Στην επέκταση βιωσιμότητας των ωαρίων σε ζωικά μοντέλα, ακόμα και αν αυτά έχουν ξεπεράσει το εύρος της αναπαραγωγικής τους ζωής, υποστηρίζουν ότι μπορούν να επεκτείνουν αμερικανοί ερευνητές, δημιουργώντας ελπίδες για επέκταση της γυναικείας γονιμότητας από 3 έως 6 χρόνια.
Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσαν στο επιστημονικό έντυπο Current Biology «ένα από τα χαρακτηριστικά της γήρανσης είναι η απώλεια της αναπαραγωγικής ικανότητας κατά την μέση ηλικία» όπως επισημαίνει η ερευνήτρια Κολιν Μέρφι από το Πανεπιστήμιο Princeton, τονίζοντας ότι «Από την ηλικία των 30 ετών και έπειτα οι γυναίκες αρχίζουν να παρουσιάζουν μείωση της γονιμότητας, αυξημένο κίνδυνο αποβολής και συγγενών ανωμαλιών στους απογόνους. Όλα αυτά τα προβλήματα πιστεύεται ότι προκαλούνται από την φθίνουσα ποιότητα του ωαρίου και όχι από την έλλειψη ωαρίων».
Η Δρ Κόλιν Μέρφι, καθηγήτρια Μοριακής Βιολογίας αξιολόγησε τα υπάρχοντα στοιχεία από την επιστημονική βιβλιογραφία για την γήρανση και την αναπαραγωγική υγεία και διαπίστωσε ότι το πάγιο ερώτημα «πώς να διατηρήσουμε την ποιότητα των ωαρίων καθώς μεγαλώνουμε» έχει παραβλεφθεί από τους επιστήμονες.
Μελετώντας το μικροσκοπικό σκουλήκι, Caenorhabditis elegans, στην αναζήτηση παραμέτρων που συντελούν στη μακροζωία (αφού το είδος αυτό έχει πολλά κοινά γονίδια με τον άνθρωπο, περιλαμβανομένων και αυτών που καθοδηγούν την διαδικασία της γήρανσης) ανακάλυψε ότι όχι μόνο έχει όμοια μείωση της γονιμότητας κατά τη μέση ηλικία του, αλλά μη γονιμοποιημένα ωάρια του έχουν όμοια μείωση στην ποιότητα τους με αυτά των γυναικείων ωαρίων.
Φάρμακο μετά τα 30
«Αυτό που θέλουμε πραγματικά είναι ένα φάρμακο που θα παίρνουν οι γυναίκες μετά τα 30 και θα μπορούν να διατηρούν την υγεία των ωοκυττάρων τους», όπως επισημαίνει η Δρ Μέρφι.
Μελετώντας τα γονίδια και τις πρωτεΐνες που είναι συχνότερα στα υγιή νεαρά ωάρια, η ερευνήτρια και οι συνεργάτες της αποφάσισαν να αντιστρέψουν την έρευνα και να ανακαλύψουν τους λόγους που ορισμένες πρωτεΐνες είναι λιγότερο συχνές στα χαμηλής ποιότητας ωοκύτταρα. Η έρευνα εστιάστηκε σε μια υποεκφραζόμενη ομάδα πρωτεινών, τις πρωτεάσες της καθεψίνης Β, που σπανίζουν στα υψηλής ποιότητας ωάρια και είναι συχνότερες σε αυτά που έχουν αρχίσει να έχουν φθίνουσα ποιότητα με την πάροδο της ηλικίας.
Ωστόσο, η πραγματική αποκάλυψη ήταν ότι υπάρχουν ήδη διαθέσιμα φάρμακα που μπορούν να μπλοκάρουν αυτές τις πρωτεΐνες. Μάλιστα, προχώρησαν ένα βήμα παραπέρα και χορήγησαν στα σκουλήκια ένα φάρμακο και ανακάλυψαν ότι είχαν πλέον υγιή ωάρια ακόμα και μετά το πέρας της αναπαραγωγικής τους ζωής.
Η χορήγηση του σκευάσματος έγινε στην αρχή της αναπαραγωγικής ζωής, δηλαδή σα να λέμε στην εφηβεία για τους ανθρώπους, γεγονός που σημαίνει ότι μια τέτοια θεραπεία δεν θα είναι αποτελεσματική στις ενήλικες γυναίκες.
Επόμενο πείραμα
Επόμενο πείραμα που είχε ως στόχο την απαλειφή των γονιδίων της καθεψίνης Β πέτυχε την επέκταση της γονιμότητας των σκουληκιών κατά 10%. «Αυτό για τις γυναίκες σημαίνει επιπλέον τρία με έξι χρόνια αναπαραγωγικής ζωής», λέει η ερευνήτρια.
Και παραδέχεται ότι μπορεί να είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι ένα μικροσκοπικό σκουλήκι έχει τόσα πολλά κοινά με τους ανθρώπους, αλλά υποστηρίζει ότι υπάρχει μια ράτσα βοοειδών που έχει πρωτεΐνες καθεψίνης Β που παίζουν τον ίδιο ακριβώς ρόλο στις αγελάδες.
Παρόλα αυτά, σπεύδει να επισημάνει ότι η αναστολή της καθεψίνης Β δεν είναι έτοιμη να εφαρμοστεί στους ανθρώπους προς το παρόν.
