Αν και η παχυσαρκία είναι αρκετά συνηθισμένη, υπάρχουν πολλές παρερμηνείες που σχετίζονται με αυτήν – και αυτοί οι μύθοι τροφοδοτούν συχνά το κοινωνικό στίγμα. Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εκτιμά ότι περίπου 650 εκατομμύρια ενήλικες έχουν παχυσαρκία.
Παρόλο που οι άνθρωποι γνωρίζουν όλο και περισσότερα για τα ζητήματα υγείας που σχετίζονται με την παχυσαρκία και παρά τις εκστρατείες για τη δημόσια υγεία, οι μύθοι συνεχίζουν να τροφοδοτούνται. Πολλοί από τους πιο συνηθισμένους μύθους προκαλούν στίγμα που μπορεί να επηρεάσει την ψυχική υγεία των ατόμων με παχυσαρκία.
Η αντιμετώπιση των μύθων που περιβάλλουν την παχυσαρκία είναι σημαντική, οπότε ας δούμε ποιοι είναι αυτοί:
Για την καταπολέμησή της, αρκεί η μείωση της τροφής και η αύξηση της κίνησης
Σε πολλές περιπτώσεις, η κατανάλωση περισσότερων θερμίδων από ό,τι χρειάζεται το σώμα για μεγάλο χρονικό διάστημα είναι η άμεση αιτία της παχυσαρκίας. Πράγματι, η συντριπτική πλειονότητα των μέτρων για τη μείωση της στοχεύει στη μείωση της πρόσληψης θερμίδων, στην αύξηση της σωματικής δραστηριότητας ή και στα δύο.
Αν και πρόκειται οπωσδήποτε για σημαντικούς παράγοντες, αρκετοί άσχετοι παράγοντες μπορούν επίσης να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην παχυσαρκία όπως ο ανεπαρκής ύπνος, το ψυχολογικό στρες, ο χρόνιος πόνος, οι διαταραχές ενδοκρινών (ορμονών) και χρήση ορισμένων φαρμάκων. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η υπερκατανάλωση τροφής, για παράδειγμα, μπορεί να είναι σύμπτωμα και όχι αιτία.
Επίσης, ορισμένοι από αυτούς τους παράγοντες δρουν συνδυαστικά αυξάνοντας τον κίνδυνο. Για παράδειγμα, το άγχος μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα παχυσαρκίας. Λόγω της επικράτησης του στίγματος βάρους, η παχυσαρκία μπορεί να είναι αγχωτική για μερικούς ανθρώπους, αυξάνοντας έτσι τα επίπεδα άγχους και προκαλώντας έναν φαύλο κύκλο. Επιπροσθέτως, το άγχος μπορεί να προκαλέσει και έλλειψη ή κακή ποιότητα ύπνου, που είναι ένας ακόμη παράγοντας για την ανάπτυξη παχυσαρκίας.
Η άπνοια στον ύπνο, όπου ένα άτομο σταματά να αναπνέει για σύντομες περιόδους κατά τη διάρκεια του ύπνου, είναι πιο διαδεδομένη σε άτομα υπέρβαρα. Και πάλι, ένας φαύλος κύκλος μπορεί να δημιουργηθεί: Καθώς αυξάνεται το βάρος, η άπνοια ύπνου μπορεί να επιδεινωθεί, γεγονός που ίσως οδηγήσει σε στέρηση ύπνου, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση βάρους.
Ακόμη, υπάρχει συσχέτιση μεταξύ χρόνιου πόνου και παχυσαρκίας. Οι λόγοι αυτής της σχέσης είναι βέβαιο ότι είναι περίπλοκοι και διαφέρουν από άτομο σε άτομο.
Το άγχος, ο ύπνος και ο πόνος είναι μόνο τρεις αλληλένδετοι παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν στην παχυσαρκία. Η περίπτωση κάθε ατόμου είναι διαφορετική, αλλά σίγουρα η συμβουλή “να ασκείστε περισσότερο και να τρώτε λιγότερο” δεν είναι κατάλληλη για όλους.
Η παχυσαρκία προκαλεί διαβήτη
Η παχυσαρκία δεν προκαλεί άμεσα διαβήτη. Αποτελεί παράγοντα κινδύνου για ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2, αλλά δεν είναι κάτι που έχουν όλοι οι ασθενείς με παχυσαρκία, όπως και όλοι οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 δεν είναι παχύσαρκοι. Η παχυσαρκία είναι επίσης παράγοντας κινδύνου για διαβήτη κύησης, ο οποίος εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά δεν είναι παράγοντας κινδύνου για διαβήτη τύπου 1.
Τα άτομα με παχυσαρκία είναι τεμπέληδες
Ένας ανενεργός τρόπος ζωής είναι ένας παράγοντας παχυσαρκίας, αλλά υπάρχουν περισσότερα στην παχυσαρκία από την αδράνεια. Μπορεί η σωματική δραστηριότητα να είναι απαραίτητη για την καλή υγεία, αλλά η ιστορία είναι πιο περίπλοκη. Δεν είναι άλλωστε όλοι οι άνθρωποι σε θέση να κάνουν σωματική δραστηριότητα. Για παράδειγμα, ορισμένες σωματικές αναπηρίες μπορούν να κάνουν την κίνηση δύσκολη ή αδύνατη.
Επίσης, ορισμένα ζητήματα ψυχικής υγείας μπορούν να επηρεάσουν σοβαρά τα κίνητρα και φαίνεται να υπάρχει σχέση μεταξύ κατάθλιψης και παχυσαρκίας, η οποία εμβαθύνει περαιτέρω την πολυπλοκότητα. Εκτός από τα προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας, ορισμένα άτομα με παχυσαρκία μπορεί επίσης να έχουν αρνητική εικόνα του σώματος, κάτι που μπορεί να κάνει την έξοδο από το σπίτι τους μια ιδιαίτερα τρομακτική προοπτική.
Εάν οι στενοί συγγενείς μας είναι, θα είμαστε και εμείς
Η σχέση μεταξύ γενετικής είναι περίπλοκη, αλλά κάποιος του οποίου οι συγγενείς έχουν παχυσαρκία έχει αυξημένες πιθανότητες να την αναπτύξει επίσης. Η κατανόηση του ρόλου των γονιδίων και του περιβάλλοντος είναι δύσκολο να διαχωριστούν, καθώς οι άνθρωποι που μοιράζονται παρόμοια γονίδια συνήθως ζουν μαζί και, επομένως, μπορεί να έχουν παρόμοιες διατροφικές συνήθειες και τρόπο ζωής.
Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες έψαξαν τα γονίδια που επηρεάζουν την πιθανότητα παχυσαρκίας. Όπως εξηγεί το Centers for Disease Control and Prevention, στα περισσότερα άτομα με παχυσαρκία, καμία γενετική αιτία δεν μπορεί να εντοπιστεί. Αν και η γενετική είναι σημαντική, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι αναπόφευκτη για κάποιον του οποίου οι συγγενείς είναι παχύσαρκοι.
Δεν επηρεάζει την υγεία
Αυτός είναι ακόμη ένας μύθος. Υπάρχουν αρκετές καταστάσεις που σχετίζονται με την παχυσαρκία. Για παράδειγμα, η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο διαβήτη, υψηλής αρτηριακής πίεσης, καρδιαγγειακών παθήσεων, οστεοαρθρίτιδας, άπνοιας ύπνου και ορισμένων καταστάσεων ψυχικής υγείας.
Ωστόσο, ακόμη και η μέτρια απώλεια βάρους μπορεί να προσφέρει οφέλη για την υγεία. Σύμφωνα με το Centers for Disease Control and Prevention, “η απώλεια βάρους 5-10% του συνολικού σας σωματικού βάρους είναι πιθανό να προκαλέσει οφέλη για την υγεία, όπως βελτιώσεις στην αρτηριακή πίεση, τη χοληστερόλη στο αίμα και τα σάκχαρα στο αίμα”.
Συμπερασματικά, η παχυσαρκία είναι πολύ διαδεδομένη και το στίγμα που επί του παρόντος περιβάλλει την πάθηση δεν βοηθά καθόλου, ενώ μπορεί να αποβεί καταστροφικό. Πρέπει να το αντιμετωπίζουμε όποτε το συναντούμε, όπως και τους μύθους σχετικά με αυτήν που αναφέρθηκαν παραπάνω.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα
