Αντίγραφα ιατρικών εργαλείων της Μινωικής εποχής, συσκευές ηλεκτροσόκ, καρδιογράφοι του 1900, χειρουργικά εργαλεία, ακτινολογικά μηχανήματα, φιαλίδια, βότανα και φαρμακευτικά σκευάσματα περασμένων αιώνων, «διηγούνται» την ιστορία της Ιατρικής στην Κρήτη (και όχι μόνο).
Η περιήγηση στο Μουσείο Ιατρικής Κρήτης ξεκινάει από την ενότητα της Μινωικής και Αρχαίας Ιατρικής. Η εμβληματική φιγούρα της θεάς με τα φίδια σε πρώτο πλάνο και, στις προθήκες, αγαλματίδια της Μινωικής εποχής που αναπαριστούν ασθενείς, αντίγραφα αρχαίων ιατρικών εργαλείων και… τάματα των Μινωιτών. «Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι οι Μινωίτες είχαν την ίδια φιλοσοφία με τους σημερινούς ανθρώπους απέναντι στις αρρώστιες. Όπως εμείς κάνουμε τάματα, για να ζητήσουμε την βοήθεια του Θεού, για να τον ευχαριστήσουμε σε δύσκολες στιγμές, έτσι και οι Μινωίτες πίστευαν ότι η θεά θα τους βοηθήσει να θεραπευτούν. Κατασκεύαζαν, λοιπόν, αγαλματίδια, έφτιαχναν ομοιώματα μελών του ανθρωπίνου σώματος – εδώ έχουμε χέρια και πόδια – και τα πρόσφεραν ως τάματα» εξηγεί η υπεύθυνη ξεναγήσεων του Μουσείου Ιατρικής Κρήτης, Βάσω Καμπουρέλλη.
Τάματα της Μινωικής εποχής
Οι Μινωίτες δεν αρκούνταν όμως στην θεϊκή παρέμβαση. Είχαν γνώσεις Ιατρικής – έστω και σε πρώιμο στάδιο – και χρησιμοποιούσαν τα δικά τους ιατρικά εργαλεία. «Από τα ευρήματα της συγκεκριμένης περιόδου, προκύπτει ότι οι Μινωίτες είχαν γνώσεις Οδοντιατρικής και Χειρουργικής – Μικροχειρουργικής. Επιπλέον, επειδή ταξίδευαν συχνά και κατά την διάρκεια των ταξιδιών τους δεν είχαν μεγάλη ποικιλία τροφίμων, ταλαιπωρούνταν αρκετά από ασθένειες όπως το σκορβούτο. Είχαν λοιπόν τις δικές τους θεραπείες, τα εργαλεία τους, αλλά απευθύνονταν και στην θεά με τα φίδια – που συμβόλιζαν την αναγέννηση, την δυνατότητα θεραπείας – για να ζητήσουν βοήθεια» σημειώνει η ίδια.
Στο Μουσείο Ιατρικής Κρήτης, τα εκατοντάδες εκθέματα παρουσιάζονται σε θεματικές ενότητες: 1) Η Ιατρική στην Κρήτη (Μινωική και Αρχαία Ιατρική, Ενετοκρατία, Τουρκοκρατία). 2) Λοιμώδη – Δημόσια Υγεία (Σπιναλόγκα, λέπρα, ασθένειες και κοινωνικός αποκλεισμός). 3) Ιατρικά εργαλεία και ακτινολογικά μηχανήματα. 4) Οφθαλμολογία και Οδοντιατρική. 5) Ιατρική και Σύγχρονη Τέχνη. 6) Βότανα και Φάρμακα. Σε κάθε τμήμα, έχουν τοποθετηθεί μεγάλοι κύβοι με πληροφορίες και σπάνιο φωτογραφικό υλικό. Και γύρω τους, αναπτύσσονται οι προθήκες και οι πολύτιμες συλλογές του μουσείου.
Η Ιατρική του 1900
Στα ράφια με τα παλιά ιατρικά μηχανήματα και εργαλεία, ξεχωρίζει μια συσκευή ηλεκτροσόκ του 1900. Μια συσκευή με στοιχεία υγρών μπαταριών στο κάτω τμήμα, που λειτουργούσε με θειάφι και χρησιμοποιούνταν κυρίως σε ασθενείς με σχιζοφρένεια και μανιοκατάθλιψη. Ακριβώς δίπλα, ένας καρδιογράφος της ίδιας περιόδου, που σήμερα μοιάζει… πρωτόγονος. Μια παλιά συσκευή αναισθησίας και, λίγο πιο κάτω, το βαλιτσάκι του έφιππου γιατρού, που χρονολογείται στα τέλη του 19ου αιώνα. «Το βαλιτσάκι του γιατρού, που ανέβαινε στο γαϊδουράκι και γύριζε τα χωριά, είναι ένα από τα σημαντικότερα εκθέματα του μουσείου. Επί της ουσίας, αντιπροσωπεύει την… Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας του 1900. Χειρουργικά εργαλεία, λαβίδες για να μην πιάνει ο γιατρός τις γάζες με γυμνά χέρια, αλλά και μια μεγάλη σύριγγα, που δεν αποκλείεται να χρησιμοποιούνταν σε ζώα!» λέει η υπεύθυνη ξεναγήσεων του μουσείου, Βάσω Καμπουρέλλη.
