεταχείριση. Τα αποτελέσματα διέφεραν μεταξύ των μελετών, υπήρχαν πολλές εγκαταλείψεις και ορισμένες δεν ήταν τυχαιοποιημένες, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί η αντίστροφη αιτιότητα.
Ο Pozzi έχει ξεκινήσει μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή σε μια λέσχη γκο και σκακιού στην Ιταλία. Καταγράφει ασθενείς ηλικίας 60 ετών και άνω με υποκειμενική γνωστική έκπτωση ή MCI και διαχωρίζει τους συμμετέχοντες σε μια ομάδα ελέγχου, μια ομάδα που παίζει σκάκι, μια άλλη που παίζει Go και μια άλλη που παίζει Go και σκάκι.
Εκτός από τις συνήθεις γνωστικές δοκιμασίες και τις μετρήσεις της κατάθλιψης και της ποιότητας ζωής, ο Pozzi στοχεύει να αξιολογήσει το γνωστικό απόθεμα και βρίσκεται στη διαδικασία επικύρωσης ενός ερωτηματολογίου που θα εξετάζει τις δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου και τον τρόπο ζωής.
Κοινωνική και γνωστική αξία
Σχολιάζοντας την έρευνα για το Medscape Medical News, ο Vladimir Hachinski, MD, καθηγητής κλινικών νευρολογικών επιστημών στο Western University στο Λονδίνο του Οντάριο του Καναδά, δήλωσε ότι τα αποτελέσματα είναι λογικά.
Το να παίζεις ένα επιτραπέζιο παιχνίδι περιλαμβάνει συγκέντρωση, στρατηγική και διαλείπουσες ανταμοιβές – όλα αυτά είναι καλά για τον εγκέφαλο και μπορεί να εμπλέκουν τον προμετωπιαίο φλοιό, σημείωσε. Τα επιτραπέζια παιχνίδια είναι επίσης συνήθως χρονομετρημένα, γεγονός που αφορά την επεξεργασία της ταχύτητας του εγκεφάλου, και έχουν νικητή και ηττημένο, οπότε τα συναισθήματα μπορεί να φτάσουν στα ύψη, γεγονός που επίσης επηρεάζει τον εγκέφαλο, πρόσθεσε ο Hachinski.
Μπορεί επίσης να υπάρχει κοινωνική αξία στο να παίζεις ένα επιτραπέζιο παιχνίδι με κάποιον άλλον, πρόσθεσε ο Hachinski.
«Είναι ενθαρρυντικό ότι οι άνθρωποι μπορούν να βελτιώσουν αυτό που κάνουν και όσο περισσότερο το παίζουν, τόσο περισσότερο από τον εγκέφαλο χρησιμοποιούν», είπε και συμπλήρωσε: «Μπορεί να υπάρχει μια μακροπρόθεσμη επίδραση επειδή οι παίκτες δημιουργούν δίκτυα».
Αλλά ο Hachinski προειδοποίησε ότι το να παίζεις πολύ σκάκι δεν σε κάνει απαραίτητα καλύτερο στοχαστή, όπως ακριβώς το να μάθεις να παίζεις ένα όργανο δεν σημαίνει ότι μπορείς αυτόματα να παίξεις και άλλα.
«Η εκμάθηση μιας δεξιότητας θα μεταφραστεί μόνο εν μέρει σε μια άλλη, και μόνο αν είναι σχετική», είπε και επισήμανε ότι «αυξάνει τη γνώση στον τομέα στον οποίο εξασκείσαι, αλλά δεν εξαπλώνεται σε άλλους τομείς».
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα
Photo: Pixabay
