Αύξηση εμφανίζει διεθνώς η χρήση φαρμάκων για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων για τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα, την πιο ολοκληρωμένη του είδους της μέχρι σήμερα.
Η έρευνα
Η έρευνα, που περιλαμβάνει στοιχεία για πάνω από 154 εκατομμύρια άτομα σε 14 χώρες κατά την περίοδο 2001-2015 και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ψυχιατρικής “The Lancet Psychiatry”, εκτιμά ότι από ΔΕΠΥ πάσχουν το 5% έως 7% των παιδιών (τριών έως 18 ετών) και περίπου το 2,5% των ενηλίκων.
Τα φάρμακα για τη ΔΕΠΥ εμφανίζει αυξητική τάση διαχρονικά σε όλες τις χώρες, αλλά όχι στον ίδιο βαθμό. Έτσι, στη Βόρεια Αμερική (ΗΠΑ-Καναδά) σχετικά φάρμακα παίρνουν το 4,5% των παιδιών και το 1,4% των ενηλίκων, αλλά στη δυτική Ευρώπη μόνο το 0,7% των παιδιών (στη Γαλλία μόλις το 0,3%) και το 0,03% των ενηλίκων.
Τα στοιχεία αυτά, σύμφωνα με τους ερευνητές, δείχνουν αφενός ότι οι συνταγογραφήσεις σε φάρμακα υπολείπονται των διαγνώσεων σε αρκετές χώρες, αφετέρου ότι οι διαφορές μεταξύ των χωρών αντανακλούν διαφορετικές προσεγγίσεις για τη διάγνωση και τη θεραπεία της ΔΕΠΥ.
Η ΔΕΠΥ είναι μια συχνή νευροαναπτυξιακή διαταραχή στα παιδιά και τουλάχιστον τα δύο τρίτα συνεχίζουν να έχουν συμπτώματα και μετά την ενηλικίωσή τους. Το συχνότερα συνταγογραφούμενο φάρμακο είναι η μεθυλφαινιδάτη.
Τι είναι η ΔΕΠΥ
Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) – διεθνώς Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) – είναι μια από τις συχνότερες νευροβιολογικές διαταραχές της παιδικής ηλικίας, η οποία συνεχίζεται, κατά ένα σημαντικό ποσοστό, και στην ενήλικη ζωή. Εμφανίζεται στο 5-7% του μαθητικού πληθυσμού με σχέση συνήθως 3:1 υπέρ των αγοριών.
Αρκετοί επιστήμονες, ωστόσο, πιστεύουν ότι η συχνότητα εμφάνισης είναι περίπου η ίδια και στα δυο φύλα, με τη διαφορά ότι τα κορίτσια συχνά δεν είναι υπερκινητικά και διαχειρίζονται καλύτερα τη διαταραχή τους, γι αυτό και η διάγνωση μπορεί να διαλάθει ή να γίνει αργότερα. Παρόλο που πρόκειται για μια τόσο συχνή κατάσταση, η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας συνεχίζει να είναι ελάχιστα κατανοητή στην κοινότητα και να μην είναι αποδεκτή από όλες τις επιστημονικές και κοινωνικές ομάδες.
Βέβαια, την τελευταία 5ετία έχουν ενταθεί οι προσπάθειες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινωνίας, αναφορικά με τη διαταραχή, από διάφορες επιστημονικές ομάδες και φορείς. Αν και είναι, όμως, η ΔΕΠΥ μια από τις πιο μελετημένες και τεκμηριωμένες παιδοψυχιατρικές διαταραχές παγκοσμίως, έχει συγχρόνως προκαλέσει τις περισσότερες συζητήσεις και εξακολουθεί να υποδιαγιγνώσκεται σε πολλές χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Τα παιδιά με ΔΕΠΥ εμφανίζονται στους ειδικούς συνήθως, μεταξύ 3 και 7 χρόνων. Η αναγνώριση του προβλήματος συμπίπτει, στις περισσότερες περιπτώσεις, με την ένταξη στο σχολείο, εξαιτίας των αυξημένων απαιτήσεων για συγκέντρωση της προσοχής, οργάνωση και συμμόρφωση στους κανόνες.
Χαρακτηριστικά
Τα χαρακτηριστικά (πυρηνικά) συμπτώματα της ΔΕΠΥ, δηλ. η διάσπαση προσοχής, η παρορμητικότητα και η υπερκινητικότητα, θεωρούνται τόσο κοινά στην παιδική ηλικία, που συχνά η διάγνωση παραβλέπεται, ενώ σε πολλές περιπτώσεις τα προβλήματα που η ίδια η ΔΕΠΥ προκαλεί στη συμπεριφορά, στην κοινωνική προσαρμογή ή στη σχολική απόδοση, αποδίδονται σε άλλες καταστάσεις που μπορεί να συνυπάρχουν.
Έτσι η ΔΕΠΥ παραμένει συχνά αδιάγνωστη ή εσφαλμένα διαγνωσμένη ενώ, ακόμη και όταν γίνεται η σωστή διάγνωση, δεν εφαρμόζεται πάντοτε ένα ολοκληρωμένο μοντέλο συνδυασμού θεραπευτικών προσεγγίσεων που απαιτεί η αντιμετώπιση της.
