Οξύς πόνος στο κεφάλι, κατάπτωση του οργανισμού, ψυχική και σωματική εξάντληση έρχονται να επιβεβαιώσουν το ανησυχητικό σύνδρομο Burn out, όπως περιγράφει η 44χρονη συγγραφέας Ντίνα Γκλομπέρμαν, που μολονότι κατάφερε να κάνει κάθε όνειρο της πραγματικότητα, το πληρώνει με μεγάλο τίμημα.
Παντρεμένη με δυο παιδιά, ζούσε στο Λονδίνο και είχε την καριέρα που ήθελε ως λέκτορας και ψυχοθεραπεύτρια. Μάλιστα, είχε γράψει το πρώτο της βιβλίο και μαζί με τον σύζυγό της είχε δημιουργήσει ένα εναλλακτικό κέντρο διακοπών στη Σκύρο, όπου ήταν τόπος συνάντησης της μυθιστοριογράφου Μάργκαρετ Ντραμπλ, των συγγραφέων Χίλαρι Μαντελ και της Σου Τάουνσεντ μεταξύ άλλων. Ηταν το πρώτο τέτοιου είδους κέντρο διακοπών στην Ευρώπη με κεντρική αρχή τη δημιουργία αίσθησης της ύπαρξης και της αυθεντικότητας, έτσι ώστε όποιος έρχεται να νιώσει αμέσως πως είναι σπίτι του και να νιώσει και να αναγνωρίσει το ποιος είναι και ποιος γίνεται.
Εκείνη την περίοδο άρχισε να νιώθει έναν οξύ πόνο «σαν να της τρυπούν το κεφάλι με σφυρί». Δεν μπορούσε να δει τηλεόραση, να γράψει email, το μυαλό της σταματούσε να λειτουργεί. Είχε εξαντληθεί και έπρεπε να μένει στο κρεβάτι για ώρες, χωρίς να μπορεί να σηκωθεί. Χρειάστηκαν επτά χρόνια για να το ξεπεράσει.
Έπασχε από το σύνδρομο Burn-out, που τότε ήταν άγνωστο. Η ίδια το αποκαλούσε «καταστροφή της υγείας» και είχε δίκιο… της έκανε κακό, όπως άλλωστε και σε όλους όσους εκδηλώνεται.
Τα χαρακτηριστικά του συνδρόμου;
Ο όρος Burn out χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ για να περιγράψει μια επαγγελματική παθολογία που χαρακτηρίζεται από γρήγορη κατανάλωση των ενεργειακών ψυχοσωματικών αποθεμάτων και μείωση των επαγγελματικών επιδόσεων. Συνήθως, εκδηλώνεται σε όσους ασκούν κάποιο κοινοτικό λειτούργημα, ωστόσο, τα τελευταία χρόνια αφορά τους ανθρώπους καριέρας αλλά και εκείνους που δεν είναι τόσο ικανοποιημένοι από την εργασία τους. Πλέον, οι άνθρωποι εργάζονται και εκτός γραφείου και είναι συνέχεια με ένα κινητό στο χέρι, επικοινωνώντας για ζητήματα δουλειάς, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που δεν μπορούν να σηκώσουν όλες τις ευθύνες και αισθάνονται την εργασία σαν βάρος.
Τα άτομα που είναι πιο επιρρεπή, βέβαια, είναι εκείνα που έχουν πολλές φιλοδοξίες, είναι ανταγωνιστικά και αναζητούν την επαγγελματική καταξίωση.
Το Burn out μπορεί να συνδεθεί με την κατάθλιψη, τη έλλειψη συναισθήματος και τη βαθιά εξάντληση που δεν ανακουφίζεται με τον ύπνο.
Τα συμπτώματα είναι τόσο σωματικά, όσο και ψυχολογικά. Εκτός από την εξάντληση, παρατηρείται δυσκολία στον ύπνο, διαταραχές στην όρεξη, αίσθημα ανησυχίας, θλίψη, ευερεθιστότητα, χαμηλή αυτοεκτίμηση, αδυναμία συγκέντρωσης κ.α.
«Δεν είναι μια ψυχωτική κατάσταση» λέει η Ντίνα Γκλομπέρμαν και προσθέτει: «Ολόψυχα ξέρεις τι συμβαίνει αλλά εσύ συνεχίζεις να πιέζεις τον εαυτό σου μέχρι να “καείς”. Είναι σαν οδηγείς ταυτόχρονα με γκάζι και φρένο».
«Δεν είσαι τρελός ή δεν γνωρίζεις τι είναι πραγματικό ή όχι. Είναι ότι πραγματικά δεν μπορείς να κάνεις όλα εκείνα με τα οποία συνδέεσαι. Το Burn out συνήθως εκδηλώνεται σε ανθρώπους με πολλή ενέργεια, που έχουν υψηλούς στόχους και που ξαφνικά δεν μπορούν να κάνουν τίποτα», αναφέρει.
Ο ομοιοπαθητικός την προειδοποίησε λέγοντας πως: Η καρδιά σας είναι κουρασμένη». Η Γκλομπέρμαν στο βιβλίο της The Joy Of Burnout αλλά και στο The Woods And Out Again: A Memoir Of Love, Madness And Transformation, που κυκλοφόρησε πρόσφατα εξηγεί: «Δεν υπάρχει ιατρική κατηγορία για το Burn out. Ο γιατρός μπορεί να διαγνώσει κατάθλιψη ή χρόνια κόπωση. Βλέπουν τα συμπτώματα όχι την αιτία».
Ερωτηθείσα γιατί υποφέρουν τόσοι πολλοί από εμάς πάσχουν: «Εχουμε περισσότερες επιλογές τώρα. Εάν δεν είστε ευχαριστημένοι, θεωρείται πως είναι δικό σας λάθος, επειδή κάνατε λάθος επιλογή. Κάποιες φορές η ζωή με λιγότερες επιλογές μας προστατεύει».
Το Burn out μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ωστόσο, σύμφωνα με στοιχεία του Office for National Statistics, οι άνθρωποι ηλικίας 40 έως 59 ετών είναι λιγότερο ικανοποιημένοι.
«Ξαφνικά σκέφτεσαι πως η ζωή δεν είναι εκεί που θέλω. Οταν είσαι μικρότερος σκέφτεσαι ακόμα πως κάπου πας», λέει η Γκλομπέρμαν.
«Οι απαιτήσεις για τις γυναίκες είναι πολύ υψηλές, επειδή πρέπει να κάνουν όλα τα πράγματα που πρέπει να κάνουν ως γυναίκες συν όλα εκείνα που χρειάζεται κάποια για να ανταγωνιστεί σε έναν κόσμο αρσενικών. Δεν υπάρχει ανάπαυλα», τονίζει.
Η Γκλομπέρμαν, σήμερα στα 72 της, είναι στα καλύτερά της. Εξακολουθεί να εργάζεται ως ψυχοθεραπεύτρια και να έχει το κέντρο διακοπών στην Σκύρο, να κάνει μαθήματα και να κάνει ομιλίες.
«Το Burn out ήταν το δώρο μου. Μου έσωσε τη ζωή. Το να απαλλαγείς από αυτό απαιτεί να μπεις πιο βαθιά στον αληθινό σου εαυτό», υποστηρίζει η Ντίνα Γκλομπέρμαν.