Στα βασικά προαπαιτούμενα της 4ης αξιολόγησης αναφέρθηκε ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός στην ομιλία του, στη Βουλή, στο πλαίσιο συζήτησης για το πολυνομοσχέδιο.
Οι εξελίξεις των ημερών επιβεβαιώνουν ότι η κυβέρνηση έχει την ικανότητα, την αξιοπιστία και το διεθνές κύρος να βγάλει τη χώρα από την παρατεταμένη οικονομική κρίση και τη σκληρή δημοσιονομική επιτροπεία και ταυτόχρονα, να κλείσει εκκρεμότητες δεκαετιών στα εθνικά θέματα με τρόπο συμβατό με τα συμφέροντα της χώρας και της κοινωνίας. Είναι τραγικό αυτοί που ευθύνονται για την κρίση και της χρεωκοπία της χώρας, καθώς και αυτοί άφησαν ανοικτό για 25 χρόνια ένα αχρείαστο μέτωπο στα εθνικά θέματα, να μιλούν για «έλλειψη πολιτικής νομιμοποίησης», όπως τόνισε ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός στη συζήτηση για το πολυνομοσχέδιο της 4ης αξιολόγησης.
Στη συζήτηση της Ολομέλειας για το πολυνομοσχέδιο, το κλείσιμο της αξιολόγησης και το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο που αναμένεται να ψηφιστεί αύριο, ο υπουργός Υγείας επισημαίνει ότι το κλείσιμο μνημονιακών εκκρεμοτήτων στην Υγεία γίνεται όχι απλώς χωρίς νέες επιβαρύνσεις των πολιτών και των ασθενών αλλά, αντίθετα, με μέτρα σταδιακής οικονομικής ανακούφισης τους. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν: 1. η μείωση της επιβάρυνσης των πολιτών κατά 40 εκ. ευρώ όταν παίρνουν γενόσημα φάρμακα και 2. Η κατάργηση της προπληρωμής από τους πολίτες για την αγορά γυαλιών οράσεως και για υπηρεσίες ειδικής αγωγής των παιδιών τους. Με τον τρόπο αυτό, δαπάνες περίπου 130 εκ. ευρώ το χρόνο θα αντικατασταθούν με voucher αντίστοιχης αξίας και δεν θα επιβαρύνουν τα νοικοκυριά.
Μετά την οριστική και αδιαμφισβήτητη έξοδο από το 3ο και τελευταίο Μνημόνιο είναι προφανές ότι η λιτότητα δεν εξαλείφεται αλλά υποχωρεί σημαντικά: 1. ενώ διατηρείται ο μηχανισμός των 3 κλειστών προϋπολογισμών (εξωνοσοκομειακή-νοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη, λοιπές παροχές υγείας του ΕΟΠΥΥ) αυξάνονται σταδιακά μέχρι το 2022 τα αριθμητικά όρια τους με βάση την προβλεπόμενη αύξηση του ΑΕΠ (για το 2019 σημαίνει ενίσχυση με 92,5 εκ. ευρώ) και 2. Ενισχύεται το ΕΣΥ (Νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας) στο πλαίσιο του ΜΠΔΣ 2019-2022 με επιπλέον 195 εκ. ευρώ, δίνοντας τη δυνατότητα στη δημόσια περίθαλψη να καλύψει με επάρκεια περισσότερες υγειονομικές ανάγκες των πολιτών. Συνολικά την τετραετία 2019-2022 προβλέπεται ενίσχυση του ορίου δαπανών του δημόσιου συστήματος υγείας με περίπου 450 εκ. ευρώ για κάλυψη λειτουργικών αναγκών των Νοσοκομείων- Κέντρων Υγείας και για αγορά υπηρεσιών από ιδιώτες παρόχους μέσω του ΕΟΠΥΥ. Όπως τόνισε ο κ. Ξανθός, Αν συνυπολογίσουμε την πολύ σημαντική ενίσχυση ύψους 650 κ. ευρώ που προηγήθηκε στο πλαίσιο του τρέχοντος ΜΠΔΣ 2015-2018, έχουμε αθροιστικά μια πολύ ζωτικής σημασίας «αιμοδότηση» 1,1 δις ευρώ στη δημόσια περίθαλψη. Αυτή η «αιμοδότηση» διασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία των δημόσιων δομών, βελτιώνει την αγοραστική δύναμη του ΕΟΠΥΥ και αποτελεί μια σοβαρή επένδυση στην αξιοπιστία του ΕΣΥ, στην αξιοπρέπεια των ανθρώπων και στην υγειονομική ασφάλεια της κοινωνίας. Στα βασικά σημεία της ομιλίας του για τα προαπαιτούμενα, ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός ανέφερε χαρακτηριστικά πως:
Μεταρρυθμίσεις με θετικό πρόσημο
Όχι μόνο λοιπόν δεν υπάρχουν νέα μέτρα οριζόντων περικοπών, αλλά ενισχύονται μεταρρυθμίσεις με θετικό κοινωνικό πρόσημο που εκκρεμούσαν χρόνια στον τομέα της Υγείας και του Φαρμάκου: νέο μοντέλο ΠΦΥ και οικογενειακής ιατρικής φροντίδας με τη σταδιακή ανάπτυξη των ΤΟΜΥ σε όλη τη χώρα (σήμερα λειτουργούν 83), μηχανισμός αξιολόγησης – διαπραγμάτευσης για τα καινοτόμα φάρμακα, κεντρικές προμήθειες μέσω της ΕΚΑΠΥ, ενίσχυση με πάνω από 500 ειδικευμένους γιατρούς και αυτόνομη λειτουργία των ΤΕΠ, θεσμική αναδιοργάνωση του ΕΣΥ με νέους Οργανισμούς στις ΥΠΕ -νοσοκομεία-Κέντρα Υγείας, αλλαγές στην ιατρική εκπαίδευση, μηχανισμός παρακολούθησης του κόστους και της ποιότητας των νοσοκομειακών υπηρεσιών (DRG’S).
Ποιο ήταν το προηγούμενο πολιτικό σχέδιο: συρρίκνωση της δημόσιας περίθαλψης, αγορά υπηρεσιών από τον ιδιωτικό τομέα, μετακύλιση του κόστους στον πολίτη . Αυτό το σχέδιο οδήγησε στην «υγειονομική φτώχεια» και στον αποκλεισμό των ανασφάλιστων από την πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική φροντίδα, στην πλήρη αποδιοργάνωση των δημόσιων δομών υγείας και στην «παθητική ιδιωτικοποίηση» του Συστήματος Υγείας.
Πολιτικό σχέδιο και προαπαιτούμενα
Ποιο είναι το πολιτικό σχέδιο της κυβέρνησης: καθολική κάλυψη των αναγκών υγείας μέσω ενός αναβαθμισμένου και «ηθικοποιημένου» δημόσιου συστήματος υγείας με επίκεντρο την ΠΦΥ, την πρόληψη και την αγωγή υγείας. Αυτό το σχέδιο οδήγησε στη ρύθμιση για την εγγυημένη πρόσβαση των ανασφάλιστων στο ΕΣΥ και στην διασφάλιση της επιβίωσης της δημόσιας περίθαλψης, με ταυτόχρονο άνοιγμα ενός σοβαρού μετώπου απέναντι στη διαφθορά και στις στρεβλώσεις του Συστήματος Υγείας. Δηλαδή στο ίδιο μνημομιακό πλαίσιο, στο ίδιο περιβάλλον λιτότητας και δημοσιονομικών περιορισμών, αυτή η κυβέρνηση επειδή ακριβώς εμπνέεται από το πρόταγμα της ισότητας και της κοινωνικής δικαιοσύνης, έθεσε άλλες κοινωνικές και πολιτικές προτεραιότητες και απέδειξε ότι οι ανισότητες στην Υγεία δεν είναι αποδεκτές και ότι η εγκατάλειψη και απαξίωση του ΕΣΥ δεν είναι μονόδρομος την περίοδο της κρίσης.
Ποια ήταν τα βασικά προαπαιτούμενα της 4ης αξιολόγησης:
1. βήματα ανάπτυξης του νέου μοντέλου ΠΦΥ (ΤΟΜΥ, οικογενειακοί γιατροί, εγγραφή πληθυσμού σε οικογενειακούς γιατρούς, σύστημα παραπομπών )
2. επιπλέον 20 θεραπευτικά πρωτόκολλα στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης
3. λειτουργία της Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) , τρόπος επιλογής ΔΣ, επιχειρησιακό σχέδιο
4. μέτρα για την αυξημένη διείσδυση γενοσήμων φαρμάκων
5. ρυθμίσεις του ΕΟΠΥΥ για τον εκσυγχρονισμό και τον πιο αποτελεσματικό έλεγχο των παροχών υγείας
6. επέκταση για 4 χρόνια (μέχρι το 2022) του μηχανισμού των κλειστών προϋπολογισμών και των αυτόματων επιστροφών (clawback) για τη φαρμακευτική δαπάνη και τις λοιπές παροχές ασθένειας του ΕΟΠΥΥ.
Τα προαπαιτούμενα αυτά και οι ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο είναι συμβατές με το πολιτικό σχέδιο της κυβέρνησης, στο βαθμό που συμφωνήθηκε με τους «θεσμούς» να υπάρξει ευελιξία και σταδιακή υλοποίηση ορισμένων κρίσιμων μεταρρυθμίσεων όπως στην ΠΦΥ, στη συνεργασία του ΕΟΠΥΥ με ιδιώτες παρόχους (οπτικοί, ειδικοί θεραπευτές), στην προώθηση αποδεκτών στόχων όπως η αύξηση του ποσοστού των γενοσήμων μέσω οικονομικών κινήτρων για τον πολίτη, καθώς και αναπροσαρμογή των ορίων του 2018 στους κλειστούς προϋπολογισμούς. Έτσι η εγγραφή στους οικογενειακούς γιατρούς και το σύστημα παραπομπών στην ΠΦΥ (προαπαιτούμενα) θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία από το 2019, η αποζημίωση των παρόχων για οπτικά και υπηρεσίες Ειδικής Αγωγής θα γίνεται μέσω voucher που θα χορηγείται στους πολίτες ανακουφίζοντας τους έτσι από την προπληρωμή και την αντίστοιχη οικονομική επιβάρυνση και διασφαλίζοντας την ελεύθερη επιλογή τους, η αύξηση του όγκου των γενοσήμων θα προωθηθεί μέσω του σημαντικού οικονομικού κινήτρου της εξίσωσης λιανικής-ασφαλιστικής τιμής για τα γενόσημα και της κατάργησης της συμμετοχής του 10% όταν ο ασθενής επιλέγει γενόσημο. Τέλος για το κρίσιμο ζήτημα των δημοσιονομικών ορίων των κλειστών προϋπολογισμών, συμφωνήθηκε η σταδιακή αναμόρφωση των ορίων του 2018 για μια 4ετία με βάση την προβλεπόμενη αύξηση του ΑΕΠ. Συμφωνούμε ότι ο μηχανισμός των αυτόματων επιστροφών (clawback) είναι ανορθολογικός και άδικος, είναι όμως επί του παρόντος επιβεβλημένος και με επικουρικό ρόλο στα αναγκαία διαρθρωτικά μέτρα ουσιαστικού ελέγχου της ζήτησης και της δημόσιας δαπάνης υγείας που ήδη υλοποιούνται.
Μετά τις επισημάνσεις για τα προαπαιτούμενα, ο κ. Ξανθός τόνισε ότι προσηλωμένοι στο στρατηγικό στόχο της καθολικής κάλυψης υγείας, υλοποιούμε μεταρρυθμίσεις και διαρθρωτικές αλλαγές που δεν επικεντρώνονται στη συγκράτηση της δαπάνης αλλά στην ισότιμη, τεκμηριωμένη και ποιοτική φροντίδα μέσω της διαφανούς, αποδοτικής και δημοσιονομικά βιώσιμης λειτουργίας του Δημόσιου Συστήματος Υγείας
Δίνουμε μάχη με το χρόνο και τις αντοχές της κοινωνίας. Μόνο που από δω και πέρα ο χρόνος είναι σύμμαχος και η ανθεκτικότητα της κοινωνίας έχει ενισχυθεί.
