Μία πολύ σημαντική είδηση έγινε γνωστή αναφορικά με την νόσο Αλτσχάιμερ, καθώς -σύμφωνα με διεθνή ΜΜΕ- η πρώτη δοκιμή του ρινικού εμβολίου σε ασθενείς είναι γεγονός και ξεκινά σε νοσοκομείο της Βοστώνης. Το νοσοκομείο Πίτερ Μπεντ Μπρίχαμ ανακοίνωσε ότι θα δοκιμάσει την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του ρινικού εμβολίου που στοχεύει στην πρόληψη και την επιβράδυνση της νόσου Αλτσχάιμερ, έπειτα από σχεδόν 20 χρόνια έρευνας.
Οι ερευνητές επέλεξαν να μετατοπίσουν την εστίασή τους, από την πρωτεΐνη β-αμυλοειδούς στους ιστούς του εγκεφάλου, σε μια διαφορετική μορφή της πρωτεΐνης, η οποία θεωρείται ιδιαίτερα τοξική.
Τα μόρια της πρωτεΐνης β – αμυλοειδούς είναι ιδιαίτερα ελαστικά και καθώς ενώνονται σχηματίζουν ίνες και πλάκες. Στη νόσο Αλτσχάιμερ, ένα υψηλό ποσοστό αυτών των ελαστικών μορίων «κόβονται» και ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν τώρα ότι αυτές οι μορφές είναι βασικές για την ανάπτυξη και την εξέλιξη της νόσου.
Διαφορετική προσέγγιση για τη νόσο Αλτσχάιμερ
«Σε κλινικές δοκιμές, καμία από τις πιθανές θεραπείες που διαλύουν τις πλάκες β- αμυλοειδούς στον εγκέφαλο δεν έχουν δείξει μεγάλη επιτυχία όσον αφορά τη μείωση της εξέλιξης της νόσου Αλτσχάιμερ. Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις, έχουν υπάρξει και παρενέργειες. Έτσι, αποφασίσαμε μια διαφορετική προσέγγιση. Αναγνωρίσαμε ένα αντίσωμα σε ποντίκια που θα μπορούσε να εξουδετερώσει τις μορφές του διαλυτού β αμυλοειδούς» σημειώνει ο καθηγητής κ. Thomas Bayer από το Πανεπιστημιακό Ιατρικό Κέντρο Göttingen.
Η Δρ. Preeti Bakrania και οι συνεργάτες της από το LifeArc προσάρμοσαν αυτό το αντίσωμα έτσι ώστε το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα να μην το αναγνωρίσει ως ξένο και να το αποδεχτεί. Όταν με τη σειρά της η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου του Leicester εξέτασε πώς και σε ποιο σημείο αυτό το αντίσωμα, με την ονομασία TAP01_04, δεσμευόταν στην νέα μορφή του β- αμυλοειδούς, η ομάδα έκανε μια εκπληκτική ανακάλυψη: παρατήρησαν ότι η πρωτείνη του β αμυλοειδούς αναδιπλωνόταν γύρω από τον εαυτό της, σχηματίζοντας μια μορφή σαν τσιμπιδάκι.
Ανακάλυψη νέας δομής
«Ποτέ ξανά δεν είχαμε συναντήσει αυτή τη μορφή. Ωστόσο, η ανακάλυψη μιας τέτοιας δομής μας επέτρεψε να κατασκευάσουμε αυτή την περιοχή της πρωτεΐνης για να σταθεροποιήσει το σχήμα της και να συνδεθεί με το αντίσωμα με τον ίδιο τρόπο. Η υπόθεσή μας ήταν ότι αυτή η έτοιμη μορφή β αμυλοειδούς θα μπορούσε ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί ως εμβόλιο, έτσι ώστε να ενεργοποιήσει το ανοσοποιητικό σύστημα του ατόμου και να παράγει τα αντισώματα τύπου TAP01_04» σημειώνει ο κ. Mark Carr από το Ινστιτούτο Δομικής και Χημικής Βιολογίας του Πανεπιστημίου Leicester.
Όταν η ερευνητική ομάδα δοκίμασε την νέα αυτή πρωτεΐνη β αμυλοειδούς σε ποντίκια, διαπίστωσαν ότι όσα πειραματόζωα έλαβαν το «ρινικό εμβόλιο», όντως παρήγαγαν αντισώματα τύπου TAP01. ‘Επειτα, η ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Göttingen δοκίμασαν σε δύο διαφορετικά ερευνητικά μοντέλα ποντικιών και το αντίσωμα και το κατασκευασμένο «εμβόλιο» με την ονομασία TAPAS.
Βασιζόμενοι σε παρόμοιες απεικονιστικές τεχνικές με αυτές που χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ στους ανθρώπους, διαπίστωσαν ότι τόσο το αντίσωμα όσο και το εμβόλιο συνέβαλαν στην αποκατάσταση της λειτουργίας των νευρώνων, στην αύξηση του μεταβολισμού της γλυκόζης στον εγκέφαλο, στην αποκατάσταση της απώλειας μνήμης και – παρόλο που δεν στόχευαν άμεσα – μείωσαν την συσσώρευση β αμυλοειδούς στον εγκέφαλο.
Η νόσος Αλτσχάιμερ στην Ελλάδα επηρεάζει περίπου 1 εκατομμύριο άτομα
Στην Ελλάδα, σχεδόν ένα εκατομμύριο άτομα επηρεάζει η νόσος Αλτσχάιμερ, καθώς σύμφωνα με επιδημιολογικά στοιχεία 160.000 πάσχουν από άνοια, 280.000 από ήπια νοητική έκπτωση -θεωρείται πρόδρομος της άνοιας- με αποτέλεσμα οι ασθενείς αυτοί να χρειάζονται την φροντίδα 2-3 ατόμων από το οικογενειακό τους περιβάλλον.
Αν και η χώρα μας από το 2016 διαθέτει Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Άνοια και αντίστοιχα Εθνικό Παρατηρητήριο για τη νόσο, «λίγα πράγματα έχουν γίνει μέχρι σήμερα για την υλοποίηση των παρεμβάσεων που περιλαμβάνονται στο εθνικό σχέδιο. Βέβαια δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι στην Ελλάδα η άνοια έχει αναγνωριστεί ως αναπηρία -συνοδεύεται από ειδικό επίδομα- ενώ τόσο τα φάρμακα όσο και οι διαγνωστικές εξετάσεις αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ», όπως σημείωσε πρόσφατα η κ. Παρασκευή Σακκά, Νευρολόγος-Ψυχίατρος και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Νόσου Alzheimer & Συγγενών Διαταραχών.
Και πρόσθεσε ότι, «δυστυχώς η πανδημία έκανε τα πράγματα χειρότερα για τους ασθενείς με άνοια και τις οικογένειες τους και αυτό αποτυπώθηκε και σε πρόσφατη επιστημονική μελέτη».
Ο κ. Αντώνης Πολίτης, καθηγητής Ψυχιατρικής στην Α’ Ψυχιατρική Κλινική του ΕΚΠΑ στο «Αιγινήτειο» Νοσοκομείο, υπεύθυνος της Μονάδας Ψυχογηριατρικής, συμπλήρωσε ότι η άνοια αποτελεί σημαντική πρόκληση για τις χώρες με γηρασμένο πληθυσμό όπως η Ελλάδα. Σύμφωνα με τον ίδιο το 15% των ατόμων 60 ετών και άνω πάσχει από άνοια και κατάθλιψη της τρίτης ηλικίας. «Κατάθλιψη και άνοια είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Ένας στους πέντε Έλληνες άνω των 60 ετών έχει καταθλιπτικά συμπτώματα, γεγονός που τον θέτει σε κίνδυνο εκδήλωσης άνοιας», εξήγησε.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα
