Γιατροί – Avatars, 3D εκτυπωμένα φάρμακα, νανοτεχνολογία, ρομποτική και τεχνητή νοημοσύνη διεισδύουν δυναμικά στον τομέα περίθαλψης έως το 2025, αλλάζοντας ριζικά τα σημερινά δεδομένα στον τρόπο περίθαλψης εκατομμυρίων πολιτών σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η υγειονομική περίθαλψη αλλάζει μορφή, κινούμενη πλέον σε νέα πρότυπα συνεχούς και εξατομικευμένης φροντίδας. Μαζί της αλλάζει η βιομηχανία, οι υπηρεσίες και ο τρόπος που οι επαγγελματίες προσεγγίζουν τον κλάδο. Σε διεθνές επίπεδο οι διαδεδομένες έως σήμερα τεχνολογίες επαναπροσδιορίζονται, διαμορφώνοντας έτσι νέες συνθήκες περίθαλψης και ατομικής φροντίδας.
Σύμφωνα με σχετικές έρευνες η τεχνολογία αναμένεται έως το 2025 να αλλάξει ριζικά όσα ξέραμε για την υγειονομική περίθαλψη μέχρι σήμερα, σε επίπεδο καταναλωτών, ιδιωτικής ασφάλισης, ακόμη και δημόσιας Υγείας. Ο τομέας της πληροφορικής, η μηχανική μάθηση, η νανοτεχνολογία και τα ηλεκτρονικά συστήματα διαδραματίζουν μεταξύ άλλων σημαντικό ρόλο στην αναδιάρθρωση, εμπορευματοποίηση και ωρίμανση του κλάδου:
1. Πληροφορική
Τεράστιοι όγκοι δεδομένων για την υγεία και τις ασθένειες των πληθυσμών, τα περίφημα mass data, κατακλύζουν τα μέτωπα της έρευνας κάνοντας τη διαφορά στην κατανόηση και ανάλυση γονιδιωμάτων και στο πώς επηρεάζουν περιβαλλοντικοί, συμπεριφορικοί και κληρονομικοί παράγοντες την υγεία.
Όπως επισημαίνει σε σχετικό του αφιέρωμα το Forbes, η ποσότητα αυτών των δεδομένων αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά έως το 2025. Η τρέχουσα υπολογιστική ικανότητα, ακόμη και των υπερυπολογιστών, δεν θα επαρκεί τότε για την επεξεργασία τόσο μεγάλων συνόλων δεδομένων. Ωστόσο, ο κβαντικός υπολογισμός, ο οποίος έχει πολύ μεγαλύτερη ικανότητα υπολογισμού από τους παραδοσιακούς υπολογιστές, θα μπορούσε να βοηθήσει στην επίλυση μερικών από τα εξαιρετικά περίπλοκα προβλήματα υγείας.
2. Τεχνητή νοημοσύνη
Παρόλο που ο άνθρωπος είναι ανώτερος στην ανάλυση δεδομένων από οποιοδήποτε άλλο είδος στον πλανήτη, ο όγκος των πληροφοριών που μπορεί γρήγορα να επεξεργαστεί είναι περιορισμένος. Η τεχνητή νοημοσύνη αναλαμβάνει την κάλυψη αυτού του κενού καθιστώντας τη διαδικασία όχι μόνο ταχύτερη αλλά και πολύ πιο αποτελεσματική. Ο Watson (υπολογιστής της IBM), μπορεί για παράδειγμα να διαβάσει 40 εκατομμύρια έγγραφα σε μόλις 15 δευτερόλεπτα. Με τις νέες δυνατότητες εκμάθησης των μηχανών, οι εφαρμογές της τεχνολογίας στην υγειονομική περίθαλψη είναι απεριόριστες. Ορισμένες εφαρμογές που αναπτύσσονται σήμερα βοηθούν τους γιατρούς και τους ακτινολόγους να κάνουν ακριβείς διαγνώσεις (IBM Watson Health), προβλέποντας, μεταξύ άλλων, ποιοι υποψήφιοι ασθενείς είναι πιθανότερο να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στα φάρμακα (Atomwise) καθώς και να αναλύουν δεδομένα προκειμένου να βελτιώνουν τις θεραπείες. (DeepMind Health).
3. Ρομποτική
Τα ρομποτικά συστήματα υπάρχουν εδώ και αρκετό καιρό στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης – με το χειρουργικό ρομπότ Da Vinci να αποτελεί το πλέον διαδεδομένο παράδειγμα.
Ωστόσο, με την εξέλιξη της τεχνολογίας αναδύονται διάφορες νέες εφαρμογές ρομποτικής δημιουργώντας σοβαρές προοπτικές ενίσχυσης της παρουσίας τους στο χώρο της Υγείας έως το 2025. Παράδειγμα τα «ρομπότ τηλεπικοινωνίας», όπως αυτά που προσφέρει η ρομποτική εφαρμογή InTouch Health, που επιτρέπουν στον γιατρό να «μετακινηθεί» και να εξετάσει τους ασθενείς μέσα από τον υπολογιστή του, ακόμα και σε μακρινές αποστάσεις. Ήδη αξιοσημείωτη είναι η παρουσία των ρομπότ περίθαλψης ασθενών και ηλικιωμένων που βοηθούν στην ανύψωση ασθενών από κρεβάτια σε αναπηρικά αμαξίδια και αντίστροφα, ενώ καθοριστικό ρόλο μπορούν να διαδραματίσουν στην παιδιατρική, για διαταραχές αυτισμού, φοβίες κ.α. (υπάρχουν αρκετά παραδείγματα: Phobot, PARO, NAO και Milo).
4. Νανορομποτική
Στη νανοκλίμακα, τα ρομπότ μπορούν να διαδραματίσουν εντελώς διαφορετικούς ρόλους στο ανθρώπινο σώμα, ταξιδεύοντας μέσα από το αίμα. Στο μέτωπο της διαρκούς έρευνας εξετάζεται η πιθανότητα να παρακολουθούν και να εκτελούν λειτουργίες του σώματος(π.χ. μεταφορά οξυγόνου, καταστροφή μολυσματικών παραγόντων όπως τα βακτήρια), να στοχεύουν τη δράση του φαρμάκου (π.χ. στη θεραπεία καρκίνου, στην πήξη αίματος) ή ακόμη και να πραγματοποιούν επιτόπιες χειρουργικές επεμβάσεις. Ο κατάλογος εφαρμογών της νανοϊατρικής, που είναι ο γενικός όρος για εφαρμογές νανοτεχνολογίας στην υγειονομική περίθαλψη, είναι ακόμη μεγαλύτερος και πιο συναρπαστικός. Περιλαμβάνει και την υποβοήθηση της βιολογικής έρευνας (κυτταρικές προσομοιώσεις), μέσω ενδοκυτταρικών αισθητήρων που βοηθούν στην ακριβή διάγνωση σε επίπεδο μοριακής ιατρικής (γενετικές θεραπείες). Η αρχή των δοκιμών αυτών αναμένονται έως το 2025.
5. Βιονικό κίνημα
Το 2025 δεν αναμένεται να επιφέρει μόνο την εισαγωγή νανορομπότ στον οργανισμό μας αλλά και την τοποθέτηση ρομποτικών μελών στο ανθρώπινο σώμα: Η εφαρμογή της κυκλοποίησης, μπορεί να εκδηλωθεί σε διάφορες μορφές, μερικές από τις οποίες είναι ορατές ακόμα και σήμερα, όπως αντικαταστάσεις άκρων, αντικαταστάσεις οργάνων, εσωτερικά ηλεκτρονικά άκρα ή αισθήσεις βελτιωμένης απόδοσης σε σύγκριση με τα υπάρχοντα. Εκτός από το «βιονικό» κίνημα προσθετικής, εκτιμάται ότι 30.000 έως 50.000 άνθρωποι έχουν ήδη εμφυτευμένο τσιπ RFID μέσα στο σώμα τους (Radio Frequency Identification, η απόδοση του στα ελληνικά ορίζεται ως «ταυτοποίηση μέσω ραδιοσυχνοτήτων»). Στο μέλλον, είναι πιθανό να δούμε βελτιωμένες δυνατότητες όσον αφορά την όραση και την ακοή ή τα άκρα ενώ αντικείμενο εντατικών ερευνών αποτελεί το τεχνητό πάγκρεας.
6. «Σύνδεση» εγκεφάλου-υπολογιστή
Μια άλλη μορφή κυκλωματοποίησης είναι η χρήση διασυνδέσεων μεταξύ εγκεφάλου και υπολογιστή. Πρακτικά, σημαίνει την ενσύρματη σύνδεση ενός εγκεφάλου απευθείας σε μια εξωτερική συσκευή. Εκτός από τις εφαρμογές έρευνας και χαρτογράφησης που χρησιμοποιούνται σήμερα, αναπτύσσεται τεχνολογία για εφαρμογές «νευρικής παράκαμψης» – προκειμένου πχ ασθενείς με παράλυση να ανακτήσουν τον έλεγχο των άκρων τους μέσω «εξωτερικών» συνδέσεων σε αυτά. Παρόμοιες εφαρμογές ερευνώνται, με στόχο τη χρήση ηλεκτρικής διέγερσης για την τροποποίηση ορισμένων λειτουργιών.
Τα υπάρχοντα παραδείγματα περιλαμβάνουν κοχλιακά εμφυτεύματα και βηματοδότες,ενώ οι εφαρμογές που αναπτύσσονται περιλαμβάνουν εμφυτεύματα αμφιβληστροειδούς(για αποκατάσταση της όρασης) και διεγέρτες του νωτιαίου μυελού (για ανακούφιση από τον πόνο).
7. Ιατρικό Tricorder (διαγνωστική συσκευή)
Λαμβάνοντας υπόψη τη συσκευή που διαδόθηκε από το Star Trek, καταλαβαίνουμε σαφέστερα τις προσπάθειες που γίνονται ως προς την ανάπτυξη μιας φορητής διαγνωστικής συσκευής χειρός, που μπορεί να σαρώσει το ανθρώπινο σώμα και να διαγνώσει ασθένειες μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα.
Φυσικά, παρόλο που η φανταστική έκδοση της συσκευής μπορούσε πράγματι να τα πραγματοποιήσει όλα αυτά, οι τρέχουσες προσπάθειες είναι λίγο πιο ρεαλιστικές και εκτός του φάσματος της ταινίας . Το βραβείο Qualcomm Tricorder X Prize, αξίας 10 εκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο ξεκίνησε το 2012, αποσκοπεί στη διάγνωση μόλις 13 ιατρικών παθήσεων (10 απαιτούμενες, 3 προαιρετικές), συμπεριλαμβανομένης της άπνοιας του ύπνου, της κολπικής μαρμαρυγής, κ.α. μέσω συσκευής διασύνδεσης φιλικής προς τον καταναλωτή.
8. Γιατροί – Avatars
Μετά την αυτοδιάγνωση οι ασθενείς το 2025 θα θέλουν να έρθουν σε επαφή με έναν γιατρό, προκειμένου να καθορίσουν τα επόμενα βήματά τους.
Φυσικά, η τηλεϊατρική αποτελεί μια επιλογή σήμερα, ωστόσο μπορεί να υπάρχουν και άλλες διαθέσιμες, για την ικανοποίηση ερωτημάτων ή για την απόκτηση περισσότερων πληροφοριών σχετικά με τη διάγνωση. Παρόλο που το Siri ή το Cortana αποτελούν σήμερα «βοηθοί φωνής», το Dr. WebMD αναμένεται το 2025 να αποτελέσει ένα ψηφιακό avatar που μπορεί να εμφανιστεί σε ολογραφικές προβολές και να βοηθήσει τους ασθενείς και τους φροντιστές τους σε ερωτήματα υγειονομικής περίθαλψης. Η ολογραφική προβολή ενός πραγματικού γιατρού, υποστηριζόμενου από τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης, θα επιτρέψει την ταυτόχρονη απάντηση σε πολλά ερωτήματα. Ωστόσο, πέρα από τις απαντήσεις σε ερωτήματα των ασθενών, θα μπορούσε να προγραμματίσει ραντεβού για φυσικό έλεγχο, ακόμη και να καταγράψει τις σημειώσεις της συνομιλίας με έναν γιατρό.
9. Εικονική πραγματικότητα
Οι εφαρμογές της σχετικής τεχνολογίας είναι πολλαπλές . Οι φοιτητές ιατρικής μπορούν να επωφεληθούν από τη χρήση γυαλιών που επιτρέπουν την ιατρική εκπαίδευση – την μελέτη της ανθρώπινης ανατομίας και την παρακολούθηση χειρουργικών επεμβάσεων. Θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί και κατά τη διάρκεια ζωντανών χειρουργικών επεμβάσεων προκειμένου να «δει» ο χειρουργός τη θέση των οργάνων και των αιμοφόρων αγγείων. Από την πλευρά του ασθενούς, μία από τις πιο προηγμένες εφαρμογές είναι η θεραπεία διαταραχών ψυχικής υγείας. Καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται, αναμένονται να αναπτυχθούν πιο προηγμένες εφαρμογές μέχρι το 2025, ειδικά για τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης.
10. 3D εκτυπωμένα φάρμακα
Η επανάσταση της 3D εκτύπωσης αποτελεί πολύ γνωστή τεχνολογία με αρκετά διαδεδομένες ήδη εφαρμογές στην υγειονομική περίθαλψη, συμπεριλαμβανομένων των ορθοπεδικών συσκευών και αρκετών εμφυτευμάτων. Νέα εφαρμογή εδώ είναι τα 3D εκτυπωμένα φάρμακα, τα οποία μπορούν να επιτρέψουν την αλλαγή της ημερήσιας δοσολογίας και να επιτρέψουν την εξατομικευμένη ιατρική, προσαρμόζοντας τις φαρμακοτεχνικές μορφές των φαρμάκων. Μια άλλη κατηγορία που ερευνάται πλέον είναι αυτή της τρισδιάστατης βιογραφικής εκτύπωσης – δηλαδή της δυνατότητας «εκτύπωσης» ιστών ή ακόμη και οργάνων. Οι εφαρμογές κυμαίνονται από ιστούς δέρματος για θύματα καύσης έως αντικαταστάσεις οργάνων για ασθενείς. Οι ιστοί που «τυπώνονται» μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν στην ανάπτυξη φαρμάκων, μια υπηρεσία που προσφέρεται επί του παρόντος από την Organovo.
Τόσο οι εταιρείες του κλάδου Υγείας, όσο κι εκείνες που αναπτύσσουν συναφείς δραστηριότητες, πρέπει να εξετάσουν και να μελετήσουν τον αντίκτυπο αυτών των τεχνολογιών στην επιχείρησή τους, καθώς και να επενδύσουν στην εφαρμογή τους στο μέλλον, προκειμένου να συνεχίσουν να είναι ανταγωνιστικές και κερδοφόρες στο νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται.
