Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας εορτάζεται στις 8 Μαρτίου κάθε χρόνο ως ημέρα μνήμης των αγώνων του κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών από το 1857, όταν πραγματοποιήθηκε μεγάλη απεργία από εργάτριες της κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη, οι οποίες ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας.
Η πρώτη Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε το 1909 με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ και υιοθετήθηκε δύο χρόνια αργότερα από τη Σοσιαλιστική Διεθνή και το 1975 από τα Ηνωμένα Έθνη.
Παραδοσιακά, αυτή η μέρα αποτελεί φόρο τιμής στα γεγονότα της 8 Μαρτίου 1857. Ενώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών αλλά και ακτιβιστές διαδηλώνουν σε όλο τον κόσμο με σκοπό να κάνουν γνωστά τα αιτήματά τους για τη βελτίωση της θέσης των γυναικών.
Ευρωπαϊκή Ένωση και Γυναίκα
Με την ευκαιρία της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την έκθεσή της του 2019 σχετικά με την ισότητα γυναικών και ανδρών στην ΕΕ.
Η αρμόδια Επιτροπή έχει αναλάβει δράση σε όλα τα μέτωπα για τη βελτίωση της ζωής των γυναικών στην Ευρώπη, με την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, με τη γεφύρωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων και με τη θέσπιση καλύτερων συνθηκών για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής για τις οικογένειες.
Η σημερινή έκθεση δείχνει κάποια πρόοδο στην ισότητα των φύλων, αλλά οι γυναίκες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν ανισότητες σε πολλούς τομείς:
- Το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών στην ΕΕ έφτασε στο πρωτοφανές υψηλό επίπεδοτου 66,4 % το 2017, αλλά η κατάσταση διαφέρει μεταξύ των κρατών μελών. Το περασμένο έτος, οκτώ κράτη μέλη έλαβαν συστάσεις στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου για τη βελτίωση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας (Αυστρία, Τσεχία, Γερμανία, Εσθονία, Ιρλανδία, Ιταλία, Πολωνία και Σλοβακία).
- Οι γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο φτώχειας, με μισθούς κατά μέσο όρο 16 % χαμηλότερους από τους αντίστοιχους των ανδρών. Αυτό μεταφράζεται στο συνταξιοδοτικό χάσμα, το οποίο ανήλθε σε 35,7 % το 2017. Σε ορισμένες χώρες, άνω του 10 % των ηλικιωμένων γυναικών δεν είναι σε θέση να αντεπεξέλθουν στις δαπάνες της απαραίτητης ιατρικής μέριμνας.
- Οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται σε μεγάλο βαθμό στα κοινοβούλια και τις κυβερνήσεις. Μόνο 6 από τα 28 εθνικά κοινοβούλια σε όλη την ΕΕ έχουν επικεφαλής γυναίκες και επτά στα δέκα μέλη εθνικών κοινοβουλίων στην ΕΕ είναι άνδρες. Ενώ το σημερινό επίπεδο -30,5 %- γυναικών σε θέσεις ανώτερων υπουργών είναι το υψηλότερο από το 2004, έτος κατά το οποίο έγιναν για πρώτη φορά διαθέσιμα δεδομένα για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, εξακολουθούν να υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι οι γυναίκες τείνουν να λαμβάνουν χαρτοφυλάκια που θεωρείται ότι έχουν χαμηλότερη πολιτική προτεραιότητα.
- Η γυάλινη οροφή εξακολουθεί να αποτελεί πραγματικότητα στον επιχειρηματικό κόσμο, με μόνο το 6,3 % των θέσεων διευθύνοντος συμβούλου σε μεγάλες εισηγμένες εταιρείες στην ΕΕ να καταλαμβάνονται από γυναίκες.
Στο πλαίσιο των στόχων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι συνεχείς προσπάθειες για την κάλυψη του 40 % των θέσεων μεσαίας και ανώτερης διοίκησης στα όργανα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από γυναίκες έως το 2019, που έθεσε ο πρόεδρος κ. Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, αποφέρουν αποτελέσματα. Το ποσοστό των γυναικών σε διευθυντικές θέσεις έχει φτάσει το 39% σε όλα τα επίπεδα, το 37% σε ανώτερο διευθυντικό επίπεδο και το 40% σε μεσαίο διευθυντικό επίπεδο.
Παυλόπουλος: Να αναλογισθούμε πόσο σημαντικό είναι το κεφάλαιο «Γυναίκα»
«Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας δεν συνιστά μια συνηθισμένη επέτειο, αλλά πηγή διδαγμάτων για το χρέος μας έναντι της Γυναίκας και των ανεξάντλητων δυνατοτήτων της» υπογραμμίζει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος στο μήνυμά του για την επέτειο της 8ης Μαρτίου.
Όπως αναφέρει ο ΠτΔ, σε μια εποχή βαθιάς και επώδυνης κρίσης -η οποία δεν αφορά μόνο τη χώρα μας αλλά εκτείνεται πολύ πέραν των συνόρων μας και η οποία εκτός από κρίση οικονομική είναι, πρωτίστως, κρίση θεμελιωδών αρχών και αξιών- η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας πρέπει να αποτελεί, κατ’ εξοχήν, ημέρα περίσκεψης και περισυλλογής.
«Ειδικότερα, η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας μάς καλεί ν’ αναλογισθούμε αφενός πόσο σημαντικό είναι, για την κοινωνική συνοχή και την κοινωνική πρόοδο εν γένει, το κεφάλαιο “Γυναίκα”, όπως άλλωστε η ίδια η ιστορική εξέλιξη έχει καταδείξει και μάλιστα με αμάχητα τεκμήρια. Αφετέρου δε πόσο λίγο, δυστυχώς, έχουμε αξιοποιήσει αυτό το μεγάλο κεφάλαιο, πράγμα το οποίο έχει προκαλέσει, κατά γενική ομολογία, πολλές και πολύπλευρες αρνητικές συνέπειες» καταλήγει στο μήνυμά του ο κ. Παυλόπουλος.
Φεμινιστική απεργία για πρώτη φορά στην Ελλάδα
Για πρώτη φορά διοργανώνεται και στην Ελλάδα, την Παρασκευή 8 Μάρτη, η Φεμινιστική Απεργία.
Σε σχετική συνέντευξη Τύπου, φεμινιστικές οργανώσεις, γυναικείες συλλογικότητες, συνδικαλιστικές ενώσεις και τομείς γυναικών κομμάτων, κάλεσαν τις εργαζόμενες στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, αγρότισσες, φοιτήτριες, μαθήτριες και όλες τις γυναίκες, να σταματήσουν την εργασία και τα μαθήματα, να μην προχωρήσουν σε αγορές και να απέχουν από τις ενδοοικογενειακές υποχρεώσεις για ολόκληρη την ημέρα.
Η Φεμινιστική Απεργία ξεκίνησε από το 2016, ως Διεθνής Απεργία των Γυναικών, με πρωτοβουλία φεμινιστικών οργανώσεων από χώρες τις Ευρώπης, της Ασίας, της Αφρικής και της Αμερικής.
Παγκοσμίως, το 2018 συμμετείχαν επίσημα σαράντα χώρες. Χαρακτηριστικά, στην Ισπανία πραγματοποιήθηκε μια ιστορική απεργία, όπου συμμετείχαν περισσότερες από πέντε εκατομμύρια γυναίκες.
