Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ τήρησε τις υποσχέσεις της προεκλογικής του εκστρατείας για την έναρξη της δεύτερης θητείας του με ένα τεράστιο κύμα εκτελεστικών διαταγμάτων. Είτε μπροστά σε ενθουσιώδεις υποστηρικτές στη συγκέντρωση τη Δευτέρα 20 Ιανουαρίου μετά την τελετή ορκωμοσίας του 49ου Προέδρου την ΗΠΑ είτε αργότερα εκείνο το βράδυ στο Οβάλ Γραφείο, ο Τραμπ υπέγραψε δεκάδες εκτελεστικά διατάγματα και περιέγραψε άλλες προεδρικές ενέργειες που καλύπτουν πολλαπλά πεδία της λειτουργίας της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ με παγκόσμιο απόηχο και πολλαπλούς παραλήπτες μηνυμάτων στο εσωτερικό την ΗΠΑ αλλά και σε όλο τον πλανήτη.
- Γράφει ο Δρ. Σπύρος Παπαπετρόπουλος
Πολλές από τις εκτελεστικές διατάξεις έχουν κυρίως εσωτερικές επιπτώσεις για εμάς που ζούμε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες που αναμένεται να έχουν παγκόσμιες επιπτώσεις κυρίως στη δημόσια υγεία και τον πλανήτη που αξίζουν περαιτέρω σχολιασμό.
Επιπτώσεις στη δημόσια υγεία
Όπως αναμενόταν, η είδηση της αποχώρησης από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) αντιμετωπίστηκε με σκεπτικισμό από την ιατρική και επιστημονική κοινότητα. Η κυβέρνηση Τραμπ ισχυρίζεται ότι ο ΠΟΥ διαχειρίστηκε εσφαλμένα τον COVID-19, απέτυχε να υιοθετήσει “επείγουσες και απαραίτητες μεταρρυθμίσεις” και δεν έδειξε την απαραίτητη αποστασιοποίηση από “ακατάλληλες” πολιτικές επιρροές των μελών του ΠΟΥ. Η μακροχρόνια αντιπάθεια του Τραμπ προς τον ΠΟΥ βασίζεται στην αντίληψη ότι κυριαρχούνταν από ευνοϊκή προς την Κίνα στάση, την οποία ο πρόεδρος Τραμπ πιστεύει ότι φέρει ευθύνη για τη διάδοση του κορονοϊού. Αναφέρει επίσης τις “αδικαιολόγητα μεγάλες εισφορές” που έκαναν ο Ηνωμένες Πολιτείες στον ΠΟΥ ως κίνητρο επανεξέτασης του ρόλου των ΗΠΑ στον ΠΟΥ.
«Το ΠΟΥ είναι ο μοναδικός οργανισμός που καθιστά δυνατό τον εντοπισμό παγκόσμιων υγειονομικών απειλών», δήλωσε ο Τομ Φρίντεν, πρώην διευθυντής του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) και πρώην επικεφαλής του Τμήματος Υγείας της Πόλης της Νέας Υόρκης, σε μια δήλωση που δημοσιεύτηκε στο X. “Ένας αδύναμος Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ισοδυναμεί με λιγότερο ασφαλείς ΗΠΑ”, δήλωσε.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ένα από τα ιδρυτικά μέλη του οργανισμού από το 1948. Είναι η δεύτερη φορά που ο Πρόεδρος Τραμπ ανακοινώνει την αποχώρηση των ΗΠΑ από τον ΠΟΥ. Κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας ο πρόεδρος Τραμπ ξεκίνησε τη διαδικασία αποχώρησης μόνο να την ανακαλέσει ο τέως Πρόεδρος Μπάιντεν μετά την ανάληψη των καθηκόντων του το 2021.
Έγκριση από το Κογκρέσο
Η αποχώρηση των ΗΠΑ δεν θα τεθεί σε ισχύ πριν το 2026 και η αποχώρηση θα χρειαστεί την έγκριση του Κογκρέσου. Στο χαρτιά, οι Ρεπουμπλικάνοι του Τραμπ έχουν την διπλή πλειοψηφία στη Βουλή και το Κογκρέσο. Ωστόσο, το αριθμητικό τους πλεονέκτημα είναι μικρό, και θα αρκούσαν μόνο μερικοί χαμένοι ψήφοι για να αποτρέψουν την έξοδο από τον ΠΟΥ – μια πολιτική ήττα για το νέο Πρόεδρο μου υπόσχεται να «κάνει την Αμερική τρανή – ΞΑΝΑ».
Η ιδιά διάταξη καλεί για παύση της μελλοντικής χρηματοδότησης και πόρων από τις ΗΠΑ προς τον ΠΟΥ. Οι ειδικοί σε θέματα δημόσιας υγείας καταδίκασαν γρήγορα την κίνηση, τονίζοντας ότι αφήνει τις αρχές των ΗΠΑ, όπως το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) και το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας (NIH), χωρίς κρίσιμα δεδομένα επιτήρησης που ίσως περιπλέξουν τις μελλοντικές προσπάθειες για την πρόληψη πανδημιών. Οι ειδικοί συμφωνούν ότι η απόφαση των ΗΠΑ να αποχωρήσουν από τον ΠΟΥ αποτελεί σοβαρό πλήγμα για τη διεθνή αντιμετώπιση των παγκόσμιων υγειονομικών κρίσεων.
Επιπτώσεις στην κλιματική αλλαγή
Οι ΗΠΑ ευθύνονται για περίπου 11% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, μετά από την Κίνα που ο Πρόεδρος Τραμπ θεωρεί τη μεγαλύτερη οικονομική απειλή για τη χώρα. Μέρος της απειλής είναι και η ενεργειακή κυριαρχία που για την κυβέρνηση Τραμπ είναι κύριος στόχος για την επόμενη τετραετία και είναι άμεσα συνδεδεμένη με την εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου αλλά και την οικονομική ευημερία των ΗΠΑ.
Το εκτελεστικό διάταγμα της 20ης Ιανουαρίου καλεί τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στον ΟΗΕ να υποβάλει “άμεσα” επίσημο γραπτό αίτημα για απόσυρση από τη συμφωνία των Παρισίων για το κλίμα. Χαρακτηριστικά αναφέρει ότι «η συμφωνία δεν αντικατοπτρίζει τις αξίες της χώρας ή τους οικονομικούς και περιβαλλοντικούς στόχους της».
Οποιαδήποτε χώρα διατηρεί το δικαίωμα να αποσυρθεί από την συμφωνία για το κλίμα, αλλά οι κανονισμοί του ΟΗΕ επισημαίνουν ότι η διαδικασία αποσύρσεως μπορεί να καθυστερήσει. Ο Τραμπ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να αποσυρθεί κατά τη διάρκεια της τελευταίας θητείας του το 2017, αλλά δεν ολοκληρώθηκε επίσημα μέχρι το 2020. Μπορούμε να περιμένουμε άλλη μια περίοδο αναμονής αυτή τη φορά τουλάχιστον έναν χρόνο. Ο τέως πρόεδρος Μπάιντεν επαναπροσάρτησε της ΗΠΑ στη συμφωνία λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του το 2021 γεγονός που αντικατοπτρίζει τις διαφορετικές πολιτικές θέσεις των δύο παρατάξεων στο θέμα.
Διεθνής διπλωματία
Το εκτελεστικό διάταγμα του Τραμπ (εάν και όταν εφαρμοσθεί) αναμένεται να έχει επιπτώσεις για το κλίμα όχι μόνο λόγω πιθανής αύξησης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου αλλά λόγω της μειωμένης επίδρασης των ΗΠΑ στη διεθνή διπλωματία για το κλίμα. Υπάρχει ο κίνδυνος και άλλες χώρες να ακολουθήσουν το ίδιο δρόμο.
“Η αποχώρηση από τη Συμφωνία του Παρισιού δεν θα προστατεύσει τους Αμερικανούς από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, αλλά θα δώσει στην Κίνα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση έναν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αναπτυσσόμενη οικονομία της καθαρής ενέργειας και θα οδηγήσει σε λιγότερες ευκαιρίες για τους Αμερικανούς εργαζόμενους”, δήλωσε ο Ανι Ντασγκούπτα, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ινστιτούτου Παγκόσμιων Πόρων.
Επιπλέον, ο Προέδρος Τράμπ ανακοίνωσε «κατάσταση έκτακτης εθνικής ενεργειακής κρίσης» και εξέδωσε διατάγματα για την αύξηση της παραγωγής ορυκτών καυσίμων στις ΗΠΑ χρησιμοποιώντας τον όρο “drill baby, drill” που προκάλεσε ιδιαίτερη αίσθηση αλλά και την αποφασιστικότητα του στο συγκεκριμένο θέμα. Το ίδιο διάταγμα επίσης περιλαμβάνει την ανάκληση εγχώριων και διεθνών πολιτικών τοποθετήσεων για το κλίμα που είχαν εγκριθεί από την κυβέρνηση Μπάιντεν και την ακύρωση συμφωνιών την ενοικίαση γεοτεμαχίων για αιολική ενέργεια. Αυτές οι ενέργειες έχουν ως στόχο την αύξηση της παραγωγής ορυκτών καυσίμων ενώ αναμένεται να αναστείλουν την ανάπτυξη έργων ανανεώσιμης ενέργειας.
Οι ειδικοί έχουν ήδη εκφράσει ανησυχίες ότι αυτές οι κινήσεις θα μπορούσαν να επιδεινώσουν περαιτέρω την ποιότητα της ατμόσφαιρας, να αυξήσουν τους κινδύνους για την υγεία σε παγκόσμιο επίπεδο και να καταστήσουν την ενέργεια ακόμα πιο ακριβή, ενώ ταυτόχρονα να προκαλέσουν περισσότερα ακραία καιρικά φαινόμενα. Η «επιστροφή» στα ορυκτά καύσιμα και η αφαίρεση κινήτρων για ηλεκτρικά οχήματα είναι για κάποιους ιδιαιτέρως ανησυχητική λαμβάνοντας υπόψη την συνεχή αύξηση των παγκόσμιων θερμοκρασιών και τις συνδεόμενες ακραίες καιρικές επιπτώσεις. Συνολικά, τα εκτελεστικά διατάγματα του Προέδρου Τραμπ σηματοδοτούν μια μετατόπιση στην πολιτική των ΗΠΑ για το κλίμα μακριά από την ανανεώσιμη ενέργεια και τη διεθνή συνεργασία.
Ποσό άσχημα είναι αυτά τα νέα για την υγεία μας και τον πλανήτη; Πώς θα επηρεάσουν την καθημερινή μας ζωή;
Κάποια από τα εκτελεστικά διατάγματα θα χρειαστούν χρόνια για να υλοποιηθούν και η επίδρασή τους ενδέχεται να μην γίνει άμεσα αισθητή. Οι ειδικοί εκφράζουν ανησυχία, αλλά μόνο ο χρόνος θα δείξει. Προς το παρόν, όλοι μας επεξεργαζόμαστε τις πληροφορίες και αξιολογούμε τις πιθανές μελλοντικές επιπτώσεις.
-
Δρ. Σπύρος Παπαπετρόπουλος, Νευρολόγος – Νευροεπιστήμονας, Προέδρος ΔΣ Phragma Therapeutics Inc και επικεφαλής της Thera Phragma IKE
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα
Διαβάστε επίσης
Η Phragma Therapeutics στην Ελλάδα – Επαναστατική Προσέγγιση
Με εντολή Τραμπ οι ΗΠΑ αποχωρούν από τον ΠΟΥ – Τι σημαίνει
