- Γράφει ο Κοσμάς Ζακυνθινός
Έξι βασικές προτεραιότητες αναμένεται να αποτελέσουν το αντικείμενο της επικείμενης συνάντησης του υπουργού Υγείας Μιχάλη Χρυσοχοΐδη με τους εκπροσώπους του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), μετά τις συνολικές επιστροφές ρεκόρ της φαρμακοβιομηχανίας στο κράτος (rebate και clawback) το 2022.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρέθεσαν ο πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) Ολύμπιος Παπαδημητρίου, ο αντιπρόεδρος του ΣΦΕΕ Μάριος Κοσμίδης, το μέλος του Δ.Σ. Έλενα Χουλιάρα και ο γενικός διευθυντής Μιχάλης Χειμώνας, σε συνέντευξη Τύπου για τις προτεραιότητες του Συνδέσμου με αφορμή τη νέα κυβέρνηση, η δαπάνη -νοσοκομειακή και εξωνοσοκομειακή- διαμορφώνεται σε υψηλό δεκαετίας, αγγίζοντας τα 6,2 δισ. ευρώ το 2022, εκ των οποίων το 42% (2.616 εκατ.) αντιστοιχεί στον προϋπολογισμό, το 47% (2.888 εκατ.) στις επιστροφές της φαρμακοβιομηχανίας και το 11% (674 εκατ.) στη συμμετοχή των ασθενών.
Με τις υποχρεωτικές λοιπόν επιστροφές (clawback, rebate, εκπτώσεις στη διαπραγμάτευση) να ξεπερνούν συνολικά τα 2,8 δισ. ευρώ για το 2022, οι φαρμακευτικές εταιρείες στη συνάντηση που θα έχουν, αναμένεται να παραθέσουν στοιχεία στον υπουργό Υγείας για να αποδείξουν ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ε.Ε που μείωσε τη συνολική χρηματοδότηση του φαρμάκου κατά 16,4% το διάστημα 2013-2021, τη στιγμή που οι άλλες χώρες την αύξησαν από 8,8% έως 77,6% (σ.σ. διαθέσιμα στοιχεία από 17 χώρες).
Τα θέματα της φαρμακευτικής πολιτικής είναι πολλά και επείγοντα. Πάνω από 1.000 νέα σκευάσματα, προϊόντα έρευνας και ανάπτυξης που αφορούν κυρίως την ογκολογία, αναμένονται την επόμενη πενταετία και σε τιμές που ακόμη και τα πιο ανεπτυγμένα συστήματα υγείας θα αδυνατούν να ανταποκριθούν, γεγονός που χρειάζεται να αντιμετωπιστεί διεθνώς.
Εν τω μεταξύ, στην Ελλάδα καθυστερούν να έρθουν καινούρια φάρμακα. Χαρακτηριστικό είναι ότι στα τελευταία χρόνια της οικονομικής κρίσης χρειάστηκαν τέσσερα χρόνια μέχρι την έγκριση καινούριας λίστας συνταγογραφουμένων φαρμάκων, στερώντας επί τετραετία τους ασθενείς από νέες θεραπευτικές δυνατότητες, χωρίς η πλειονότητα των ασθενών να το γνωρίζει.
Χαρακτηριστικό είναι, σύμφωνα με το προεδρείο του ΣΦΕΕ, ότι από τα 168 σκευάσματα που ενέκρινε ο EMA (European Medicines Agency) το διάστημα 2018 έως 2021, στην Ελλάδα, είναι διαθέσιμα μόλις τα 90. Ακόμη και από αυτά όμως, μόνο το 42% είναι πλήρως διαθέσιμα στη χώρα, ενώ το υπόλοιπο 58% αντιμετωπίζει περιορισμένη διαθεσιμότητα.
Από τα καινούρια σκευάσματα επίσης, μόνο το 6% έχει λάβει έγκριση, ενώ από τα παραπάνω φάρμακα, μεγάλο ποσοστό αφορά σε ογκολογικά και ορφανά. Επίσης, από τα 168 φάρμακα το 50% βρίσκεται σε διαδικασία αδειοδότησης, ενώ το 50% αφορά σε απροθυμία των ίδιων των φαρμακευτικών επιχειρήσεων να τα φέρουν στην αγορά. Σύμφωνα με τον ΣΦΕΕ, ο χρόνος μέχρι τη διαθεσιμότητα από την άδεια κυκλοφορίας φτάνει στην Ελλάδα σχεδόν δύο χρόνια (674 ημέρες) κατατάσσοντας την χώρα στην 6η θέση από το τέλος, μεταξύ των λοιπών ευρωπαϊκών χωρών. Μάλιστα, την τελευταία χρονιά, βελτιώθηκε ο χρόνος διαθεσιμότητας κατά ένα εξάμηνο περίπου (176 ημέρες).
Το κεφάλαιο «ανασφάλιστοι»
Την ίδια στιγμή, η δυσανάλογη αύξηση της δαπάνης των ανασφάλιστων και ευάλωτων πολιτών αποτελεί ακόμα ένα παράδοξο φαινόμενο, που καταδεικνύει «πληγές» στη διαχείριση των πόρων.
Σύμφωνα με τον ΣΦΕΕ, επικαλούμενος στοιχεία του ΕΟΠΥΥ, ενώ το ποσοστό ανεργίας το έτος 2018 ανερχόταν στο 19,3% και μειώθηκε στο 11,6% το έτος 2022, η φαρμακευτική δαπάνη για τους άνεργους πολίτες αυξήθηκε από τα 207 εκατ. ευρώ ετησίως στα 317 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα, δηλαδή +53,1%. Μάλιστα, ενώ η δαπάνη στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ για τα συγκεκριμένα αυτά έτη παρέμεινε περίπου σταθερή γύρω στα 100 εκατ. ευρώ ανά έτος, η δαπάνη στα ιδιωτικά φαρμακεία αυξήθηκε από 116 στα 213 εκατ. ευρώ ανά έτος, δηλαδή +83,6%.
Στην κατηγορία των εν λόγω δικαιούχων ασφαλιστικής κάλυψης, δεν περιλαμβάνονται μόνο οι πολίτες που έχουν απωλέσει την ασφαλιστική υγειονομική τους κάλυψη, αλλά και άλλα άτομα τα οποία θεωρούνται οικονομικά αδύναμα. Παρόλα αυτά, όπως τονίζουν παράγοντες της αγοράς, δε δικαιολογείται η εκτόξευση της σχετικής δαπάνης.
Έλεγχος δαπάνης
Η φαρμακοβιομηχανία ζητά έλεγχο της δαπάνης και καλύτερη απόδοση των διατιθέμενων πόρων, μέσω της άμεσης υιοθέτησης μέτρων για τον έλεγχο της συνταγογράφησης (ψηφιακά εργαλεία που θα βοηθήσουν στον έλεγχο της ζήτησης), μέσω της ορθής εφαρμογής των θεραπευτικών πρωτοκόλλων και της ανάπτυξης φίλτρων συνταγογράφησης. Παράλληλα, τονίζει ότι πρέπει να προχωρήσει ο Ηλεκτρονικός Φάκελος Ασθενούς, η διασύνδεση των εργαστηριακών εξετάσεων με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση και η εισαγωγή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης στα νοσοκομεία.
Ο ΣΦΕΕ, έχει χρηματοδοτήσει μια μελέτη, που διεξήγαγε η IQVIA, σχετικά με πρακτικές συγκράτησης και ελέγχου της φαρμακευτικής δαπάνης που εφαρμόζονται σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, την οποία προτίθεται να παρουσιάσει στη νέα ηγεσία του υπουργείου Υγείας, μαζί με προτάσεις προσαρμοσμένες στην Ελληνική πραγματικότητα, με στόχο τη βελτίωση της αποδοτικότητας του συστήματος.
Συνοψίζοντας, ο ΣΦΕΕ, έθεσε 6 βασικές προτεραιότητες και προτείνει βιώσιμες λύσεις για όλους μέσα από τους εξής άξονες:
1. Εξορθολογισμός της δημόσιας φαρμακευτικής επένδυσης/ χρηματοδότησης
- ΙΦΕΤ
- Ανασφάλιστοι
- Αυξητικές τάσεις της αγοράς φαρμάκου
2. Βελτίωση της απόδοσης των πόρων – Ψηφιοποίηση – Έλεγχοι
3. Πρόσβαση στην Καινοτομία
- Innovation Fund
4. Προσέλκυση Επενδύσεων
- Κλινικές Μελέτες & Παραγωγικές δαπάνες
5. Λειτουργικότητα συστήματος
- Αναδρομικότητα διαπραγματεύσεων
- Έκδοση σημειωμάτων
6. Ευρωπαϊκή Φαρμακευτική Στρατηγική
- Αναθεώρηση Ευρωπαϊκής φαρμακευτικής νομοθεσίας
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα
