-
Κωνσταντίνος Ραμμίδης Γράφει ο Κωνσταντίνος Ραμμίδης
Δεν είμαστε πάντα προετοιμασμένοι και έτοιμοι απέναντι στα γεγονότα της ζωής μας. Άλλες φορές μπορούμε να τα διαχειριστούμε, άλλες πάλι όχι.
Κανείς δεν μπορεί να έχει όλα τα εργαλεία για να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε κρίση προκύψει στη διάρκεια της ζωής του.
Όσο μεγαλύτερη η κρίση και όσο λιγότερο κατάλληλα τα εργαλεία για την αντιμετώπισή της τόσο μεγαλύτερο (σε ένταση και σε διάρκεια) το άγχος που βιώνει κανείς. Όταν αυτά τα κριτήρια του άγχους συνοδεύονται και από μια αίσθηση αδιεξόδου τότε είναι πιθανό να οδηγηθεί κανείς σε κρίση πανικού.
Σύμφωνα με το διαγνωστικό και στατιστικό εγχειρίδιο για τις ψυχικές διαταραχές (DSM-IV-TR) της Αμερικάνικης Ψυχιατρικής Εταιρείας (APA) η κρίση πανικού ανήκει στην κατηγορία της αγχώδους διαταραχής και ορίζεται ως συγκεκριμένη περίοδος έντονου φόβου ή δυσφορίας στην οποία υπάρχουν τουλάχιστον 4 από τα παρακάτω συμπτώματα και τα οποία εξελίσσονται άμεσα και έντονα εντός 10 λεπτών από την έναρξη της κρίσης.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα αυτά χωρίζονται σε δυο γενικές κατηγορίες ήτοι: σωματικά και γνωστικά. τα σωματικά περιλαμβάνουν δυσκολία στην αναπνοή, εφίδρωση, μούδιασμα ή τρέμουλο, αίσθηση πνιγμού, πόνο στο στήθος ή ταχυκαρδία, αίσθηση αστάθειας, ζάλης ή λιποθυμίας. τα γνωστικά συμπτώματα περιλαμβάνουν φόβο θανάτου, απώλειας ελέγχου, αποπροσωποποίησης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι κρίσεις πανικού μπορεί να είναι απροειδοποίητες- να εμφανιστούν δηλαδή χωρίς να υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο ερέθισμα- ή να σχετίζονται με κάποιο ερέθισμα το οποίο θα ενεργοποιήσει την κρίση είτε άμεσα είτε αργότερα.
Αντιμετώπιση της κατάστασης
Οι κρίσεις πανικού οδηγούν τους περισσότερους σε ιατρικές μονάδες ή νοσοκομεία καθώς πιστεύουν ότι κάτι συμβαίνει με το σώμα τους και κυρίως την καρδιά τους. Για αρκετούς είναι πολύ δύσκολη η κατανόηση της κρίσης πανικού ως ψυχολογικού φαινομένου καθώς η επίδραση της στο σώμα είναι έντονη και τα σωματικά συμπτώματα είναι ιδιαίτερα σφοδρά.
Τα βιβλία αυτοβοήθειας από την άλλη είναι ένα καλό εργαλείο για να συνειδητοποιήσει κανείς και να κατανοήσει την ψυχολογική διάσταση αυτού που του συμβαίνει δεν αρκούν όμως για την αντιμετώπιση της κατάστασης.
Η κρίση πανικού, αν και δημιουργεί αναστάτωση στην ψυχολογική και σωματική μας κατάσταση, σε βαθμό που επιθυμούμε την άμεση απαλλαγή και τη συναισθηματική ανακούφιση, είναι φαινόμενο προειδοποιητικό.
Μόλις συμφιλιωθεί κανείς με τα συμπτώματα και βεβαιωθεί ότι δεν κινδυνεύει η σωματική και ψυχική του υγεία από την παρουσία τους μπορεί να αντιληφθεί τη σηματοδοτεί η κρίση πανικού στη ζωή του καθώς και τους λόγους για τους οποίους εμφανίστηκε.
Δεν αρκεί να βασίζεται κανείς αποκλειστικά στις δικές του δυνάμεις για να αντιμετωπίσει την κρίση πανικού. Ασχέτως από το πόσο δυνατός αισθάνεται μπορεί να μην έχει τα κατάλληλα εργαλεία για να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Η επίδειξη δύναμης δεν ενδείκνυται στις κρίσεις πανικού γιατί αυτό μπορεί να οδηγήσει σε άσκοπη κατανάλωση ενέργειας με αποτέλεσμα να μεγεθύνεται το πρόβλημα. Ένας έμπειρος ψυχίατρος ή ψυχολόγος μπορεί να βοηθήσει στην άμεση αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της κρίσης πανικού και στην κατανόηση του φαινομένου και να οδηγήσει στη λύση του προβλήματος.
Κωνσταντίνος Ραμμίδης
Ψυχολόγος
Μετεκπαιδευθείς στον τομέα Γνωστικής- Πειραματικής Ψυχολογίας του Α.Π.Θ.
