Την εφαρμογή του εθνικού προγράμματος εμβολιασμών απ όλους, παιδιά και ενήλικες, επισημαίνουν οι επιστήμονες, υπογραμμίζοντας την αξία των εμβολίων και την ανάγκη ενημέρωσης του κοινού και ενίσχυσης της εμπιστοσύνης του προς τα εμβόλια. Η κάλυψη του εμβολιασμού των παιδιών στην Ελλάδα διατηρείται σε υψηλά ποσοστά, χαμηλό επίπεδο κάλυψης εμβολιασμού παρατηρείται σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, όπως οι Ρομά, ενώ μεγάλο ποσοστό Ελλήνων πολιτών δεν γνωρίζει την ύπαρξη εμβολιασμού για ενήλικες και θεωρεί ότι οι εμβολιασμοί είναι μόνο για τα παιδιά.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι Έλληνες συμφωνούν σε ποσοστό 92,8% πως οι εμβολιασμοί είναι σημαντικό να διενεργούνται στα παιδιά (μέσο ευρωπαϊκό ποσοστό 90%), το 85,4% των Ελλήνων εκτιμούν πως τα εμβόλια είναι γενικά ασφαλή (μέσο ευρωπαϊκό ποσοστό 79,8%), το 85,2% εκτιμούν πως είναι σημαντικός ο εμβολιασμός με το τριπλό εμβόλιο MMR (μέσο ευρωπαϊκό ποσοστό 83,3%) και το 76,4% των συμμετεχόντων συμφωνούν πως είναι σημαντικό να χορηγείται το αντιγριπικό εμβόλιο (μέσος ευρωπαϊκός όρος 61,7%).
Εμβολιαστική κάλυψη
Βρισκόμαστε ψηλά στην εμβολιαστική κάλυψη και στην αποδοχή των εμβολίων επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γενικός γραμματέας Δημόσιας Υγείας Γιάννης Μπασκόζος και αυτή η προσπάθεια ενημέρωσης και ενίσχυσης της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τα εμβόλια πρέπει να είναι συνεχής.
Χρειάζεται, ανέφερε, συντονισμένες δράσεις, συνεχής ενημέρωση και όχι εφησυχασμός, φέροντας ως παράδειγμα την πρόσφατη επιδημία ιλαράς και στην χώρα μας, όπου «με στοχευμένες ενέργειες σταμάτησε». Ωστόσο το θέμα δεν θα φύγει από την ατζέντα και οι αρμόδιες υπηρεσίες θα βρίσκονται σε συνεχή επαγρύπνηση.
Για το αντιεμβολιαστικό κίνημα ο κ. Μπασκόζος απαντά ότι «δεν υφίσταται» στην Ελλάδα, προσθέτοντας ότι κάποιοι ανάμεσα τους και γιατροί διακινούν «αντιεπιστημονικές» απόψεις για τα εμβόλια.
Σε ότι αφορά τη διστακτικότητα στον εμβολιασμό, στην Ελλάδα, ο πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ Καθηγητής Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ , αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι το φαινόμενο δεν έχει μεγάλη διάσταση με αποτέλεσμα το επίπεδο εμβολιαστικής κάλυψης των παιδιών να είναι ιδιαίτερα ικανοποιητικό, γεγονός που οφείλεται στους Έλληνες παιδιάτρους.
Εμβόλια ενηλίκων
Πρόβλημα υπάρχει στην εμβολιαστική κάλυψη των ενηλίκων. Σύμφωνα με τους ειδικούς, άγνοια, αμέλεια, έλλειψη ενημέρωσης παρατηρείται στους ενήλικες και γι αυτό οι επαναληπτικές δόσεις εμβολίων καταγράφουν χαμηλά ποσοστά.
Στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολισμών καθορίζονται τα εμβόλια των ενηλίκων, πότε και ποιοι πρέπει να τα κάνουν, όπως η αναμνηστική δόση του εμβολίου για τέτανο, διφθερίτιδα ή/και κοκκύτη, το εμβόλιο της γρίπης ετησίως, τα εμβόλια του πνευμονιόκοκκου (>65 ετών, εκτός αν συνυπάρχει χρόνιο νόσημα στην ηλικία 60-65 ετών),το εμβόλιο για τον έρπητα ζωστήρα, εμβόλιο ιλαράς – ερυθράς – παρωτίτιδας (MMR) (όσοι έχουν γεννηθεί μετά το 1970, θα πρέπει να έχουν εμβολιασθεί με δύο (2) δόσεις MMR).
Τα εμβόλια αυτά χορηγούνται δωρεάν από τους ασφαλιστικούς φορείς, αλλά οι Έλληνες επιδεικνύουν αδιαφορία.
Ενθαρρυντικά στοιχεία για το εμβόλιο της γρίπης
Το πιο γνωστό εμβόλιο των ενηλίκων είναι αυτό της γρίπης, η οποία ευθύνεται για ένα σημαντικό ποσοστό νοσηρότητας και θνητότητας στον ελληνικό πληθυσμό. Το υπουργείο Υγείας και το ΚΕΕΛΠΝΟ αναπτύσσουν εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, υπογραμμίζοντας ότι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να προστατευθεί κανείς από τη γρίπη είναι ο έγκαιρος εμβολιασμός, αναφέρει ο κ. Ρόζενμπεργκ.
Επιδημία γρίπης – Εμβολιασμός ομάδων υψηλού κινδύνου
Ενθαρρυντικά είναι τα μέχρι στιγμής στοιχεία για τον εμβολιασμό της κοινότητας και των επαγγελματιών Υγείας, ωστόσο όπως υπογραμμίζει ο κ. Μπασκόζος, βρισκόμαστε μακριά από τον στόχο που έχει θέσει ο ΠΟΥ για εμβολιαστική κάλυψη του 75% των ομάδων υψηλού κινδύνου. Ήδη 25.000 εμβόλια διατίθενται δωρεάν για τον εμβολιασμό των επαγγελματιών Υγείας, οι οποίοι σύμφωνα με τους ειδικούς θεωρούνται ομάδα ιδιαίτερα υψηλού κινδύνου.
Όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ρόζενμπεργκ, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΗΔΙΚΑ από τα δεδομένα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, διαπιστώνεται αύξηση του αριθμού των αντιγριπικών εμβολίων που συνταγογραφήθηκαν σε σύγκριση με την περίοδο 2015-2016, κατά 22,6% για την περίοδο 2016-2017 και κατά 73,2% για την περίοδο 2017-2018.
H εμβολιαστική κάλυψη των εργαζομένων σε δομές Υγείας, την περίοδο γρίπης 2017-2018 ήταν 24,9% στα νοσοκομεία και 40,2% στα Κέντρα Υγείας, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά της προηγούμενης περιόδου γρίπης ήταν 18% για τα νοσοκομεία και 34,6% για τα Κέντρα Υγείας,. Σημειώνεται ότι το διάστημα 2009-2016, τα ποσοστά κυμαίνονταν από 4,4% μέχρι 13% για τα νοσοκομεία και από 16,8% μέχρι 33% για τα Κέντρα Υγείας.
Η δραστηριότητα της γρίπης στην Ελλάδα την περίοδο 2017-2018
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΚΕΕΛΠΝΟ, κατά την περίοδο 2017-2018, καταγράφηκαν σημαντικά λιγότερα σοβαρά κρούσματα εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης και θανάτων -107 ασθενείς νοσηλεύθηκαν σε Μ.Ε.Θ. και 42 απεβίωσαν- ενώ την περασμένη χρονιά, 276 νοσηλεύθηκαν σε Μ.Ε.Θ. και 108 απεβίωσαν. Η πλειονότητα των ασθενών αυτών ανήκε σε ομάδα υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση και εμφάνιση επιπλοκών από τη γρίπη (72,9% και 83,3% για τους ασθενείς σε ΜΕΘ και τους ασθενείς που κατέληξαν, αντίστοιχα. «Παρά το γεγονός αυτό, το ποσοστό αντιγριπικού εμβολιασμού ήταν εξαιρετικά χαμηλό και στις δύο ομάδες (13% και 14% αντίστοιχα). Αυτό καταδεικνύει τη σημασία του αντιγριπικού εμβολιασμού ως το καλύτερο διαθέσιμο μέσο προστασίας από τη νόσο», ανέφερε ο πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ.
Πηγή πληροφόρησης για τα εμβόλια το Φαρμακείο
Σαράντα εξι εκατομμύρια ευρωπαίοι πολίτες περνούν καθημερινά τις πόρτες των 400.000 φαρμακείων στην Ε.Ε, αποδεικνύοντας τον κομβικό ρόλο του Φαρμακείου στην Πρωτοβάθμια Υγεία αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου Κυριάκος Θεοδοσιάδης. «Ο Φαρμακοποιός δέχεται καθημερινά πλήθος ερωτήσεων των ασθενών μετά την επίσκεψη στον γιατρό. Και αυτό γιατί η πρόσβαση στο φαρμακείο είναι άμεση και ο Φαρμακοποιός βρίσκεται εκεί για να απαντήσει. Στην περίοδο του εμβολιασμού που ήδη διανύουμε, το φαρμακείο αποτελεί την πηγή πληροφόρησης για τα εμβόλια και την χρησιμότητά τους».
Στο πλαίσιο αυτό, προσθέτει ο κ. Θεοδοσιάδης, ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος υλοποιεί εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού για τον εμβολιασμό, με κεντρικό σύνθημα «Εμβολιάσου. Προστάτευε τον εαυτό σου, την οικογένειά σου, την κοινωνία». Σύντομα, προσθέτει, θα ακολουθήσουν και άλλες δράσεις με στόχο όχι μόνο την ενημέρωση αλλά την ευαισθητοποίηση και την συμμόρφωση του κοινού και των ασθενών σε θέματα πρόληψης και φαρμακευτικής φροντίδας.
Θεσσαλονίκη: Αυξημένο το ενδιαφέρον των πολιτών για το εμβόλιο κατά της γρίπης
Αυξημένο είναι αυτή την εποχή το ενδιαφέρον για τον εμβολιασμό κατά της γρίπης ωστόσο η εμβολιαστική κάλυψη δεν είναι αυτή που θα έπρεπε επειδή οι πολίτες δεν είναι επαρκώς ενημερωμένοι. Δημοφιλή εμβόλια αυτή την περίοδο, εκτός από αυτό της γρίπης, είναι κατά του πνευμονιόκκοκου, κατά του έρπη ζωστήρα και σε ορισμένες περιπτώσεις κατά της ηπατίτιδας.
Εκείνοι στους οποίους συνιστάται να εμβολιαστούν κατά της γρίπης μέσα στο Νοέμβριο είναι ομάδες πολιτών ηλικίας άνω των 60 ετών, άτομα που έχουν άσθμα, καρδιακή νόσο, σακχαρώδη διαβήτη, καρδιακή ανεπάρκεια, παχύσαρκοι, άτομα σε ανοσοκαταστολή, έγκυες καθώς και εργαζόμενοι στον χώρο της υγείας. Στις ίδιες ομάδες συνιστάται και ο εμβολιασμός κατά του πνευμονιόκοκκου, επειδή η πνευμονία μπορεί να είναι θανατηφόρα καθώς η θνητότητα σε άτομα ηλικίας άνω των 70 ετών με κάποιο από τα προαναφερόμενα νοσήματα φτάνει το 50%.
Τα παραπάνω επισήμαναν, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο παθολόγος-λοιµωξιολόγος, διευθυντής ΕΣΥ/Α’ Παθολογική Κλινική ΑΧΕΠΑ, Παναγιώτης Κολλάρας και ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Διονύσης Ευγενίδης.
Τώρα είναι η εποχή…
«Σαφώς και υπάρχει ενδιαφέρον του κόσμου για τον εμβολιασμό. Τώρα είναι η εποχή για το αντιγριπικό εμβόλιο. Ωστόσο, η γενικότερη εικόνα είναι ότι γενικά δεν εμβολιαζόμαστε. Είναι χαμηλό το ποσοστό εμβολιασμού και στον πληθυσμό και στους γιατρούς και στους επαγγελματίες υγείας. Αυτό ίσως να οφείλεται σε κάποιον φόβο που υπήρχε παλιά, ότι τα εμβόλια έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες και γιατί υπήρχε ένας μύθος ότι τα εμβόλια προκαλούν διάφορες νευρολογικές παθήσεις, παράλυση κ.λπ. Αυτά όμως δεν ισχύουν. Έχουν καταρριφθεί. Υπάρχει μία σχετική ενημέρωση. Νομίζω ότι πρέπει να γίνουν πιο πολλά σε αυτό το κομμάτι για να ενημερωθεί ο κόσμος και να μην φοβάται να κάνει κάποια πράγματα. Πιστεύω ότι θα πρέπει να γίνεται μία καλύτερη ενημέρωση έτσι ώστε να μην υπάρχει ο φόβος για τους εμβολιασμούς, ο οποίος είναι γεγονός ότι υπήρχε τα προηγούμενα χρόνια», αναφέρει ο κ. Κολλάρας.
«Αυτή την εποχή, τα πιο δημοφιλή εμβόλια», όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του ΦΣΘ, Διονύσης Ευγενίδης, «εκτός από το εμβόλιο της γρίπης, που το κάνει πάρα πολύς κόσμος, είναι το εμβόλιο για την πνευμονία, το εμβόλιο για τον έρπητα ζωστήρα και σε ορισμένες περιπτώσεις και το εμβόλιο της ηπατίτιδας. Αυτά τα κάνουν κυρίως άτομα τρίτης ηλικίας. Η εμβολιαστική κάλυψη δεν είναι επαρκής, υπάρχει ένα θέμα ενημέρωσης του κόσμου, που πρέπει να πληροφορηθεί για την αναγκαιότητα του εμβολιασμού με αυτά τα εμβόλια, εκεί είναι το θέμα».
Η πνευμονία σκοτώνει έναν στους δύο ηλικιωμένους με συνοδά νοσήματα
«Η πνευμονία δεν είναι τόσο συχνή όσο η γρίπη στις ομάδες στις οποίες συνιστάται ο εμβολιασμός, αλλά είναι πιο βαριά κατάσταση. Αν κάποιος πάθει πνευμονία και είναι 70 (ετών) και άνω, η θνητότητα είναι 50%, αν έχει και ένα συνοδό νόσημα από τα προαναφερόμενα. Ο ένας στους δύο θα πεθάνει, αν έχει π.χ. και ένα πρόβλημα με την καρδιά. Ενώ αν έχει κάνει το εμβόλιο, η ασπίδα προφύλαξης είναι μεγάλη. Με τη γρίπη δεν έχουμε τόσο μεγάλο πρόβλημα. Η γρίπη είναι πιο συχνή κατά περιόδους, αλλά δεν είναι τόσο θανατηφόρος όσο είναι η πνευμονία. Κατά καιρούς έχουμε σταθερά θανάτους από γρίπη, αλλά αυτοί που πεθαίνουν είναι άτομα ιδιαίτερα επιβαρυμένα, δηλαδή είναι αυτοί που καταλήγουν στις ΜΕΘ. Αυτοί είναι ακόμη πιο επιτακτικό να εμβολιάζονται για να μην καταλήξουν», εξηγεί ο κ. Κολλάρας.
Όσον αφορά τον εμβολιασμό κατά της γρίπης, ο κ. Κολλάρας τονίζει ότι για να κάνει ο οργανισμός αντισώματα χρειάζεται μέχρι και δύο εβδομάδες και συνιστά να γίνεται το εμβόλιο μέσα στον Νοέμβριο καθώς στην Ελλάδα η γρίπη εμφανίζεται αργότερα από ό,τι στην Ευρώπη.
Δωρεάν εμβολιασμοί από τον δήμο Θεσσαλονίκης
Διακόσιoı ενήλικες έχουν εμβολιαστεί δωρεάν, από τις 8 έως στις 24 Οκτωβρίου, στα δύο Δημοτικά Ιατρεία του δήμου Θεσσαλονίκης, στην οδό Καραϊσκάκη 4, στην Τριανδρία και στην οδό Μοναστηρίου 53-55.
Όπως ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής και Αλληλεγγύης του δήμου Θεσσαλονίκης, Πέτρος Λεκάκης, φέτος ο δήμος ξεκίνησε για πρώτη φορά ένα πρόγραμμα δωρεάν συνταγογράφησης και εμβολιασμού κατά της γρίπης ή και του πνευμονόκοκκου σε ενήλικες που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου. Η δωρεάν συνταγογράφηση ισχύει έως και τις 2 Νοεμβρίου.
Επίσης, δωρεάν συνταγογράφηση και εμβολιασμό κατά της γρίπης σε παιδιά που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, ηλικίας από 6 μηνών έως 14 ετών, από παιδίατρο, πραγματοποιεί το Τμήμα Προστασίας και Προαγωγής της Δημόσιας Υγείας του δήμου Θεσσαλονίκης, από τις έως και τις 16 Νοεμβρίου.
Οι οδηγίες της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για την αντιμετώπιση της γρίπης
Τα προληπτικά μέτρα για την εποχική γρίπη πρέπει να εντείνονται, με κορυφαίο μέτρο πρόληψης τον αντιγριπικό εμβολιασμό, επισημαίνει η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
«Ο αποτελεσματικότερος τρόπος πρόληψης είναι ο αντιγριπικός εμβολιασμός, ο οποίος πρέπει να χορηγηθεί σωστά και έγκαιρα, ώστε να είναι αποτελεσματικός και να προσφέρει, εκτός από την προστασία από τις σοβαρές επιπλοκές, και στον περιορισμό μετάδοσης της γρίπης. Ο εμβολιασμός πραγματοποιείται σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.) ως προς τη σύνθεση του εμβολίου, επειδή ο ιός της γρίπης μεταλλάσσεται κάθε χρόνο.
Παρ’ όλο που ο εμβολιασμός απευθύνεται σε όλα τα άτομα, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι πρέπει να εφαρμόζεται στις ομάδες αυξημένου κινδύνου και μάλιστα έγκαιρα, πριν από την εμφάνιση και την περίοδο έξαρσης της γρίπης, αλλά και σε όλη την διάρκεια του φετινού κύματος.
«Ομάδες αυξημένου κινδύνου θεωρούνται οι εργαζόμενοι σε δημόσιες και ιδιωτικές μονάδες υγείας, οι επαγγελματίες υγείας γενικά, άτομα άνω των 60 ετών, άτομα οποιασδήποτε ηλικίας με χρόνια προβλήματα υγείας και επιβαρυντικούς παράγοντες (π.χ μεταμοσχευμένοι, ανοκατασταλμένοι κ.λπ), έγκυες και θηλάζουσες. Επίσης, στις ομάδες αυξημένου κινδύνου συγκαταλέγονται επαγγελματίες, όπως κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, σφαγείς και γενικά όσοι έρχονται σε επαφή με πουλερικά και οι κλειστοί πληθυσμοί (στρατευμένοι, ειδικά σχολεία, τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων κ.λπ)», αναφέρεται σε ανακοίνωση της Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
