Ανησυχία έχουν προκαλέσει στην επιστημονική κοινότητα τα αυξανόμενα κρούσματα κρυπτοσποριδίωσης σε μία σειρά από ευρωπαϊκές χώρες, με τους ειδικούς του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Νοσημάτων να απευθύνει συστάσεις στους ταξιδιώτες με προορισμό τις χώρες υψηλού κινδύνου ώστε λαμβάνουν επιπλέον προφυλάξεις.
Σε έκθεση που δημοσίευσε το ECDC, επισημαίνεται πως στα μέσα του μήνα, υπήρξε ανακοίνωση από το Κέντρο Προστασίας Υγείας της Ιρλανδίας, σχετικά με την αύξηση των κρουσμάτων κρυπτοσποριδίωσης σε τουρίστες που είχαν ταξιδέψει στην Ισπανία, ιδιαίτερα στην περιοχή Σαλού της Καταλονίας.
Στην Ιρλανδία έχουν επιβεβαιωθεί 656 κρούσματα μέσα στο 2023, εκ των οποίων τα 51 αφορούν άτομα που είχαν ταξιδέψει στην Ισπανία. Οι αρχές κάνουν λόγο για αξιοσημείωτη αύξηση των κρουσμάτων από το τέλος Αυγούστου. Αύξηση κρουσμάτων κρυπτοσποριδίωσης έχει επίσης αναφερθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, στο Λουξεμβούργο και στην Ολλανδία.
Οι ειδικοί του ECDC εκτιμούν πως η αύξηση οφείλεται πιθανά σε παράγοντες που σχετίζονται με ταξίδια και ακραίες κλιματικές συνθήκες, όπως κύματα καύσωνα, έντονες βροχοπτώσεις και πλημμύρες.
Τι είναι η κρυπτοσποριδίωση
Σύμφωνα με τους αρμόδιους του ΕΟΔΥ, το κρυπτοσπορίδιο (Cryptosporidium) είναι ένα ενδοκυτταρικό παράσιτο της συνομοταξίας των Apicomplexa που μολύνει τον άνθρωπο, τα βοοειδή, τα πουλιά, τα ψάρια και τα ερπετά.
Ολοκληρώνει τον κύκλο ζωής του εντός του ξενιστή, δημιουργώντας κύστεις που απεκκρίνονται στα κόπρανα, μολύνοντας κατά αυτόν τον τρόπο νέους ξενιστές.
Το παράσιτο προστατεύεται από ένα εξωτερικό περίβλημα, το οποίο του επιτρέπει να επιβιώνει έξω από τον ξενιστή για μακρά χρονικά διαστήματα και το καθιστά ιδιαίτερα ανθεκτικό στα επίπεδα που κυμαίνεται συνήθως η συγκέντρωση χλωρίου στο πόσιμο νερό και στις πισίνες.
Ο βρασμός του νερού είναι η πιο κοινή μέθοδος για την εξάλειψη του παρασίτου. Αντίθετα, τα αντισηπτικά gel χεριών δεν έχουν καμία επίδραση στο μικροοργανισμό.
Το κρυπτοσπορίδιο έχει παγκόσμια κατανομή και μπορεί να ανεβρεθεί σε επιφανειακά ύδατα, σε πισίνες, σε κέντρα ημερήσιας φροντίδας, καθώς και σε νοσοκομεία.
Η μετάδοση και τα συμπτώματα
Στα άτομα με φυσιολογικό ανοσοποιητικό σύστημα η λοίμωξη είναι είτε ασυμπτωματική είτε εκδηλώνεται με οξέα διαρροϊκά επεισόδια, ενώ ένα μικρό ποσοστό ατόμων εμφανίζει εμμένουσα διάρροια διάρκειας μερικών εβδομάδων.
Ο αριθμός των ωοκύστεων που χρειάζεται για να νοσήσει ένα υγιές άτομο (λοιμογόνος δόση) είναι χαμηλός. Έχει περιγραφεί εμφάνιση κρυπτοσποριδίωσης, σε υγιή άτομα, μετά από κατάποση 10 – 30 ωοκύστεων.
Σημειώνεται ότι σε ένα διαρροϊκό επεισόδιο μολυσμένου ανθρώπου ή ζώου απελευθερώνονται εκατομμύρια κρυπτοσπορίδια. Ο αγωγός που συμβάλλει περισσότερο στη μετάδοση του νοσήματος και στην εμφάνιση επιδημιών κρυπτοσποριδίωσης είναι το νερό (νερό δικτύου ύδρευσης, κολύμπι σε πισίνα, σιντριβάνι).
Μία και μόνο βουτιά ενός μολυσμένου ατόμου αρκεί για να μολυνθεί η πισίνα. Τα ανοσοκατεσταλμένα άτομα, τα μικρά παιδιά και οι ηλικιωμένοι είναι πιθανό να εμφανίσουν σοβαρή μορφή κρυπτοσποριδίωσης που χαρακτηρίζεται από διάρροιες όπως της χολέρας, σοβαρή δυσαπορρόφηση θρεπτικών συστατικών, ηλεκτρολυτικές διαταραχές και απώλεια έως και 10% του σωματικού τους βάρους.
Τα άτομα που ανήκουν στις ευπαθείς αυτές ομάδες είναι πιθανό να γίνουν χρόνιοι φορείς του νοσήματος και τα συμπτώματα να επιστρέψουν σε περίπτωση που επιδεινωθεί η ανοσολογική κατάσταση τους.
