- Γράφει ο Κοσμάς Ζακυνθινός
Σε πρωτοφανή ύψη αποτιμάται η αξία της παγκόσμιας φαρμακοβιομηχανίας, φτάνοντας στα 1,11 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2018. Οι ανοδικές τάσεις αναμένεται να συνεχιστούν και τα επόμενα χρόνια, καθώς σύμφωνα με μελέτη η αξία της αγοράς φαρμάκου αναμένεται να φτάσει τα 1,43 τρισεκατομμύρια δολάρια έως το 2020.
Παρά την αυξανόμενη πίεση για ανάπτυξη νέων φαρμάκων και κάλυψη της διαρκώς αυξανόμενης παγκόσμιας ζήτησης, οι φαρμακευτικές εταιρείες συνεχίζουν να εργάζονται με αμείωτο ρυθμό στο μέτωπο των καινοτόμων θεραπειών.
Με στόχευση στο πεδίο της έρευνας, οι φαρμακευτικές εταιρείες δαπανούν περί τα 150 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως στον τομέα του R&D, όπως τονίζει η μελέτη της Market Research Report. Από τις χιλιάδες των χημικών ενώσεων, μόλις ένας μικρός αριθμός λαμβάνει τελικά έγκριση από τις ρυθμιστικές αρχές προκειμένου να βρει εφαρμογή ως θεραπεία που θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ασθενών.
Ωστόσο, το 2018 αποτέλεσε «σταθμό» για την παγκόσμια αγορά φαρμάκου. Πρόκειται για τη χρονιά με «ρεκόρ» εγκρίσεων σε νέα φάρμακα που αναπτύχθηκαν από τη βιομηχανία ανά τον κόσμο. Το μεγαλύτερο ποσοστό εγκρίσεων πραγματοποιήθηκε από τον αμερικανικό ρυθμιστικό φορέα, τον FDA. Συνολικά, ενέκρινε 55 νέα φάρμακα ενώ ξεπέρασε τον αριθμό εγκρίσεων σε άδειες παραγωγής γενοσήμων (781 το 2018 από 763 το 2017).
Αναδυόμενες δυνάμεις
Μολονότι το μερίδιο αγοράς των ΗΠΑ στην παγκόσμια φαρμακοβιομηχανία ανέρχεται ξεπερνά τα 341,1 δισεκατομμύρια δολάρια, οι αγορές της Κίνας, της Νοτιοανατολικής Ασίας, της Ανατολικής Ευρώπης και της Νότιας Αμερικής αρχίζουν να αναδύονται.
Για παράδειγμα, η κινεζική αγορά διαθέτει μεγάλο χαρτοφυλάκιο σε φάρμακα πρώιμου σταδίου. Ταυτόχρονα διαθέτει έναν αυξανόμενο «πυρήνα» ανάπτυξης στην κατηγορία των βιολογικών παραγόντων. Τα επόμενα χρόνια αναμένεται να εμφανίσει σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης, συμμετέχοντας ενεργά στον τομέα καινοτομίας για την καταπολέμηση των ασθενειών.
Στην μελέτη της η Market Research Report κατατάσσει τις 10 κορυφαίες φαρμακευτικές εταιρείες σύμφωνα με τα έσοδα 2018, που προέρχονται μόνο από τις πωλήσεις φαρμάκων. Συγκεκριμένα, η λίστα των 10 κορυφαίων φαρμακευτικών επιχειρήσεων παγκοσμίως το 2019 διαμορφώνεται ως εξής:
Bristol-Myers Squibb (BMS)
22,6 δισ. δολάρια
Η Bristol-Myers Squibb αποτελεί νέα προσθήκη στη λίστα του Top 10 των φαρμακευτικών επιχειρήσεων. Η αμερικανική φαρμακευτική εταιρεία, που έχει έδρα στην Νέα Υόρκη, ειδικεύεται σε τέσσερις βασικούς θεραπευτικούς τομείς: την ογκολογία, τα καρδιαγγειακά, ανοσοθεραπεία και κυστική ίνωση.
Οι υψηλές αποδόσεις της εταιρείας την παρελθούσα χρονιά αποδίδονται εν μέρει στη συνεχιζόμενη επιτυχία των κορυφαίων φαρμάκων Opdivo και Eliquis.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η BMS αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω τις αποδόσεις της μετά την εξαγορά της εταιρείας Celgene. Η συγκεκριμένη στρατηγική θα συνδράμει στην ανάπτυξη της BMS χάρη στον εύρωστο αγωγό της Celgene.
GlaxoSmithKline (GSK)
23 δισ. δολάρια
Η GlaxoSmithKline (GSK) περιλαμβάνεται σταθερά στον κατάλογο των 10 μεγαλύτερων φαρμακευτικών επιχειρήσεων, κάθε χρόνο. Αποτελεί κορυφαία βρετανική φαρμακευτική εταιρεία, διαθέτοντας έναν ισχυρό αγωγό καινοτόμων φαρμάκων.
Η εταιρεία εξειδικεύεται σε ένα ευρύ φάσμα θεραπευτικών κατηγοριών. Ωστόσο καταγράφει ιδιαίτερη επιτυχία στους θεραπευτικούς τομείς του HIV / AIDS, του αναπνευστικού και των εμβολίων.
Η εταιρεία εμφάνισε αύξηση 2% το 2018, σε σχέση με το 2017. Σημαντική ήταν η συμβολή των φαρμάκων Trivicay και Triumeq, της συσκευής εισπνοής Ellipta και του Nucala, στα αποτελέσματα. Ταυτόχρονα, οι αποδόσεις του Shingrix, το οποίο αναπτύχθηκε για να αντιμετωπίσει τον ιό του έρπητα ζωστήρα, χαρακτηρίζονται ως εξαιρετικά ικανοποιητικές για το 2018.
Σε γενικές γραμμές, η εταιρεία κατάφερε να εμφανίσει έστω και μικρούς ρυθμούς ανάπτυξης παρά τις απώλειες σε πατέντες φαρμάκων της, όπως το Seretide, το Epizixom και το Avodart.
Amgen
23,7 δισ. δολάρια
Η Amgen είναι μια αμερικανική βιοφαρμακευτική εταιρεία με έδρα την Καλιφόρνια. Ειδικεύεται στην ανάπτυξη νέων θεραπευτικών μεθόδων με έμφαση στις καρδιαγγειακές παθήσεις, την ογκολογία, την υγεία των οστών, τις νευροεπιστήμες, την νεφρολογία και τις φλεγμονώδεις παθήσεις.
Κατά την προηγούμενη χρονιά, η Amgen σημείωσε επιτυχία σε μια σειρά από προϊόντα της, όπως το Repatha (αύξηση κατά 72% σε ετήσια βάση), το Blincyto (αύξηση 31% σε ετήσια βάση) και το Prolia (αύξηση 16% σε ετήσια βάση). Στις αρχές του 2019, η Amgen ψηφίστηκε ως μία από τις πλέον «Admired Companies» του περιοδικού Fortune, στον τομέα της φαρμακοβιομηχανίας. Ταυτόχρονα, ταξινομήθηκε στην 5η θέση μεταξύ των πλέον καινοτόμων εταιρειών της λίστας Fast Company 2019.
AbbVie
32,8 δισ. δολάρια
Η αμερικανική βιο-φαρμακευτική εταιρεία AbbVie όχι μόνο διατηρεί τη θέση στον κατάλογο των 10 μεγαλύτερων φαρμακευτικών επιχειρήσεων, αλλά εμφανίζει και εντυπωσιακή αύξηση 16,2% σε σύγκριση με το 2017.
Η εταιρεία διαθέτει ένα πολλά υποσχόμενο χαρτοφυλάκιο ανάπτυξης νέων φαρμάκων, το οποίο καλύπτει πολλές θεραπευτικές κατηγορίες, όπως δερματολογία, ογκολογία, νευρολογία και γαστρεντερολογία.
Η αύξηση εσόδων προέρχεται από τα κορυφαία φάρμακα που διαθέτει η AbbVie, όπως το Humira, και το Imbruvica, ένα από τα κορυφαία φάρμακα κατά του καρκίνου.
Novartis
34,9 δισ. δολάρια
Μια από τις κορυφαίες φαρμακευτικές εταιρείες με έδρα την Ελβετία, η Novartis, βρίσκεται στην 6η θέση της λίστας των μεγαλύτερων επιχειρήσεων του 2019. Η εταιρεία επικεντρώνεται σε ένα ευρύ φάσμα ασθενειών, όπως η ογκολογία, η ανοσολογία / δερματολογία, νευροεπιστήμες και τα αναπνευστικά.
Τα έσοδα της εταιρείας αυξήθηκαν κατά 5,8% το 2018 σε σύγκριση με την αντίστοιχη προηγούμενη χρονιά.
Η Novartis δαπάνησε το 18% των συνολικών εσόδων του 2017 στην Έρευνα και Ανάπτυξη την προηγούμενη χρονιά. Τα φάρμακα της Novartis, με τις καλύτερες αποδόσεις, είναι το Gilenya για σκλήρυνση κατά πλάκας και το Lucentis, για ασθενείς που πάσχουν από εκφυλιστικές ασθένειες.
Merck & Co
39,7 δισ. δολάρια
Η αμερικανική φαρμακευτική εταιρεία Merck & Co βρίσκεται στην πρώτη 5αδα της φετινής κατάταξης των κορυφαίων φαρμακευτικές επιχειρήσεων στον κόσμο. Η Merck & Co είναι γνωστή ως MSD εκτός της Βόρειας Αμερικής.
Η εταιρεία αναπτύσσει φάρμακα, εμβόλια και βιολόγους παράγοντες σε πολλές θεραπευτικές περιοχές, όπως καρδιαγγειακά, ογκολογία, ενδοκρινολογία και μολυσματικές ασθένειες.
Η εταιρεία κατέγραψε εντυπωσιακή αύξηση στα έσοδα του 2018 (+ 12,2% σε σχέση με το 2017). Οι πωλήσεις της ενισχύονται από τη συνεχιζόμενη επιτυχία των φαρμάκων: Keytruda για την καταπολέμηση του καρκίνου, το εμβόλιο Gardasil για τον HPV και χάπι για τον διαβήτη Januvia.
Sanofi
39,3 δισ. δολάρια
Η γαλλική φαρμακευτική επιχείρηση Sanofi βρίσκεται στην 4η θέση της λίστας. Η εταιρεία κατέγραψε αύξηση 7,1%% στον τομέα φαρμακευτικών προϊόντων. Ο κλάδος του φαρμάκου συνεισφέρει με σημαντικό ποσοστό στα συνολικά έσοδα της εταιρείας.
Πάνω από το 25% των εσόδων προήλθαν από τα τρία καλύτερα φάρμακα της. Πρόκειται για το Lantus – πένα ινσουλίνης για τον διαβήτη, το Lovenox – αντιπηκτικό που προλαμβάνει τους θρόμβους στο αίμα και το Aubagio – χάπι για τη θεραπεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας.
Johnson & Johnson
40,7 δισ. δολάρια
Η Johnson & Johnson φιγουράρει στην πρώτη 3άδα των αποδόσεων. Η εταιρεία, που ιδρύθηκε πριν από 130 χρόνια, έχει καταστεί ιδιαίτερα δημοφιλής εξαιτίας των καταναλωτικών προϊόντων που διαθέτει, όπως: Aveeno, Neutrogena και Listerine.
Η αξιοσημείωτη αύξηση 12,1% μπορεί να αποδοθεί εν μέρει στην απόκτηση της βιοτεχνολογικής εταιρείας Actelion το 2017. H Actelion συνέβαλε στην αύξηση των μεγεθών κατά 3,4% το 2018, χάρη στο χαρτοφυλάκιο πνευμονικής αρτηριακής υπέρτασης.
Άλλοι σημαντικοί παράγοντες ανάπτυξης αποτέλεσαν τα φάρμακα Stelara, Darzalex και Zytiga.
Roche
45,6 δισ. δολάρια
Η Ελβετική φαρμακευτική εταιρεία Roche βρίσκεται στην δεύτερη θέση της λίστας με τις μεγαλύτερες φαρμακευτικές επιχειρήσεις στον κόσμο. Απασχολεί 94.442 ανθρώπους παγκοσμίως.
Η εταιρεία αναπτύσσει καινοτόμα φάρμακα σε διάφορες βασικές θεραπευτικές ενδείξεις, όπως: ογκολογία, ανοσολογία, μολυσματικές ασθένειες και νευροεπιστήμες. Η ετήσια αύξηση από τον φαρμακευτικό τομέα ήταν 2,7%. Τα έσοδα από τα 3 καλύτερα προϊόντα της συνέβαλαν κατά 40% επί του συνόλου στο διάστημα του 2018 (57,2 δισ. δολάρια).
Τα καλύτερα σε αποδόσεις φάρμακα της Roche αποτελούν και τα κορυφαία φάρμακα κατά του καρκίνου στον κόσμο. Πρόκειται για το Herceptin, το Avastin και το Rituxan.
Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Roche, Severan Schwan, τα νέα φάρμακα αντιπροσωπεύουν το 90% της ανάπτυξης της εταιρείας το 2018. Ιδιαίτερη ήταν η απόδοση του Ocrevus, που χαρακτηρίζεται ως το πλέον επιτυχημένο σκεύασμα στην ιστορία της Roche.
Pfizer
53,7 δισ. δολάρια
Η No1 και μεγαλύτερη φαρμακευτική εταιρεία στον κόσμο είναι ο πολυεθνικός φαρμακευτικός κολοσσός Pfizer, με έδρα το Κονέκτικατ των Η.Π.Α.
Το ευρύ χαρτοφυλάκιο από το ερευνητικό έργο της εταιρείας καλύπτει πολλές θεραπευτικές περιοχές, όπως η ανοσολογία, η ογκολογία, οι νευροεπιστήμες και οι σπάνιες ασθένειες.
Παρά την μέτρια αύξηση των εσόδων, η Pfizer είχε πολύ επιτυχημένη χρονιά το 2018. Η εταιρεία έλαβε αρκετές εγκρίσεις από τον FDA, ιδιαίτερα στην ογκολογία. Ταυτόχρονα, πολλά από τα προϊόντα με υψηλές πωλήσεις για την Pfizer, διαθέτουν ακόμα πολλά χρόνια προστασίας των διπλωμάτων ευρεσιτεχνιών.
Η περυσινή χρονιά καταγράφηκε ιδιαίτερη ανάπτυξη σε μερικά από τα βασικά προϊόντα της Pfizer, όπως τα: Ibrance, Eliquis και Xeljanz.
