«Πρεμιέρα» σήμερα για το νέο μοντέλο του συστήματος τιμολόγησης φαρμάκων που προωθεί το υπουργείο Υγείας μέσω του πολυνομοσχεδίου-σκούπα, καθώς στη συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης Φαρμακευτικής Δαπάνης, ο Ανδρέας Ξανθός πρόκειται να «ξεδιπλώσει» τις βασικές κατευθυντήριες.
Στο επίκεντρο των μέτρων, της σημερινής συνάντησης που είναι προγραμματισμένη το μεσημέρι, βρίσκεται το σύστημα τιμολόγησης των φαρμάκων, αλλάζοντας τα δεδομένα. Στο ισχύον σύστημα, η τιμή ενός πρωτότυπου φαρμάκου που κυκλοφορεί στην Ελλάδα υπολογίζεται με βάση τον μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών του φαρμάκου στις 26 χώρες της Ευρώπης. Ενώ, με το νέο σύστημα για την τιμή του φαρμάκου θα λαμβάνεται υπόψη η μέση τιμή των δύο χαμηλότερων τιμών στην Ευρωζώνη. Ωστόσο, ακόμα ένα άλλο σενάριο υποστηρίζει ότι μπορεί να λαμβάνεται υπόψη μόνο μια τιμή, η χαμηλότερη τιμή του φαρμάκου από χώρες της Ευρωζώνης.
Σε ό,τι αφορά τα εκτός πατέντας και γενόσημα φάρμακα, που αποτελούν τον κύριο όγκο της παραγωγής των ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών, το σύστημα τιμολόγησης αναμένεται να επικεντρωθεί στην προστασία της τιμής τους.
Μάλιστα, στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται τα γενόσημα φάρμακα να μην παίρνουν το 50% της τιμής του πρωτότυπου φαρμάκου που χάνει την πατέντα προστασίας (off patent), αλλά το 65%.
Το θέμα της μείωσης των τιμών των γενοσήμων στη χώρα μας, την περίοδο των μνημονίων, έχει τεθεί πολλές φορές από την ελληνική φαρμακοβιομηχανία και ιδίως σε συσχετισμό με τη μικρή διείσδυση τους στην αγορά – ωστόσο ο αντίλογος στις αντιδράσεις τους για τη μείωση των τιμών των γενοσήμων ειναι πως, παρά τις μειώσεις, οι τιμές τους παραμένουν σε υψηλότερο επίπεδο απ’ ότι ισχύει σε άλλες χώρες.
Διαδικασία αξιολόγησης
Η διαδικασία αξιολόγησης ακολουθείται στο σύνολο σχεδόν των ευρωπαϊκών χωρών, με εξαίρεση την Τσεχία, τη Σλοβενία και την Ελλάδα. Σε αρκετές χώρες, όπως π.χ. στη Γερμανία και τη Γαλλία, η τιμή που λαμβάνει ένα φάρμακο, με βάση την αξιολόγηση του, είναι διαφορετική από εκείνη με την οποία αποζημιώνεται τελικά από τα Ταμεία. Κι αυτό διότι η τιμή προκύπτει έπειτα από διαπραγμάτευση και είναι συχνά εμπιστευτική.
Παράγοντες της αγοράς κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου επισημαίνοντας πως πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη μέριμνα στην εισαγωγή της φαρμακευτικής καινοτομίας, καθώς συμβάλλει σημαντικά στην αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης. Η καινοτομία αποδεδειγμένα αύξησε το προσδόκιμο ζωής των Ελλήνων κατά ένα περίπου έτος την περίοδο 1995 – 2010.
Η φαρμακευτική καινοτομία μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στην αντιμετώπιση υγειονομικών αναγκών της χώρας, καθώς προσφέρει λύσεις σχεδόν στο σύνολο των σημαντικότερων υγειονομικών προβλημάτων και συμβάλλει στην εξοικονόμηση πόρων στο σύστημα υγείας.
Στην Ελλάδα η φαρμακευτική καινοτομία πρόσθεσε περίπου 11 μήνες ζωής για κάθε Έλληνα μεταξύ των ετών 1990 και 2005 και συνέβαλε στην ετήσια μείωση των ημερών νοσηλείας κατά 2,4%. Παγκοσμίως ένα νέο κύμα φαρμακευτικής καινοτομίας ευρίσκεται προ των πυλών και η Ελλάδα θα πρέπει να βρει τον τρόπο να αξιοποιήσει την καινοτομία αυτή προς όφελος της προστασίας της δημόσιας υγείας, προς όφελος των σημερινών ασθενών, αλλά και όσων θα νοσήσουν τα επόμενα χρόνια.
Ολοκληρωμένη στρατηγική
Η Ελλάδα χρειάζεται μια ολοκληρωμένη στρατηγική για παροχή των βέλτιστων δυνατών υπηρεσιών υγείας για την προάσπιση της υγείας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής ενός γηράσκοντος πληθυσμού.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η εισαγωγή μηχανισμών χρηματοδοτικής βιωσιμότητας, όπως η διαδικασία διαπραγμάτευσης τιμών φαρμάκων, η Αξιολόγηση Τεχνολογιών Υγείας (HTA), οι συμβάσεις τιμής όγκου, διαχείρισης κινδύνου κ.α., η μετατόπιση πόρων σε τομείς όπου πραγματικά υπάρχει ανάγκη, καθώς και η μέριμνα για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων κατάλοιπων μνημονιακών επιβαρύνσεων, όπως ο μηχανισμός του clawback στην επόμενη τετραετία.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η εξαίρεση των εμβολίων από το clawback και η ένταξη της δαπάνης του εμβολιασμού σε ένα ευρύτερο πλαίσιο για την πρόληψη που θα δώσει τη δυνατότητα χρηματοδοτικών ροών σε δράσεις για την τόνωση της εμβολιαστικής κάλυψης, την καταγραφή και παρακολούθησή της, αλλά και τη συνεχή ενημέρωση του κοινού για την αξία του εμβολιασμού. Τα εμβόλια, άλλωστε, συνταγογραφούνται αποκλειστικά σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και συνεπώς δεν εγείρεται θέμα υπερσυνταγογράφησης.
