- Συνέντευξη Κοσμάς Ζακυνθινός
«Από άποψη Ιατρομηχανολογικού εξοπλισμού, μετά από δραστικές κινήσεις του ΓΕΑ και της Διοίκησης του Νοσοκομείου, από τον Μάιο του ΄20 διαθέτουμε ότι πιο σύγχρονο υπάρχει τεχνολογικά, σε μια πρότυπη αίθουσα» όπως εξηγεί μιλώντας στο The Doctor ο Δρ Λάγιος Κωνσταντίνος, υπογραμμίζοντας παράλληλα πως «Οι ανάγκες στο 251 ΓΝΑ από το Μάιο του 2020 εξυπηρετούνται με την εγκατάσταση και λειτουργία ενός biplane αγγειογράφου που είναι αντιπρόσωπος μιας εντελώς νέας γενιάς μηχανημάτων, με πλήθος μηχανολογικές και ηλεκτρονικές καινοτομίες αλλά και εξελίξεις λογισμικού».
• Κύριε Λάγιε, ο τομέας της επεμβατικής νευροακτινολογίας αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ψηφιακής καινοτομίας. Ποιοι οι νεοτερισμοί που εισαγάγει το νοσοκομείο τα τελευταία χρόνια;
Αντικείμενο της Επεμβατικής Νευροακτινολογίας είναι η θεραπεία αγγειακών βλαβών του εγκεφάλου, του νωτιαίου μυελού, αλλά και της γναθοπροσωπικής περιοχής, όπως οι αρτηριοφλεβικές δυσπλασίες τα ανευρύσματα οι όγκοι και άλλες.
Τόσο η ασφαλής πλοήγηση μικροκαθετήρων μέσα σε πολυέλικτα και με διάμετρο μικρότερη του χιλιοστού αγγεία, όσο και η προώθηση θεραπευτικών εμβολικών παραγόντων σε ακόμη μικρότερα, υπαγορεύουν την ανάγκη για την καλύτερη δυνατή καθοδήγηση μέσω ακτινοσκοπικής εικόνας.
Οι ανάγκες αυτές στο 251 ΓΝΑ από το Μάιο του 2020 εξυπηρετούνται με την εγκατάσταση και λειτουργία ενός biplane αγγειογράφου που είναι αντιπρόσωπος μιας εντελώς νέας γενιάς μηχανημάτων, με πλήθος μηχανολογικές και ηλεκτρονικές καινοτομίες αλλά και εξελίξεις λογισμικού.
Η βελτιωμένη διακριτική ικανότητα (δύο μικρά), οι μεγαλύτερες μεγεθύνσεις (13’’, 10’’) η βελτιωμένη και ταχύτερη τρισδιάστατη απεικόνιση (3d αγγειογραφία σε 3 δευτερόλεπτα), η αγγειογραφία τεσσάρων διαστάσεων (4d αγγειογραφία) και η απεικόνιση χαρτών αιμάτωσης για την εκτίμηση εγκεφαλικού επεισοδίου, αποτελούν μερικές από τις εξελίξεις που ενσωματώνει η νέα γενιά. Το αποτύπωμα της ψηφιακής εποχής στη κλινική πράξη σχηματίζεται πιο ολοκληρωμένα αν προσθέσει κανείς, την μεγαλύτερη ταχύτητα απόκτησης της πληροφορίας, τη δυνατότητα επιπροβολής εικόνων από μαγνητική ή αξονική αγγειογραφία σε αυτές του αγγειογράφου κατά το χρόνο της επέμβασης αλλά και την εκτεταμένη διαλειτουργικότητα με όλα τα συστήματα διαχείρισης Ιατρικής πληροφορίας του Νοσοκομείου.
Ποιοι έχουν συμβάλει για την εγκατάσταση του νέου μηχανήματος ( χρηματοδότηση, κατασκευαστής, νοσοκομείο κλπ.);
Τρεις ήταν οι βασικοί πυλώνες που στήριξαν το έργο: Η Ηγεσία της Αεροπορίας και η Διοίκηση του Νοσοκομείου δημιούργησαν τις προϋποθέσεις ώστε να υλοποιηθεί το έργο. Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες αλλά σκεφθείτε ότι εν μέσω πανδημίας το μηχάνημα και οι χώροι παραδόθηκαν στο προβλεπόμενο διάστημα των τεσσάρων μηνών και την επομένη μέρα βάλαμε το πρώτο περιστατικό. Αυτό πιστεύω ότι μόνο η Πολεμική Αεροπορία θα μπορούσε να το καταφέρει.
Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος υπήρξε ο πιο σημαντικός επιχειρησιακός εταίρος και οικονομικός αρωγός στην προσπάθεια μας, ενώ η Siemens Ελλάδος στάθηκε και στέκεται κοντά μας υποστηρίζοντας την υλοποίηση και εξέλιξη του έργου τόσο στο πλαίσιο των συμβατικών της υποχρεώσεων όσο και πέρα από αυτές όπου απαιτήθηκε.
• Πόσες επεμβάσεις διενεργούνται ετησίως με τους πλέον σύγχρονους ψηφιακούς αγγειογράφους επεμβατικής νευροακτινολογίας και πως η πανδημία έχει επηρεάσει τα μέχρι πρότινος δεδομένα;
Στη Μονάδα Επεμβατικής Ακτινολογίας και Νευροακτινολογίας διενεργούνται πάνω από τριάντα είδη επεμβάσεων. Ο αριθμός των περιστατικών ξεπερνά τα 1.000 ετησίως, ενώ οι επεμβάσεις οι οποίες μπορεί να είναι περισσότερες της μίας σε κάποιους ασθενείς μπορεί να ξεπεράσουν τις 1.300.
Κατά την περίοδο της πανδημίας, η ανάγκη για προστασία των υπολοίπων νοσηλευομένων, αλλά και η σωστή διαχείριση του προσωπικού οδήγησε στην ανάπτυξη πτερύγων νοσηλείας Covid αλλά και κλινών ΜΕΘ, με ειδικές συνθήκες λειτουργίας. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να μειωθούν οι διαθέσιμες κλίνες για τα μη Covid περιστατικά, αλλά και η δική μας δραστηριότητα διότι δεν υπήρχε διαθέσιμο αναισθησιολογικό προσωπικό να μας υποστηρίξει σε επεμβάσεις που απαιτούσαν γενική αναισθησία λόγω εμπλοκής τους σε περιστατικά Covid.
Εδώ αναδεικνύεται για άλλη μια φορά ο ρόλος της Μονάδας Επεμβατικής Ακτινολογίας και Νευροακτινολογίας ως πολλαπλασιαστή ισχύος για το Νοσοκομείο. Η αποτελεσματική θεραπεία ασθενών, με ελάχιστα επεμβατικές ακτινοσκοπικά καθοδηγούμενες πράξεις, ελαχιστοποιεί το χρόνο νοσηλείας, απελευθερώνοντας κλίνες πιο γρήγορα από ότι οι κλασσικές μέθοδοι θεραπείας.
Επίσης λόγω μικρότερης επεμβατικότητας, η ανάγκη για νοσηλεία στη ΜΕΘ είναι σπανιότερη, με αποτέλεσμα την εξοικονόμηση κλινών ζωτικής σημασίας.
Τέλος απελευθερώνονται αίθουσες χειρουργείου, διότι στις περισσότερες περιπτώσεις οι Επεμβατικές θεραπείες είναι εναλλακτικές των κλασσικών χειρουργικών.
• Δεδομένων των ισχυρών πιέσεων που δέχεται στο ΕΣΥ, εξαιτίας του νέου κορωνοϊού, ποιες οι συνθήκες στο 251 ΓΝΑ; Ποιες οι ελλείψεις σε τεχνολογικό υλικό αλλά και ανθρώπινο δυναμικό;
Στο 251 ΓΝΑ νοσηλεύονται Στρατεύσιμοι, Επαγγελματίες Στρατιωτικοί, Πυροσβέστες, εν αποστρατεία αξιωματικοί και υπαξιωματικοί καθώς και οι οικογένειές τους. Επίσης μεγάλες ομάδες συμπολιτών μας όπως οι κάτοικοι συγκεκριμένων νήσων και άλλων κοινωνικών ομάδων καθώς και πολίτες που δεν ανήκουν στις παραπάνω ομάδες και χρήζουν εμβολισμό του ΚΝΣ όπως για την θεραπεία ανευρυσμάτων ή δυσπλασιών.
Ηλικιακά υποστηρίζονται όλες οι ομάδες του πληθυσμού σε αριθμό που ξεπερνά τις 300.000. Επομένως η πανδημία δοκιμάζει και το 251 ΓΝΑ. Κρίσιμες ειδικότητες που θα ευχόμουν να ενισχυθούν είναι οι Αναισθησιολόγοι, οι βοηθοί Ακτινολόγου, κάποιες ειδικότητες νοσηλευτού αλλά και προσωπικό υποστήριξης όπως Υλικονόμοι – Εφοδιαστές.
Ειδικά όσον αφορά στη Μονάδα της Επεμβατικής Ακτινολογίας και Νευροακτινολογίας, η έλλειψη αναισθησιολόγων οδήγησε σε μείωση των διαθεσίμων ημερών για μείζονες επεμβάσεις όπως οι εμβολισμοί του ΚΝΣ κατά 55%.
Από άποψη Ιατρομηχανολογικού εξοπλισμού, μετά από δραστικές κινήσεις του ΓΕΑ και της Διοίκησης του Νοσοκομείου, από τον Μάιο του ΄20 διαθέτουμε ότι πιο σύγχρονο υπάρχει τεχνολογικά, σε μια πρότυπη αίθουσα. Η αναχορηγία σε αναλώσιμο υλικό είναι ικανοποιητική, λόγω της φιλότιμης προσπάθειας μέρους του προσωπικού μας, που συμπληρώνει την έλλειψη Εφοδιαστή – Υλικονόμου.
Ευαίσθητο σημείο μας αποτελεί ότι δεν διαθέτουμε ακόμη εφεδρεία ή εναλλακτική λύση αν η κύρια αίθουσα είναι κατειλημμένη, αλλά δουλεύουμε πάνω σε αυτό.
• Τι σημαίνει στην πράξη επεμβατική νευροακτινολογία για το 251 ΓΝΑ; Δηλαδή, ποιο το φάσμα παθήσεων που καλύπτει και ποιες οι θεραπευτικές εξειδικεύσεις που παρέχονται;
Το 251 ΓΝΑ ανταποκρινόμενο σε αίτημα της Διεύθυνσης Υγειονομικού του ΓΕΕΘΑ για ανάπτυξη ενός Κέντρου Εμβολισμών ΚΝΣ στις Ένοπλες Δυνάμεις δημιούργησε τις προϋποθέσεις ώστε τον Ιανουάριο του 2008 να ξεκινήσει η λειτουργία του, με τον πιο σύγχρονο εξοπλισμό της εποχής. Από τότε και μέχρι σήμερα έχουν δεχτεί τις υπηρεσίες μας πάνω από 9000 περιστατικά εκ των οποίων τα 1.500 περίπου είναι εμβολισμοί του ΚΝΣ.
Οι εμβολισμοί αφορούν σε θεραπείες ανευρυσμάτων εγκεφάλου, αρτηριοφλεβικών δυσπλασιών, μηνιγγικών αρτηριοφλεβικών επικοινωνιών, και προεγχειρητικό εμβολισμό όγκων. Επίσης σημαντικός είναι ο ρόλος του εμβολισμού στην αντιμετώπιση αυτόματων αιμορραγιών από το σπλαχνικό κρανίο όπως σε όγκους του ρινοφάρυγγα ή σε μετατραυματική αιμορραγία.
Ένα πολύ σημαντικό αντικείμενο προστέθηκε στις Επεμβάσεις του ΚΝΣ τελευταία πέντε χρόνια: η Μηχανική Θρομβεκτομή για τη θεραπεία του Ισχαιμικού Εγκεφαλικού Επεισοδίου. Είναι φυσικά το αντίθετο του εμβολισμού δηλαδή πρόκειται για διάνοιξη αποφραγμένου εγκεφαλικού αγγείου από θρόμβο με μηχανικά μέσα με αποτελέσματα που μας μας επιτρέπουν να λέμε ότι οι 2 από τους τρείς ασθενείς που πληρούν τα κριτήρια έχουν όφελος από τη μέθοδο.
Ο εμβολισμός είναι σχεδόν μονόδρομος για τα ανευρύσματα της οπίσθιας κυκλοφορίας είτε είναι ραγέντα είτε μη ραγέντα εκτός από αυτά που θα αποφασισθεί η συντηρητική τους θεραπεία.
Ο εμβολισμός των ραγέντων ανευρυσμάτων, της πρόσθιας κυκλοφορίας όταν αυτά μπορούν να αποκλεισθούν πλήρως από την κυκλοφορία προτιμάται από το Χειρουργείο.
Ο εμβολισμός των μη ραγέντων ανευρυσμάτων της πρόσθιας κυκλοφορίας απαιτεί πολυπαραραγοντική προσέγγιση για τη λήψη θεραπευτικής απόφασης.
Οι αρτηριοφλεβικές δυσπλασίες και οι μηνιγγικές αρτηριοφλεβικές επικοινωνίες απαιτούν συνεργασία μεταξύ Εμβολιστή και Νευροχειρουργού.
Ο προεγχειρητικός εμβολισμός όγκων απαιτείται πριν από κάποια χειρουργεία για να περιοριστεί η απώλεια αίματος.
• Ποια η εξειδίκευση που πρέπει να έχει κάποιος προκειμένου να διενεργήσει επέμβαση σε σύγχρονες αγγειογραφικές αίθουσες επεμβατικών θεραπειών;
Τυπικά η εξειδίκευση που απαιτείται για Επεμβάσεις Περιφέρειας όπως αγγειοπλαστικές αγγείων, εμβολισμούς όγκων και άλλες επεμβάσεις εκτός ΚΝΣ είναι αυτή του Επεμβατικού Ακτινολόγου. Σε κάποια περιστατικά όπως στα ανευρύσματα της αορτής υπάρχει συνεργασία με την Αγγειοχειρουργική κλινική αλλά πάντα υπεύθυνος και υπόλογος είναι ο Επεμβατικός Ακτινολόγος.
Για τους Εμβολισμούς του ΚΝΣ υπάρχει ένα σύνολο απαιτήσεων ώστε να αναγνωρισθεί ένα Νοσηλευτικό Ίδρυμα ως κέντρο Εμβολισμών Κεντρικού Νευρικού Συστήματος. Μεταξύ αυτών είναι ότι ο Επιστημονικά Υπεύθυνος θα πρέπει να είναι Επεμβατικός Νευροακτινολόγος ή Νευροχειρουργός που έχει ολοκληρώσει συγκεκριμένη εκπαίδευση και έχει πραγματοποιήσει πιστοποιημένα συγκεκριμένο αριθμό Εμβολισμών ΚΝΣ σε αναγνωρισμένο κέντρο εκπαίδευσης.
Πέραν των ανωτέρω ο χειρισμός των σύγχρονων αγγειογραφικών συστημάτων απαιτεί τουλάχιστον ένα μήνα αρχικής θεωρητικής και πρακτικής εκπαίδευσης για όλο το ήδη έμπειρο σε ενδαγγειακές τεχνικές προσωπικό, Ιατρικό και παραϊατρικό και στη συνέχεια ένα διάστημα εξοικείωσης και σταδιακής ένταξης όλων των εφαρμογών στην κλινική πράξη.
Ζωτικής σημασίας είναι η συνεκπαίδευση της Αναισθησιολογικής ομάδας η οποία καλείται να δουλέψει σε σύνθετο περιβάλλον με ιδιαίτερες απαιτήσεις διαλειτουργικότητας.
Η μακρόχρονη εμπειρία του προσωπικού μας και η επαγγελματική του κατάρτιση κάνει δυνατή την σταδιακή ολοκληρωτική αφομοίωση τέτοιων συστημάτων. Η μακροχρόνια εμπειρία η σωστή αρχική εκπαίδευση αλλά και η επανάληψή της ώστε να τηρούνται οι διαδικασίες μειώνει την πιθανότητα ατυχήματος στο ελάχιστο.
• Στη διάρκεια της πανδημίας, παρατηρήθηκε στη χώρα μας το εξής ανησυχητικό παράδοξο: υπήρξε σημαντική μείωση της προσέλευσης ασθενών με σημαντικά καρδιαγγειακά προβλήματα στις δημόσιες δομές. Πως το εξηγείται;
Σημαντικά καρδιαγγειακά περιστατικά δεν σημαίνει απαραίτητα ότι απαιτούν επείγουσα επεμβατική αντιμετώπιση.
Κάποια από αυτά μπορεί να αντιμετωπισθούν συντηρητικά για ένα διάστημα, ώστε όταν υπάρξει ένα παράθυρο ύφεσης της πανδημίας, να αντιμετωπισθούν πιο δραστικά.
Τόσο οι ασθενείς, οι οποίοι αρκετές φορές γνωρίζουν τις εφεδρείες τους, όσο και οι Ιατροί τους, όλο το διάστημα της πανδημίας, καλούνται καθημερινά να σταθμίσουν τον κίνδυνο από την Καρδιαγγειακή Νόσο και την Λοίμωξη από τον Κορωνοϊό. Έτσι εκτιμάται το ποια είναι η σωστή στιγμή για πιο επεμβατική θεραπεία και ποια είναι η καταλληλότερη θεραπεία μέχρι τότε.
Σίγουρα ζήσαμε περιπτώσεις ανθρώπων που επιδεινώθηκε η κατάστασή τους ή ακόμη και ελάχιστες περιπτώσεις ασθενών που χάσαμε διότι δεν κατέστη δυνατό να κάνουν τον τακτικό επανέλεγχο προκειμένου να εκδηλωθούν οι απαραίτητες διορθωτικές ενέργειες.
Το συχνότερο αίτιο μη παρουσίασης του ασθενούς στο νοσοκομείο ήταν ο φόβος νόσησης. Σήμερα μετά τους εμβολιασμούς ο φόβος αυτός περιορίσθηκε σημαντικά.
Κοινωνικοί λόγοι, όπως η απώλεια συγγενούς που στήριζε την οικογένεια, εξαιτίας της πανδημίας, ήταν ένα ακόμη αίτιο.
Επιπλέον οικονομικοί λόγοι, διότι τα περιοριστικά μέτρα σε κάποιους ανθρώπους στερούσαν τα απαραίτητα για την κάλυψη εξόδων μετακίνησης από την επαρχία προς το κέντρο.
Από την πλευρά του νοσοκομείου η διάθεση προσωπικού και μέσων για την αντιμετώπιση ασθενών με λοίμωξη Covid, οδήγησε σε αναβολή τακτικών περιστατικών με μικρότερο κίνδυνο. Δυστυχώς μικρότερος κίνδυνος δεν σημαίνει καθόλου κίνδυνος.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα
