Μία ρηξικέλευθη έρευνα πανευρωπαϊκής κλίμακας δίνει ελπίδες ότι το τέλος του AIDS ίσως δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα, καθώς νέα θεραπεία καταστέλλει τον ιό HIV.
Η μελέτη διενεργήθηκε σε διάστημα οκτώ χρόνων και σε δείγμα 972 ομόφυλων ζευγαριών πανευρωπαϊκώς, εκ τον οποίων ο ένας έφερε τον HIV και λάμβανε αντιρετροϊκή θεραπεία για την καταστολή του ιού.
Όπως διαπιστώθηκε, δεν υπήρξαν περιστατικά μετάδοσης του ιού από τον σύντροφο – φορέα στον άλλο. Παρότι, σύμφωνα με την έρευνα, τα ζευγάρια ανέφεραν πως έκαναν σεξ χωρίς προφύλαξη συνολικά 76.088 φορές.
Κατά τη διάρκεια της οκταετούς έρευνας 15 άνδρες μολύνθηκαν με τον ιό. Οι γενετικοί έλεγχοι έδειξαν πως κανένας από αυτούς τους ιούς δεν προήλθε από τον σύντροφό του.
Τα ευρήματα…
Η επιτυχία της συγκεκριμένης θεραπείας είναι πως αν αντιμετωπιστούν όλες οι περιπτώσεις φορέων HIV, δεν θα υπάρξουν περαιτέρω λοιμώξεις. «Είναι λαμπρό, φανταστικό. Αυτό ουσιαστικά βάζει τέλος στο ζήτημα», σημειώνει η καθηγήτρια Άλισον Ρότζερς του University College του Λονδίνου, μία εκ των επικεφαλής της μελέτης που δημοσιεύτηκε στην ιατρική επιθεώρηση Lancet, προσθέτοντας πως «τα ευρήματά μας παρέχουν αδιαμφισβήτητες αποδείξεις πως ο κίνδυνος μετάδοσης του HIV μέσω σεξ με κατασταλτική ART (αντιρετροϊκή θεραπεία) είναι ουσιαστικά μηδενικός. Τα ευρήματά μας στηρίζουν το μήνυμα τής διεθνούς εκστρατείας U=U πως ένα μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο καθιστά τον HIV μη μεταδοτικό».
Προηγούμενες έρευνες καταδείκνυαν επίσης πως η θεραπεία προστατεύει και ετεροφυλόφιλα ζευγάρια όπου ο ένας σύντροφος είναι φορέας του HIV.
Το 2017, περίπου 40 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως ζούσαν με τον HIV, εκ των οποίων 21,7 εκατομμύρια λάμβαναν αντιρετροϊκή θεραπεία.
«Δεν είναι πάντα εύκολο για τους ανθρώπους να ελεγχθούν για τον HIV ή να έχουν πρόσβαση σε θεραπεία. Επιπλέον, ο φόβος, το στίγμα, η ομοφοβία κι άλλοι ανεπιθύμητοι κοινωνικοί παράγοντες εξακολουθούν να θέτουν σε κίνδυνο τη θεραπεία HIV», εξηγεί ο Μάιρον Κοέν, του Ινστιτούτου για Παγκόσμια Υγεία και Μεταδοτικές Ασθένειες του πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας στο Τσάπελ Χιλ και σημειώνει: «Η διάγνωση της λοίμωξης είναι δύσκολη στο αρχικό στάδιο όταν η μετάδοση είναι εύκολη και αυτός ο περιορισμός θέτει σε κίνδυνο τη θεραπεία ως στρατηγική πρόληψης».
Αποτελεσματικά φάρμακα
Ο Μπρους Ρίχμαν, ιδρυτικό στέλεχος της οργάνωσης Prevention Access Campaign – που ξεκίνησε την εκστρατεία U=U, δήλωσε την ευγνωμοσύνη του για τη συγκεκριμένη έρευνα. Όπως τονίζει «άλλαξε για πάντα και σε όλο τον κόσμο το τι σημαίνει να ζεις και να αγαπάς με HIV».
«Κατά τη διάρκεια αυτών των ερευνών, τα αντιρετροϊκά φάρμακα έγιναν πιο αποτελεσματικά, αξιόπιστα και ανθεκτικά. Ευκολότερα στη λήψη, πιο ανεκτά και λιγότερο ακριβά. Τα αποτελέσματα αποτελούν άλλον ένα καταλύτη για οικουμενική στρατηγική ελέγχων και αντιμετώπισης. Θα παράσχει συνολικά οφέλη από τα αντιρετροϊκά φάρμακα», αναφέρει ο ίδιος, εκφράζοντας την αισιοδοξία του για το μέλλον της θεραπείας κατά του AIDS.
«Τεράστια ανακούφιση»
Ο Ματ Στόουκς διαγνώστηκε το 2016 με HIV και ξεκίνησε θεραπεία τέσσερις εβδομάδες αργότερα. Οι εξετάσεις έδειξαν πως ο ιός ήταν μη ανιχνεύσιμος στο σώμα του για τρεις μήνες. «Είναι τεράστια ανακούφιση και μου δίνει την αυτοπεποίθηση της γνώσης πως δεν μπορώ να μεταδώσω τον ιό», παραδέχεται ο 26χρονος.
«Μεταξύ της κοινότητας των ομοφυλοφίλων και των φίλων μου έχει υπάρξει πραγματική αλλαγή τα τελευταία χρόνια. Μπορείς για παράδειγμα να βάλει τη λέξη ‘μη ανιχνεύσιμο’ στο Grindr (πλατφόρμα διαδικτυακών γνωριμιών για lgbtq)» λέει ο ίδιος. Ωστόσο, ο δρόμος ώστε όλοι να γνωρίζουν τι ακριβώς σημαίνει αυτό είναι ακόμη μακρύς.
Ο Άλεξ Σπάροουχωκ ζει με τον HIV εδώ και περίπου μία δεκαετία. Διαγνώστηκε τον Νοέμβριο του 2009. Ξεκίνησε αμέσως την αντιρετροϊκή θεραπεία. Αρχικά λάμβανε τέσσερα χάπια ημερησίως. Στη συνέχεια – όταν το ιικό φορτίο είχε συρρικνωθεί σε μη ανιχνεύσιμα επίπεδα λίγους μήνες μετά – μειώνοντας τον αριθμό τους στο ένα. Οι τελευταίες εξετάσεις επιβεβαίωσαν πως τα τελευταία εννέα χρόνια, δε μετέδωσε τον ιό σε κανένα.
Μεταξύ της πρώτης διάγνωσης και σήμερα, ο Άλεξ έχει περάσει 6,5 χρόνια σε σχέση. Παραδέχεται πως η πιθανότητα – καίτοι μικρή – μετάδοσης του HIV στο σύντροφό του ήταν μία πηγή μόνιμου άγχους. «Σου έχουν πει πως είναι σχεδόν απίθανο ή πιθανό μόνο υπό συγκεκριμένες συνθήκες. Ωστόσο, εσύ ανησυχείς διαρκώς. Περνάς αυτήν την ανησυχία με το σύντροφό σου».
«Τώρα, μπορούμε να μιλήσουμε για μηδενικό κίνδυνο. Δίνει δύναμη σε τόσους ανθρώπους. Είναι ένα τεράστιο βάρος που φεύγει από τις πλάτες σου», ομολογεί ο 34χρονος, ελπίζοντας πως τα τελευταία ευρήματα της έρευνας θα αλλάξουν τη νοοτροπία του κόσμου και θα απαλείψουν το στίγμα.
Τι είναι η αντιρετροϊκή θεραπεία;
Είναι ένας συνδυασμός φαρμάκων που λαμβάνονται σε καθημερινή βάση, ώστε να αποτρέψουν τον πολλαπλασιασμό του ιού στο σώμα. Η συγκεκριμένη θεραπεία δεν μπορεί να θεραπεύσει τον HIV. Ωστόσο μπορεί να μειώσει την ποσότητά του σε μη ανιχνεύσιμα επίπεδα στο αίμα.
Οι γιατροί συστήνουν στους φορείς την άμεση έναρξη της θεραπείας, αμέσως μετά τη διάγνωση του HIV. Οι άνθρωποι με HIV παίρνουν, αναλόγως αναγκών του οργανισμού, από ένα έως τέσσερα χάπια ημερησίως.