- Συνέντευξη Κοσμάς Ζακυνθινός
«Η δημιουργία ενός Υγειονομικού Χάρτη στη χώρα μας είναι μία αναγκαιότητα. Πρέπει να καταγραφούν άμεσα οι δομές πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας περίθαλψης ούτως ώστε να μπορεί να γίνει ένας στρατηγικός σχεδιασμός για την κάλυψη των αναγκών» όπως σημειώνει ο κ. Γιώργος Κοχιαδάκης, Πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας (ΕΚΕ) στο The Doctor.
• Κύριε Κοχιαδάκη, αναλάβατε πρόσφατα τα «ηνία» της μεγαλύτερης επιστημονικής εταιρείας. Ποιοι οι νέοι στόχοι που προτεραιότητες που θέλει να αναδείξει το διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΕ και αφορούν τον κλάδο της Καρδιολογίας;
Η εκπαίδευση και η έρευνα, με στόχο τη μείωση των καρδιαγγειακών νοσημάτων, αποτελούν διαχρονικά προτεραιότητες της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας.
Ταυτόχρονα με τα δύο μεγάλα Καρδιολογικά Συνέδρια και το επεμβατικό συνέδριο ICE που πραγματοποιεί κάθε έτος η ΕΚΕ, θα αναβαθμιστούν και τα Περιφερειακά Συνέδρια, αποκτώντας νέα μορφή και περιεχόμενο, με έμφαση στην ενημέρωση των πολιτών της περιφέρειας για την πρόληψη και θεραπεία των καρδιαγγειακών νόσων.
Στο πεδίο της εκπαίδευσης θα δοθεί έμφαση στην επιμόρφωση των νέων καρδιολόγων με εβδομαδιαία σεμινάρια επιμόρφωσης και εκπαίδευσης στο κτίριο της ΕΚΕ.
Η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία είναι διαχρονικά πρωτοπόρα και ιδιαίτερα ενεργή στον τομέα της έρευνας. Βασικός στόχος είναι η περαιτέρω οργάνωση των Καταγραφών που θα αναβαθμιστούν και θα επεκταθούν.
Στο πεδίο των κοινωνικών δράσεων η ΕΚΕ θα συνεχίσει εντατικά την δραστηριοποίησή με συνεχείς κοινωνικές δράσεις, δημοσιεύσεις στον κεντρικό και περιφερειακό Τύπο καθώς και στην ιστοσελίδα της, προκειμένου να ενημερώνει τους πολίτες και τους ασθενείς για τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Επίσης, θα υπάρξουν πρωτοβουλίες σε συνεργασία με την Πολιτεία, για την ενημέρωση των πολιτών για τον Αιφνίδιο Καρδιακό Θάνατο, καθώς είναι σημαντικό να γνωρίζουν όλοι τη σημαντικότητα των προληπτικών καρδιολογικών εξετάσεων, ιδιαίτερα για όσους αθλούνται, αλλά και το πόσο σημαντικό είναι οι πολίτες να έχουν εκπαιδευτεί στην καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση και τη χρήση εξωτερικών απινιδωτών.
• H Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο και πάλι καθώς στο πλαίσιο εξωστρέφειας η ΕΚΕ διοργανώνει προσεχώς δύο μεγάλα συνέδρια στην Αθήνα. Τι σημαίνει αυτό για την επιστημονική κοινότητα αλλά και για τη χώρα μας;
Η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία είναι ταυτισμένη με την ιστορία της Καρδιολογίας στην Ελλάδα, διοργανώνοντας άρτια και μεγάλα επιστημονικά γεγονότα.
Το Διοικητικό Συμβούλιο που ανάλαβε τον Φεβρουάριο του 2023 έχει στοχεύσει σε περαιτέρω εξωστρέφεια, προσδοκώντας να διοργανώσει δύο μεγάλα διεθνή επιστημονικά γεγονότα, ένα με το American College of Cardiology και ένα με την Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία.
Πρόκειται για το ACC Middle East 2023 και το ESC Preventive Cardiology Congress το 2024.
Με τη διοργάνωση αυτών των συνεδρίων, η χώρα μας αναβαθμίζεται και θα συγκεντρώσει το επιστημονικό ενδιαφέρον χιλιάδων επιστημόνων από όλο τον κόσμο.
Σε αυτά τα συνέδρια οι συμμετέχοντες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, θα έχουν την ευκαιρία να αλληλοεπιδράσουν και να αναδείξουν σύγχρονη θεματολογία για κάθε πεδίο της Καρδιολογίας. Επομένως δίνεται το μήνυμα ότι η χώρα μας στον τομέα της Καρδιολογίας πρωταγωνιστεί και η Ελληνική Καρδιολογική Κοινότητα θεωρώ ότι θα είναι υπερήφανη τόσο για τη διοργάνωση όσο και για τα αποτελέσματα των δύο αυτών σημαντικών επιστημονικών γεγονότων.
• Ποιες είναι οι πλέον σύγχρονες, διαγνωστικές και θεραπευτικές μέθοδοι όσον αφορά τις καρδιακές παθήσεις; Έχουν πρόσβαση οι πολίτες σε όλες τις περιοχές ανά την επικράτεια;
Απεικονιστικές τεχνικές όπως η μαγνητική τομογραφία καρδιάς, η αξονική στεφανιογραφία και οι νεότερες υπερηχοκαρδιογταφικές τεχνικές, μας παρέχουν πιο λεπτομερείς εικόνες από ποτέ. Προηγμένες επεμβατικές τεχνικές όπως η οπτική συνεκτική τομογραφία (OCT), ο ενδοστεφανιαίος υπέρηχος (IVUS) και οι μετρήσεις παραμέτρων φυσιολογίας, μας δίνουν τη δυνατότητα να «κοιτάξουμε» στο εσωτερικό των στεφανιαίων αγγείων.
Σε θεραπευτικό επίπεδο, οι ελάχιστα επεμβατικές πράξεις στα στεφανιαία αγγεία, με κύριο εκπρόσωπο την αγγειοπλαστική, έχουν γίνει η πρώτη επιλογή στη στεφανιαία νόσο εδώ και χρόνια. Τα τελευταία δε χρόνια με παρόμοιες μεθόδους παρεμβαίνουμε και σε άλλες μέχρι πρότινος χειρουργικές παθήσεις όπως είναι οι βαλβιδοπάθειες καθώς και επιδιόρθωση ανωμαλιών της διάπλασης της καρδιάς.
Οι προηγμένες τεχνικές στον τομέα της ηλεκτροφυσιολογίας έχουν σαν αιχμή του δόρατος την εμφύτευση συσκευών νέας γενιάς για την πρόληψη του αρρυθμιολογικού θανάτου, ενώ εξέχουσας σημασίας είναι και οι ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες κατάλυσης των αρρυθμιογόνων εστιών.
Φυσικά οι εξελίξεις τρέχουν και στον τομέα των φαρμακευτικών θεραπειών με νεότερες ουσίες πλέον να προσφέρουν από καλύτερο έλεγχο των συμπτωμάτων μέχρι μείωση της θνητότητας των καρδιακών παθήσεων.
Στις απομακρυσμένες περιοχές υπάρχουν δυσκολίες όσον αφορά τις περιορισμένες υποδομές. Οι υγειονομικές αρχές εργάζονται ώστε να βελτιώσουν την πρόσβαση σε αυτές τις υπηρεσίες, ωστόσο προκλήσεις υπάρχουν λόγω δημογραφικών και γεωγραφικών παραγόντων.
• Ποιες αλλαγές θα προτείνατε όσον αφορά την οργάνωση των νοσοκομείων έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό;
Η δευτεροβάθμια περίθαλψη-νοσοκομειακή χρειάζεται να αναδιοργανωθεί εκ βαθέων στην Ελλάδα.
Κατ’ αρχάς χρειάζεται να δημιουργηθούν ομάδες νοσοκομείων με λειτουργική σύνδεση και με ένα κεντρικό νοσοκομείο, το οποίο θα προσφέρει τριτοβάθμια διαγνωστική και θεραπευτική φροντίδα. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα εξοικονόμηση προσωπικού και πόρων. Επιπλέον θα πρέπει να επεκταθεί ο θεσμός της βραχυχρόνιας σύμβασης ιατρών, συμπληρωματικά με το μόνιμο και αποκλειστικής απασχόλησης προσωπικό.
Το μέτρο αυτό θα οδηγήσει, μαζί με την προσφορά εργασίας ιδιωτών ιατρών με αμοιβή (μπλοκάκι) κατά πράξη και περίπτωση, σε κάλυψη περιστασιακών αυξημένων αναγκών.
Ιδιαίτερα το δεύτερο μέτρο μπορεί να οδηγήσει σε άμεση βελτίωση των ελλείψεων σε ανθρώπινο δυναμικό.
• Ποιες οι προσδοκίες σας από τις συναντήσεις που είχατε έως τώρα με το υπουργείο Υγείας για τον υγειονομικό χάρτη και τα αιμοδυναμικά εργαστήρια; Τι αναμένεται από την επόμενη ηγεσία και σε τι χρονικό ορίζοντα;
Η δημιουργία ενός Υγειονομικού Χάρτη στη χώρα μας είναι μία αναγκαιότητα. Πρέπει να καταγραφούν άμεσα οι δομές πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας περίθαλψης ούτως ώστε να μπορεί να γίνει ένας στρατηγικός σχεδιασμός για την κάλυψη των αναγκών.
Οι προϋποθέσεις για τη δημιουργία διαγνωστικών ή θεραπευτικών δομών όπως π.χ. ένα αιμοδυναμικό εργαστήριο, υπάρχουν κι έχουν κατατεθεί στο Υπουργείο. Η διεθνής τάση αλλά και η λογική δείχνουν ότι θα πρέπει -ιδιαίτερα στην τριτοβάθμια περίθαλψη- να υπάρχουν μεγάλες δομές στις οποίες θα αναφέρονται τα περιφερειακά νοσοκομεία.. Με τον τρόπο αυτό και προσωπικό και χρήματα εξοικονομούνται.
Εννοείται ότι η επόμενη ηγεσία του Υπουργείου Υγείας πρέπει να προσανατολιστεί προς αυτό το στρατηγικό σχεδιασμό και μάλιστα όσο το δυνατόν γρηγορότερα.
• Πόσο προετοιμασμένοι είμαστε για την ανάπτυξη ενός συστήματος τηλεπαρακολούθησης, τόσο από πλευράς των πολιτών αλλά και των εξειδικευμένων γιατρών; Πόσο θα άλλαζε τα πράγματα αλλά και ποιοι οι κίνδυνοι;
Τα συστήματα τηλεπαρακολούθησης έχουν την δυνατότητα παροχής εξατομικευμένων θεραπειών αλλά και συνεχούς ή κατά επίκληση παρακολούθηση της πορείας ασθενών με χρόνια νοσήματα.
Τέτοια συστήματα στοχεύουν στην παροχή υπηρεσιών εξατομικευμένης παρακολούθησης και αυτοδιαχείρισης της καρδιακής ανεπάρκειας μέσα από το συνδυασμό υλοποίησης κλινικής έρευνας και ανάδειξης νέων βιο-δεικτών, με καινοτόμες τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών.
Συγκεκριμένα, η εφαρμογή τους στοχεύει στην καθοδήγηση των κλινικών, ώστε να υιοθετήσουν βέλτιστες πρακτικές στην διαχείριση ασθενών, παρέχοντάς τους φιλικά προς το χρήστη εργαλεία και εφαρμογές για την αύξηση της ευαισθητοποίησης της κλινικής κατάστασης και την αποτελεσματικότητα της ιατρικής τους περίθαλψης και συμμόρφωσης στην αγωγή, καθώς και στη μείωση των επανεισαγωγών στις μονάδες υγείας.
Τα κύρια πλεονεκτήματα είναι:
(α) Να συλλέγει πλήθος δεδομένων ιδιαίτερα σημαντικών και κρίσιμων αναφορικά με την εξέλιξη της υγείας των ασθενών,
(β) Να συνδέεται με συσκευές του Διαδικτύου των Αντικειμένων (Internet of Things, IoT) ώστε να παρακολουθεί ποιοτικά χαρακτηριστικά όλων των πτυχών της καθημερινής ζωής των χρηστών, όπως την άσκηση, την ποιότητα του ύπνου και το άγχος, την δοσολογία των φαρμάκων, τα συμπτώματα καθώς και κλινικών δεικτών που θα συλλέγονται από δομές υγείας.
(γ) Να αναλύει τα δεδομένα, ώστε να καθοδηγεί τον κλινικό στην δημιουργία εξατομικευμένων πλάνων και υποστήριξης λήψης αποφάσεων με κατάλληλες παρεμβάσεις.
(δ) Να παρέχει ένα ανοιχτό σύστημα άμεσης επικοινωνίας μεταξύ των κλινικών και των ασθενών. Θα δίδονται πληροφορίες διατροφής, άσκησης, υπενθύμισης εργαστηριακών εξετάσεων και απάντησης ερωτήσεων από τους ασθενείς.
Με τον τρόπο αυτό μπορεί να αποδοθεί εξατομικευμένη θεραπεία (αλλαγή δοσολογικών φαρμάκων, έναρξη νέας φαρμακευτικής αγωγής, τροποποίηση διουρητικής αγωγής, έλεγχο βηματοδοτικής συσκευής) χωρίς να μετακινηθεί ασθενής στο Νοσοκομείο (ιδιαίτερα το τριτοβάθμιο Νοσοκομείο), ενώ μπορούν να δοθούν και οδηγίες διατροφής και άσκησης με βάση τα δεδομένα καθημερινής δραστηριότητας που θα συλλέγονται.
Όμως υπάρχουν σημαντικοί περιορισμοί: Η χρήση των εφαρμογών αυτών περιορίζεται από την ψηφιακή εγγραμματοσύνη των ασθενών, καθώς άτομα μεγάλης ηλικίας ή με όχι τόσο καλή εξοικείωση σε έξυπνα τηλέφωνα δεν μπορούν να τα χειριστούν.
Δεύτερο σημαντικό πρόβλημα είναι η ανάλογη ψηφιακή εγγραμματοσύνη των ιατρών, αλλά κυρίως η μη θεσμοθέτηση από την Πολιτεία χρηματικής αποζημίωσης για τις ώρες ενασχόλησης του ιατρού ή νοσηλευτή με την πλατφόρμα. Αν δεν καθιερωθεί συνταγογράφηση με κοστολόγηση για την Πολιτεία, ως θεραπευτικού μέσου της τηλεπαρακολούθησης αλλά και αμοιβής ψηφιακών επισκέψεων, δεν θα μπορέσει να βρει εφαρμογή.
• Η ψηφιοποίηση αποτέλεσε ένα σημαντικό κομμάτι στην Δημόσια Υγεία τα τελευταία χρόνια. Όμως, όσον αφορά το μητρώο ασθενών, γιατί παραμένουν ακόμα στα σπάργανα οι προσπάθειες για τη δημιουργία του; Ποια τα εμπόδια;
Η ψηφιοποίηση όντως υπήρξε ένα πρωτοπόρο βήμα για την Υγεία. Η δημιουργία πρωτοκόλλων συνταγογράφησης έφερε σε άμεση γνώση τον Ιατρό με τις κατευθυντήριες οδηγίες διάγνωσης και θεραπείας νοσημάτων που τηρούνται σε διεθνές επίπεδο με ταυτόχρονο ορθολογισμό στη χρήση τους για την χώρα μας. Το επόμενο βήμα είναι η δημιουργία μητρώων ασθενών. Εδώ υπάρχουν τα παρακάτω προβλήματα:
Νομικά ζητήματα για την χρήση ευαίσθητων δεδομένων υγείας. Αξιοπιστία συλλογής αλλά και έλεγχος χρηστών. Θα πρέπει να τεθούν αυστηρά κριτήρια ανάγνωσης του Ιατρικού φακέλου, καθώς ενδέχεται να αποκτούν ενδιαφέρον για ασφαλιστικές εταιρείες σε περίπτωση ιδιωτικών ασφαλιστικών συμβολαίων.
Η αξιοπιστία στην συλλογή των δεδομένων. Ήδη στην συνταγογράφηση παρατηρήθηκαν αρκετές εκτροπές στη χρήση των πρωτοκόλλων με αποτέλεσμα να μην καταχωρούνται σωστές διαγνώσεις.
Η ποικιλομορφία των συστημάτων εργαστηριακών εξετάσεων μεταξύ των Δημόσιων Νοσοκομείων τα οποία δεν είναι συμβατά μεταξύ τους στην ανταλλαγή πληροφοριών. Οπότε χρειάζεται ομοιογενές σύστημα ψηφιακής καταγραφής νοσηλείας-εργαστηριακών εξετάσεων μεταξύ των Νοσοκομείων
Μεγάλος όγκος εξετάσεων αφορά τον ιδιωτικό τομέα και εκεί δεν υπάρχει ψηφιακή αποθήκευση των δεδομένων.
Οι κύριες προκλήσεις αφορούν τη διευθέτηση των νομικών περιορισμών για την διάχυση της πληροφορίας του ιατρικού φακέλου (συγκατάθεση ασθενή και κηδεμόνα), ομοιογενοποίηση των ψηφιακών συστημάτων καταγραφής νοσηλείας στα Νοσοκομεία και εργαστηριακών ελέγχων στον Ιδιωτικό Τομέα μέσω κοινής κωδικοποίησης με μοναδικό αριθμό ανά πολίτη που θα μπορούσε να είναι ο ΑΜΚΑ, αν και έχει τεθεί σοβαρός προβληματισμός για τη χρήση της ημερολογιακής ημερομηνίας γέννησης στη δημιουργία του αριθμού αυτού.
• Όσον αφορά τον «αιφνίδιο θάνατο», πως φτάσαμε στο σημείο να υπάρξει εν τέλει κινητοποίηση στον τομέα της πρόληψης; Καταγράφονται αυξημένα περιστατικά στην Ελλάδα; Τι ισχύει στις άλλες χώρες;
Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος είναι ο απροσδόκητος, ο «ξαφνικός» θάνατος, που συμβαίνει σε άτομο που φαίνεται υγιές ή σε κάποιον που πάσχει από μια χρόνια ασθένεια, αλλά στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο βρίσκεται σε σταθερή κατάσταση ή σε βελτίωση. Αφορά άτομα νεαρής ηλικίας στην πλειοψηφία τους σε άριστη φυσική κατάσταση. Δεδομέ¬να από μελέτες στο γενικό πληθυσμό δείχνουν ότι η συχνότητα του αιφνίδιου θανάτου στους νέους κυμαίνεται από 0,8-0,93 περιστατικά ανά 100.000 ετησίως.
Δεν μπορούμε να πούμε βάσει των δεδομένων ότι υπάρχει αύξηση περιστατικών του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου, τα τελευταία χρόνια, καθώς τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δεν δείχνουν κάτι τέτοιο.
Στην Ελλάδα σε ό,τι αφορά τις αιτίες θανάτου από καρδιακά νοσήματα, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος, δεν υπήρξε κάποια ουσιαστική μεταβολή κατά τα έτη 2015-2020 που υπάρχουν στοιχεία για τις αιτίες θανάτου.
Ως Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία θεωρούμε ότι η ενημέρωση των πολιτών σε κάθε γωνιά της χώρας, τόσο για τον αιφνίδιο θάνατο όσο και ευρύτερα για τα καρδιαγγειακά νοσήματα, που αποτελούν κύρια αιτία θνητότητας και νοσηρότητας, συνιστά κύρια αποστολή μας και θα δραστηριοποιηθούμε ακόμα περισσότερο το αμέσως επόμενο διάστημα αναλαμβάνοντας νέες πρωτοβουλίες.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα
