Οι συνέπειες που είχαν τα προγράμματα λιτότητας στην υγεία των πολιτών, οι περικοπές δαπανών, η μείωση του προσωπικού, οι υφιστάμενες συνθήκες εργασίας στο σύστημα Υγείας, αλλά και τη φυγή επιστημονικού προσωπικού στο εξωτερικό (brain drain) αποτελεί το κύριο αντικείμενο επίσκεψης της Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, Dunja Mijatovic.
Σε συνάντηση που είχε χθες το απόγευμα με τον υπουργό Υγείας, Ανδρέα Ξανθό, ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη φροντίδα ευπαθών ομάδων, όπως τα άτομα με αναπηρία, οι ψυχικά ασθενείς, οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, κάνοντας μάλιστα ειδική αναφορά στο νόμο 4368/2016 για την περίθαλψη των ανασφάλιστων και χαιρετίζοντας τη θεσμοθέτηση του από την κυβέρνηση.
Ο υπουργός Υγείας, από την πλευρά του, τόνισε ότι παρά την πολυετή οικονομική κρίση τα ανθρώπινα δικαιώματα στον τομέα της υγείας είναι σήμερα απολύτως εξασφαλισμένα, αναγνωρίζοντας ότι τα προηγούμενα χρόνια υπήρξαν προβλήματα αλλά πλέον αυτή η εικόνα έχει αντιστραφεί μετά την εγγυημένη πρόσβαση όλων των ανασφάλιστων πολιτών στο δημόσιο σύστημα Υγείας.
Πιο συγκεκριμένα ο Α. Ξανθός ανέφερε ότι από το 6,8% του ΑΕΠ που ήταν οι δαπάνες για την υγεία πριν την κρίση, φτάσαμε το 2014 στο 4,6% και σήμερα βρισκόμαστε στο 5,2% έχοντας αυξήσει σωρευτικά τη χρηματοδότηση του ΕΣΥ κατά 1,1 δισεκ. ευρώ στο πλαίσιο των δύο ΜΠΔΣ (2015- 2021). Σημείωσε επίσης ότι το προσωπικό του συστήματος υγείας έχει αυξηθεί κατά 8.000 μόνιμους εργαζόμενους και με αρκετές χιλιάδες συμβασιούχους και με αυτόν τον τρόπο μπόρεσε να καλύψει τις αυξημένες υγειονομικές ανάγκες της κοινωνίας μέσα στην κρίση με υποδειγματική ευσυνειδησία, γεγονός που αποτυπώνεται και στους συνολικούς δείκτες υγείας, οι οποίοι δεν επιδεινώθηκαν την περίοδο των μνημονίων.
Σε ότι αφορά τα εργασιακά στάνταρντ στα νοσοκομεία, ανέφερε, πως ούτε εκεί υπήρξε επιδείνωση, αντιθέτως ρυθμίστηκε νομοθετικά, ύστερα από πολλά χρόνια, το ζήτημα της εναρμόνισης με τις ευρωπαϊκές οδηγίες για το ωράριο εργασίας των γιατρών στα νοσοκομεία για το οποίο η Ελλάδα είχε καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό δικαστήριο.
500 χιλ. ανασφάλιστοι στο εξάμηνο
Αναφορικά με την κάλυψη των ανασφάλιστων ο υπουργός Υγείας ανέφερε ότι το 2017 περισσότεροι από 800.000 πολίτες έκαναν χρήση των δυνατοτήτων που τους παρέχει ο νόμος 4368/2016 στα δημόσια νοσοκομεία και ήδη στο πρώτο εξάμηνο του 2018, περισσότερες από 500.000 ανασφάλιστοι έχουν προσέλθει στο ΕΣΥ γεγονός που σημαίνει ότι μέχρι το τέλος του έτους θα ξεπεράσουν το ένα εκατομμύριο.
Σε ότι έχει να κάνει με τη φυγή ιατρών στο εξωτερικό (brain drain) ο Α. Ξανθός, σημείωσε ότι ξεπερνούν τις 18.000 και αυτό έχει δημιουργήσει προβλήματα στη στελέχωση και του συστήματος υγείας, κυρίως με ειδικευμένους γιατρούς. Τόνισε ότι στόχος της πολιτική του υπουργείου είναι να δημιουργεί ευκαιρίες εργασίες, όπως η μεταρρύθμιση της ΠΦΥ, με στόχο να αντιστρέψει αυτήν την τάση.
Μιλώντας για την υγειονομική φροντίδα των προσφύγων και των μεταναστών, τόνισε, ότι ελήφθησαν εγκαίρως όλα τα αναγκαία μέτρα (πχ καθολικοί εμβολιασμοί) και αναπτύχθηκαν άμεσα δράσεις και προγράμματα με την χρηματοδότηση της ΕΕ και τη συνεργασία των ΜΚΟ, που δεν επέτρεψαν να μετατραπεί το προσφυγικό σε πρόβλημα δημόσια Υγείας.
Ο υπουργός Υγείας ανέφερε ότι μέσω του ΚΕΕΛΠΝΟ (με το πρόγραμμα Philos που χρηματοδοτείται από το AMIF) προσελήφθησαν περίπου 700 άτομα, που προσφέρουν υπηρεσίες υγείας στους καταυλισμούς και τις όμορες δημόσιες δομές. Τόνισε ακόμα ότι με τη λήξη των συμβάσεων αυτών, τον προσεχή Αύγουστο, θα υπάρξει σημαντική ενίσχυση του υγειονομικού προσωπικού των δομών με το διπλασιασμό των ατόμων αυτών (περίπου 1400 άτομα) και χρηματοδότηση από εθνικούς πόρους. Αυτή η αύξηση προσωπικού θα δώσει τη δυνατότητα μίας ακόμα πιο στοχευμένης προσέγγισης των προβλημάτων υγείας των προσφύγων που θα αφορά την καλύτερη αντιμετώπιση των χρονίως πασχόντων, των ψυχικά ασθενών, των ΑμΕΑ, των θυμάτων βίας και βασανιστηρίων, των παιδιών, των εγκύων κτλ.
Κλείνοντας ο υπουργός Υγείας επεσήμανε ότι οι βασικοί άξονες της πολιτικής του υπουργείου για την περίοδο μετά την έξοδο από τα προγράμματα οικονομικής προσαρμογής, είναι η καθολική υγειονομική κάλυψη του πληθυσμού, η ενίσχυση και η ηθικοποίηση του δημόσιου συστήματος Υγείας, η προώθηση προοδευτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων, όπως η ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και η επανεκκίνηση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης.
