Έκκληση για να νέα προσέγγιση στις επιλεκτικές προστασίες του φαρμάκου και ανάπτυξη μιας νέας λογικής παροχής κινήτρων απευθύνει το PhRMA Innovation Forum. Επισημαίνοντας τη σημασία των ημερών που διανύουμε, ως εβδομάδας οριστικοποίησης του δελτίου Ανατιμολόγησης του Μαΐου, αποσαφηνίζει σε σχετική ανακοίνωση του πως:
Η τιμολόγηση των φαρμάκων υπό προστασία (on patent) στην Ελλάδα διαμορφώνεται από την τιμή του εν λόγω φαρμάκου στην Ευρώπη, πρακτική μάλιστα που ακολουθείται ευρέως από την πλειοψηφία των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πιο συγκεκριμένα στην Ελλάδα, η τιμή ενός φαρμάκου υπό προστασία είναι ο μέσος όρος των 3 χαμηλότερων τιμών στην Ευρώπη με βάση τις Διατάξεις Τιμολόγησης, ακολουθώντας εδώ και χρόνια μια πολιτική χαμηλής τιμής στο φάρμακο. Διεθνώς, μετά τη λήξη της περιόδου προστασίας τους τα πρωτότυπα φάρμακα υπόκεινται σε σημαντική μείωση τιμών και εκτεταμένο ανταγωνισμό από γενόσημα σκευάσματα με τιμές έως και 90% χαμηλότερες από αυτές του προϊόντος αναφοράς (off-patent). Με αυτόν τον τρόπο, διασφαλίζεται η εξοικονόμηση και απελευθέρωση πόρων με σκοπό τη χρηματοδότηση νέων καινοτόμων φαρμάκων.
Στην Ελλάδα η παραπάνω αρχή παραβιάζεται διαχρονικά, με αποτέλεσμα τα on-patent προϊόντα να είναι κοντά στη χαμηλότερη τιμή της Ευρώπης, τα off patent κάτω από το μέσο όρο της Ευρώπης ενώ τα γενόσημά τους να τιμολογούνται έως και 39% πάνω από το μέσο όρο της Ευρώπης σύμφωνα με ανάλυση της IQVIA. Αυτό οφείλεται σε μια σειρά στρεβλών ρυθμίσεων προστασίας τιμών που ισχύουν μέχρι και σήμερα (όπως πχ η προστασία ανώτατης μείωσης 10% για τα γενόσημα, ανατιμολόγηση με 1 ή 2 χώρες κοκ) γεγονός που συμπαρασύρει και τις τιμές αποζημίωσης σε υψηλότερα επίπεδα. Κατά συνέπεια ο περιορισμένος προϋπολογισμός του ΕΟΠΥΥ επιβαρύνεται περισσότερο, η φαρμακοβιομηχανία καλείται να καταβάλει υπέρογκα ποσά σε clawback ενώ η συμμετοχή των ασθενών αυξάνεται.
Παράλληλα αναγνωρίζουμε ότι θα πρέπει να υπάρχει μέριμνα ώστε να μην απαξιώνεται το φάρμακο, να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες της τοπικής παραγωγής – ας μη ξεχνάμε ότι πολλές διεθνείς εταιρίες παράγουν επίσης στην Ελλάδα – και να υπάρχουν κίνητρα όπως επίσης και το θεσμικό πλαίσιο εκείνο το οποίο θα οδηγήσει σε αυξημένη διείσδυση των παλιών και οικονομικών φαρμάκων. Το να υπάρχει μέριμνα και να μην ανατιμολογούνται προϊόντα χαμηλής αξίας ώστε να μην απαξιώνεται το φάρμακο και να μη δημιουργείται πρόβλημα βιωσιμότητας είναι κατανοητό. Όπως επίσης είναι επιτακτικό, λάθη του παρελθόντος ή στρεβλώσεις από διακυμάνσεις συναλλαγματικών ισοτιμιών να διορθωθούν μια και καλή.
Θα πρέπει όμως επιτέλους να ξεφύγουμε από τη λογική των επιλεκτικών προστασιών, οι οποίες έχουν οδηγήσει σε συσσωρευμένες στρεβλώσεις και να μπούμε στη λογική των κινήτρων τα οποία θα μπορούσαν να έχουν τη μορφή φορολογικών κινήτρων, πρόσβασης σε χρηματοδότηση κ.ο.κ. Το όποιο δημοσιονομικό όφελος είχε να προσφέρει η Τιμολόγηση το έδωσε. Πλέον καταλήγει να είναι μια χρονοβόρα/κοστοβόρα διαδικασία η οποία έχει ελάχιστο δημοσιονομικό όφελος ενώ καταγεγραμμένα δημιουργεί θέματα βιωσιμότητας και επάρκειας προϊόντων.
Οι θέσεις του PhRMA Innovation Forum είναι ξεκάθαρες και εύκολα υλοποιήσιμες:
– Ανατιμολόγηση 1 φορά τον χρόνο
– Τιμολόγηση / Ανατιμολόγηση σε καλάθι χωρών Eurozone
– On-patent / Off patent σε ΜΟ 3ων χαμηλότερων Eurozone
– Generics στο 65% αυτών χωρίς καμία προστασία. Επιτέλους να εφαρμοστεί!
Η φαρμακευτική δαπάνη προσδιορίζεται από το γινόμενο της ποσότητας (πολλαπλασιαστής) επί της τιμής (πολλαπλασιαστέος). Ήρθε ο καιρός να συνειδητοποιήσουμε όλοι ότι ο εξορθολογισμός της δαπάνης δεν περνάει πλέον από τον πολλαπλασιαστέο αλλά από τον πολλαπλασιαστή.
