Ένα βήμα πιο κοντά στο να σχεδιάσουν μια εξατομικευμένη θεραπεία για παθήσεις του κεντρικού νευρικού συστήματος με βάση τα δερματικά κύτταρα του ίδιου του ασθενή, βρίσκονται οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Κέιμπριτζ, μετά τα αποτελέσματα της πρόσφατης πειραματικής μελέτης που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Cell Stem Cell.
Όπως αποδείχθηκε στην διάρκεια της επιστημονικής έρευνας, αναπρογραμματισμένα κύτταρα δέρματος εξελίχθηκαν σε εγκεφαλικά βλαστοκύτταρα και στη συνεχεία μεταμοσχεύθηκαν στο κεντρικό νευρικό σύστημα, συμβάλλοντας στη μείωση της φλεγμονής και αποκατάσταση της βλάβης που προκαλεί η πολλαπλή σκλήρυνση.
Στην πολλαπλή σκλήρυνση, το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς επιτίθεται και καταστρέφει την μυελίνη, το προστατευτικό δηλαδή κάλυμμα των νευρικών ινών, προκαλώντας διαταραχή στην μετάδοση μηνυμάτων του εγκεφάλου και την σπονδυλική στήλη. Αποτέλεσμα αυτού είναι η εκδήλωση συμπτωμάτων που -μεταξύ άλλων- περιλαμβάνουν διαταραχές κίνησης, αστάθεια, σοβαρή κόπωση αλλά και διαταραχές στην όραση.
Βασικό ρόλο στην πρόκληση της βλάβης αυτής έχουν τα μικρογλοία, ένας συγκεκριμένος τύπος μακροφάγων (ανοσοκύτταρα), που εντοπίζονται στον εγκέφαλο και την σπονδυλική στήλη, ειδικά τις προοδευτικές μορφές της πολλαπλής σκλήρυνσης, εξαπολύοντας επίθεση κατά του κεντρικού νευρικού συστήματος, προκαλώντας χρόνια φλεγμονή και τελικά καταστρέφοντας τα νευρικά κύτταρα.
Θεραπεία με βλαστοκύτταρα
Προσδοκίες για διαχείριση των παθήσεων του ΚΝΣ έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια από θεραπεία με βλαστοκύτταρα, διότι έχουν την ικανότητα να εξελίσσονται σε σχεδόν κάθε είδος κυττάρου του ανθρώπινου σώματος.
Πάντως, προγενέστερη μελέτη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ είχε αποδείξει ότι η μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων που προσπαθούν να εξελιχθούν σε νευρικά κύτταρα μειώνει τη φλεγμονή και βοηθά στην επούλωση του τραυματισμένου ΚΝΣ.
Η λύση αυτή προϋποθέτει την συλλογή βλαστοκυττάρων από έμβρυα και όχι σε μεγάλες ποσότητες, ενώ υπάρχει και ο κίνδυνος το σώμα να τα θεωρήσει ξένα και να προσπαθήσει να τα καταστρέψει.
Λύση στα προβλήματα αυτά θεωρούνται τα επαγόμενα νευρικά βλαστικά κύτταρα, δηλαδή κύτταρα που έχουν παραχθεί από ενήλικα δερματικά κύτταρα και έχουν επαναπρογραμματιστεί ώστε να γίνουν νευρικά βλαστοκύτταρα. Και επειδή προέρχονται από τον ίδιο τον ασθενή είναι λιγότερο πιθανό να προκαλέσουν ανοσοποιητική αντίδραση και να απορριφθούν.
Οι βρετανοί ερευνητές, λοιπόν, απέδειξαν ότι τα επαγόμενα νευρικά βλαστοκύτταρα μπορεί να είναι μια βιώσιμη λύση για την αποκατάσταση μέρους της βλάβης που έχει προκαλέσει η πολλαπλή σκλήρυνση.