Τις 11 κορυφαίες κλινικές δοκιμές που θα διαμορφώσουν την Ιατρική το 2025 αναδεικνύει το περιοδικό «Nature Medicine», παρουσιάζοντας τις θέσεις αντίστοιχα έντεκα επιστημόνων.
- Γράφει ο Κοσμάς Ζακυνθινός
Οι «μεγάλοι νικητές» του 2024, σύμφωνα με το «Nature Medicine», ήταν οι φαρμακευτικές εταιρείες πίσω από τα φάρμακα σεμαγλουτίδης για το αδυνάτισμα (Novo Nordisk – Wegovy) και η τιρζεπατίδη (Eli Lilly – Zepbound και στην Ελλάδα Mounjaro).
Βιοτεχνολογικές και φαρμακευτικές εταιρείες σπεύδουν πλέον να εισέλθουν στην αγορά «απώλειας βάρους», καθώς η παχυσαρκία θα αποτελεί σίγουρα προτεραιότητα για το 2025.
«Ο κατάλογος αντικατοπτρίζει ανησυχητικές προκλήσεις για την υγεία που θα αντιμετωπίσει ο κόσμος το 2025, με νέες θεραπείες και τεχνολογίες που στοχεύουν στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, του καρκίνου, του υποσιτισμού, της ψυχικής υγείας, της δρεπανοκυτταρικής νόσου και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής», σημειώνει το «Nature Medicine». Τι λένε οι ειδικοί:
Γονιδιακή θεραπεία για τη νόσο Prion
Sonia Vallabh: Επανεκπαιδεύτηκα από τη νομική, όντας δικηγόρος στην βιοϊατρική έρευνα αφού ανακάλυψα ότι κινδύνευα να πεθάνω από γενετική νόσο Prion. Η νόσος Prion δεν είναι εξαιρετικά σπάνια, καθώς σκοτώνει 1 στους 6.000 ανθρώπους, αλλά είναι σπάνια. Βοήθησα στη δημιουργία της προκλινικής απόδειξης μιας ιδέας που οδήγησε σε δοκιμή φάσης 1/2 για την αξιολόγηση ασφάλειας, ανεκτικότητας και φαρμακοκινητικής του ενδορραχιαίου χορηγούμενου ION-717 σε ασθενείς με νόσο Prion.
Το ION-717 είναι ένα ερευνητικό ολιγονουκλεοτίδιο που αναπτύχθηκε από την Ionis Pharmaceuticals και σχεδιάστηκε για να αναστέλλει την παραγωγή πρωτεΐνης Prion. Αυτήν τη στιγμή, υπάρχουν 16 τοποθεσίες διενέργειας κλινικών δοκιμών για το ION-717 σε όλο τον κόσμο. Βλέπω τη δουλειά μου ως εκστρατεία για την έγκαιρη θεραπεία σε όλο το φάσμα του νευροεκφυλισμού, καθώς όσο νωρίτερα φτάσετε εκεί, τόσο περισσότερα μπορείτε να κάνετε για να διατηρήσετε τη λειτουργία του εγκεφάλου. Μπορεί να δούμε τα πρώτα δεδομένα έως τα τέλη του 2025.
Sonia Vallabh is a senior group leader at The Broad Institute of MIT and Harvard, Cambridge, MA, USA.
Διατροφή ακριβείας σε μια ποικιλόμορφη κοόρτη
Leanne Redman: Οι άνθρωποι έχουν στη διάθεση τους μια μεγάλη ποικιλία όσον αφορά τα οφέλη για την υγεία τους, από τα τρόφιμα και τις δίαιτες. Οι παραδοσιακές προσεγγίσεις στις μελέτες διατροφικής παρέμβασης (συγκρίνοντας τη δίαιτα Α με τη δίαιτα Β ή Γ) ενημερώνουν τις διατροφικές κατευθυντήριες γραμμές των ΗΠΑ, παρά το γεγονός ότι τέτοιες δοκιμές συνήθως μελετούν τα αποτελέσματα της διατροφής σε στενές ομάδες του πληθυσμού (χωρίς το πλήρες εύρος της ηλικίας των ενηλίκων, των ομάδων φύλου και κοινωνικοοικονομικές τάξεις).
Η βάση κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με την αποτελεσματικότητα μιας δίαιτας σε μια ολόκληρη ομάδα αγνοεί τα άτομα που, για οποιονδήποτε λόγο, είχαν μικρότερο ή μεγαλύτερο όφελος από αυτή τη δίαιτα στα αποτελέσματα της υγείας.
Το πρόγραμμα Nutrition for Precision Health που χρηματοδοτείται από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ (το οποίο συνεργάζεται με το ερευνητικό πρόγραμμα All of Us) επιδιώκει να διερευνήσει τους παράγοντες που εξηγούν γιατί οι άνθρωποι ανταποκρίνονται διαφορετικά στα ίδια τρόφιμα.
Το έργο θα μελετήσει περισσότερους από 8.000 ενήλικες, με ελάχιστα κριτήρια αποκλεισμού, στο πλαίσιο των συνήθων φαρμάκων και των συνθηκών υγείας τους, το οποίο έχει ως στόχο να διευρύνει την εμβέλεια των τρεχουσών διατροφικών κατευθυντήριων γραμμών.
Αφού χαρτογραφήσουν πώς η συνήθης διατροφή, η γενετική, το μικροβίωμα, οι συνήθειες του τρόπου ζωής, το ιατρικό και ιστορικό υγείας ενός ατόμου επηρεάζουν την ανταπόκρισή του σε ένα τεστ γεύματος, οι επιστήμονες θα χρησιμοποιήσουν αυτές τις πληροφορίες για να προβλέψουν πώς θα ανταποκριθούν σε τρεις τύπους διατροφικών προτύπων, μετά από 2 εβδομάδες.
Καθώς τα τρία διατροφικά πρότυπα διαφέρουν ως προς τις ποσότητες και τους τύπους υδατανθράκων, λιπών, πρωτεϊνών, φρούτων και λαχανικών, φυτικών ινών, ξηρών καρπών, ψαριών, γαλακτοκομικών και επεξεργασμένων και μη επεξεργασμένων τροφίμων, για παράδειγμα, οι επιστήμονες θα βασιστούν σε προηγμένα στατιστικά μοντέλα και μηχανική μάθηση για να προσδιορίστε τους παράγοντες ή τα χαρακτηριστικά σε ατομικό επίπεδο, με τη μεγαλύτερη συνάφεια με μια διατροφική ανταπόκριση και στη συνέχεια να προβλέψετε τα τρόφιμα και τα διατροφικά πρότυπα που είναι πιθανά για την προώθηση οφέλους στους ανθρώπους. Όλη η συλλογή δεδομένων θα ολοκληρωθεί μέχρι το καλοκαίρι του 2026. Αναμένουμε ότι τα έγγραφα θα παρέχουν τα πρώτα στοιχεία στις αρχές του 2025.
Leanne Redman is a physiologist at the Pennington Biomedical Research Center of the Louisiana State University System, Baton Rouge, LA, USA.
CBD για την πρόληψη της ψύχωσης
Philip McGuire: Είμαι επικεφαλής σε μια μελέτη που ονομάζεται Stratification and Treatment in Early Psychosis (STEP) όπου χρησιμοποιεταί ένα προϊόν κανναβιδιόλης (CBD – συστατικό του φυτού κάνναβης) που έχει ήδη εγκριθεί για τη θεραπεία της σοβαρής επιληψίας.
Το STEP περιλαμβάνει τρεις κλινικές δοκιμές σε 30 τοποθεσίες και 11 συνολικά χώρες. Οι δοκιμές θα αξιολογήσουν περίπου 1.000 συμμετέχοντες με ψύχωση, πριν και μετά τη θεραπεία με CBD, χρησιμοποιώντας μια σειρά τεχνικών νευροαπεικόνισης, όπως η απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού και η φασματοσκοπία για να διευκρινιστεί πώς δρα η CBD. Η μελέτη χρησιμοποιεί επίσης κλινικά, ψηφιακά, γνωστικά μέτρα και νευροαπεικόνιση προκειμένου να εντοπίσει βιοδείκτες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πρόβλεψη επιτυχίας της θεραπείας.
Κάθε δοκιμή περιλαμβάνει συμμετέχοντες σε διαφορετικό στάδιο ψύχωσης. Η πρώτη αφορά άτομα που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο ψυχωσικών διαταραχών και στοχεύει να ελέγξει εάν η CBD μπορεί να τους εμποδίσει να εξελιχθεί σε πλήρη ασθένεια. Το δεύτερο αφορά άτομα που έχουν αναπτύξει πρόσφατα ψύχωση και το τρίτο αφορά άτομα που είναι ανθεκτικά στη θεραπεία.
Το 2025, θα λάβουμε τα πρώτα αποτελέσματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα, την ασφάλεια και την ανεκτικότητα της CBD στην ψύχωση. Ελπίζουμε επίσης ότι αυτή η έρευνα θα διευκρινίσει εάν μπορούμε να αποτρέψουμε ψυχιατρικές διαταραχές χρησιμοποιώντας CBD.
Philip McGuire is a professor of psychiatry in the Department of Psychiatry at the University of Oxford and an associate director of research and development at Oxford Health NHS Foundation Trust, Oxford, UK.
Δείτε περισσότερα πατώντας εδώ
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα
Διαβάστε επίσης
Ανεβάζει ταχύτητες η Ελλάδα στις κλινικές μελέτες – Αύξηση 74%
Τεχνητή Νοημοσύνη: Οι κλινικές μελέτες και η φαρμακοβιομηχανία
