- Γράφει ο Κοσμάς Ζακυνθινός
Σχεδόν 1 στους 2 ασθενείς στην Ελλάδα δεν παρακολουθείται από γιατρό για την ηπατίτιδα C, με το 64% να μην γνωρίζει το στάδιο της ηπατικής βλάβης, το 26% των συμμετεχόντων να έχει συλλοίμωξη με HIV και το 21% να νοσεί από ηπατίτιδα Β. Τα χαμηλά εισοδήματα, η υψηλή ανεργία, η απουσία ασφαλιστικής κάλυψης και η δυσκολία πρόσβασης στο Σύστημα Υγείας συνθέτουν το μείγμα της δραματικής εικόνας των συνθηκών διαβίωσης των ασθενών με ηπατίτιδα C – χρηστών ενδοφλεβίων ναρκωτικών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία πρόσφατης μελέτης που διενήργησε ο Σύλλογος Ασθενών Ήπατος – Προμηθέας, από τους 311 συμμετέχοντες, το 54% είναι ενταγμένο σε προγράμματα υποκατάστασης (ΟΚΑΝΑ) και το 44% σε προγράμματα απεξάρτησης (ΚΕΘΕΑ).
Το 51,5% του δείγματος δεν εργάζεται, το 80% δηλώνει μηνιαίο ποσό εισοδήματος έως και 500 ευρώ, ενώ το 45,5% δεν έχει ασφαλιστική κάλυψη.
Η πλειονότητα του δείγματος, σε ποσοστό της τάξης του 64%, δεν γνωρίζει το στάδιο της ηπατικής του βλάβης, με το 48,4% των ασθενών να αναφέρει ότι δεν παρακολουθείται από ιατρό για την Ηπατίτιδα C τη δεδομένη χρονική στιγμή. Επιπρόσθετα, το 26% των συμμετεχόντων αναφέρει ότι έχει συλλοίμωξη με HIV και το 21% με Ηπατίτιδα Β.
Δίχως πρόσβαση σε γιατρό
Από το σύνολο των συμμετεχόντων, το 38% δήλωσε ότι αντιμετωπίζει εμπόδια στην πρόσβαση σε ιατρό και αποδίδει αυτά τα εμπόδια σε απουσία ασφαλιστικής κάλυψης (25,5%) και καθυστέρηση στο κλείσιμο του ραντεβού (20,1%).
Υψηλό ποσοστό των συμμετεχόντων (43,8%) αντιμετωπίζει εμπόδια στην πρόσβαση στη θεραπεία για την ηπατίτιδα C.
Το 19,5% αποδίδει τα εμπόδια αυτά σε μη πλήρωση των κριτηρίων λήψης της θεραπείας από τον ΕΟΠΥΥ, το 16,7% σε ζητήματα γραφειοκρατίας και το 27,4% στην απουσία ασφαλιστικής κάλυψης. Ως συνέπεια των εμποδίων πρόσβασης στη θεραπεία, το 71,4% του πληθυσμού αυτού δηλώνει ότι έχασε ή καθυστέρησε να λάβει τη θεραπεία του σε σχέση με τις συστάσεις του θεράποντος ιατρού.
Αδυναμία πληρωμών
Όσον αφορά τις συνθήκες διαβίωσης των συμμετεχόντων, το 46,3% δήλωσε ότι δυσκολεύεται να καλύψει τους τρέχοντες λογαριασμούς. Η διαχείριση της οικονομικής κρίσης από το 63,8% του δείγματος έγινε μέσω περιορισμού των δαπανών σε είδη πρώτης ανάγκης.
Σημειώνεται ότι η εμπιστοσύνη των ερωτηθέντων στους θεσμούς της Βουλής, στα πολιτικά κόμματα και στους πολιτικούς είναι μηδενική, για το 69,7% του δείγματος. Η εμπιστοσύνη του πληθυσμού προς το Σύστημα Υγείας αξιολογήθηκε ως μέτρια από το 27% των ασθενών.
Συγκριτικά με το 2009, το 42,4% των συμμετεχόντων της μελέτης αναφέρει μεταβολή της σημασίας που δίνει στο πρόβλημα υγείας του προς το χειρότερο.
Συμπερασματικά, στην αρνητική επίδραση της οικονομικής κρίσης στο βιοτικό επίπεδο των Ασθενών με Ηπατίτιδα C – Χρηστών Ενδοφλέβιων Ναρκωτικών, προστίθενται σημαντικά εμπόδια πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας τα οποία αποδίδονται στο έλλειμμα οργάνωσης και τη γραφειοκρατία, καθώς και στους οικονομικούς περιορισμούς που έχουν επιβληθεί στο σύστημα υγείας.
Τα αποτελέσματα τέτοιων μελετών μπορούν να υποστηρίξουν τους αρμόδιους φορείς κατά τη λήψη αποφάσεων και κατά τον σχεδιασμό διορθωτικών ενεργειών προς την κατεύθυνση της διευκόλυνσης της ζωής των ασθενών. Πιστεύουμε ότι με την παρούσα ερευνητική πρωτοβουλία ενισχύουμε τη συμμετοχή των ασθενών στη λήψη αποφάσεων που σχετίζονται με την υγεία ως μέτρο εξορθολογισμού της λειτουργίας του συστήματος και αντιμετώπισης της νόσου.
Να σημειωθεί ότι ο Σύλλογος Ασθενών Ήπατος Ελλάδος – Προμηθέας, σε συνεργασία με ομάδα εργασίας υπό την επιστημονική ευθύνη του Αν. Καθηγητή Πολιτικής Υγείας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Κυριάκο Σουλιώτη, εκπόνησε μελέτη με αντικείμενο: Αξιολόγηση των Συνθηκών Διαβίωσης και της Πρόσβασης Ασθενών με Ηπατίτιδα C – Χρηστών Ενδοφλέβιων Ναρκωτικών (ΧΕΝ) στις Υπηρεσίες Υγείας, από τον Ιανουάριο έως τον Ιούνιο του 2017. Η μελέτη αυτή αποτελεί συνέχεια αντίστοιχης στον γενικό πληθυσμό.
Σκοπός είναι η ανάδειξη τυχόν εμποδίων που συναντά η συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα κατά την επαφή της με το Σύστημα Υγείας αλλά και η αξιολόγηση των συνθηκών διαβίωσης της, φωτίζοντας το πολυδιάστατο αυτό πρόβλημα κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης που διανύουμε.
