Αυτή την Κυριακή αλλάζει η ώρα, μπαίνουμε στη θερινή και όπως κάθε χρόνο -για πολλά χρόνια πλέον- στις 03:00 τα ξημερώματα της Κυριακής 25 Μαρτίου θα πρέπει τα ρολόγια μας να γυρίσουν μια ώρα μπροστά ώστε να δείχνει 04:00.
Η συνήθεια ετών ίσως να είναι και για τελευταία φορά, καθώς έχει ξεκινήσει στην ΕΕ συζήτηση για την κατάργηση του μέτρου.
Μετά το ψήφισμα υπέρ της κατάργησης της θερινής ώρας που προέβη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με βασικό επιχείρημα ότι βλάπτει την υγεία των πολιτών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλείται να αξιολογήσει το σύστημα της θερινής ώρας, που κάθε χρόνο τίθεται σε ισχύ την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου. Έπειτα από εξέταση επιστημόνων, η αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αλλαγή ώρας προκαλεί διαταραχές στον ύπνο.
Κατά καιρούς ορισμένες επιστημονικές έρευνες έχουν υποστηρίξει ότι αυτή η αλλαγή της ώρας μπορεί να κρύβει κινδύνους για μερικούς ανθρώπους, όπως να αυξήσει τα εμφράγματα και τα εγκεφαλικά, να προκαλέσει περισσότερα τροχαία στους δρόμους, ακόμη και να μειώσει την παραγωγικότητα των εργαζομένων.
Μια πρωτότυπη ψυχολογική μελέτη το Δεκέμβριο του 2016, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, έδειξε ότι, την επόμενη εργάσιμη μέρα μετά την αλλαγή της θερινής ώρας, οι δικαστές στις ΗΠΑ επιβάλλουν ποινές που έχουν κατά μέσο όρο 5% μεγαλύτερη διάρκεια, σε σχέση με τις ποινές που επέβαλαν την προηγούμενη εβδομάδα ή εκείνες που θα επιβάλουν στο μέλλον, όταν πια ο οργανισμός τους θα έχει συνηθίσει την αλλαγή.
Η αλλαγή της ώρας φαίνεται πως επηρεάζει το ανθρώπινο βιολογικό ρολόι, με συνέπεια να προκαλείται μια μικρή σύγχυση στον οργανισμό. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα, αλλά για ορισμένους η αλλαγή της ώρας μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακό επεισόδιο (έμφραγμα ή εγκεφαλικό), ιδίως στους ηλικιωμένους και στους καρκινοπαθείς.
Μια αμερικανική έρευνα του 2014 σε αμερικανικά νοσοκομεία έδειξε μια αύξηση κατά 25% στα εμφράγματα τη Δευτέρα, αμέσως μετά την αλλαγή της θερινής ώρας, σε ανθρώπους ευάλωτους στον καρδιαγγειακό κίνδυνο. Από την άλλη, ακόμη και μια ελαφριά στέρηση ή διαταραχή του ύπνου, ιδίως σε άτομα που πάσχουν από αϋπνία, που προκαλεί η αλλαγή της ώρας, μπορεί να αυξήσει έως 17% τον κίνδυνο ένας οδηγός να εμπλακεί σε τροχαίο.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, τόσο ο ύπνος όσο και μια σειρά από άλλες βιολογικές παραμέτρους (κορτιζόλη, μελατονίνη κ.α. ενδογενών ουσιών), οι λεγόμενοι Κιρκάδιοι ρυθμοί, καθορίζονται από τον κύκλο μέρα – νύχτα, φως – σκοτάδι. Η εναλλαγή αυτή του φωτός με το σκοτάδι και η ηλιοφάνεια, επίσης έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά ότι σχετίζονται και με την ψυχική κατάσταση του ανθρώπου, την διάθεση, την απόδοση και την λειτουργικότητά του».
Προς το παρόν, σύμφωνα με την οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης όλα τα κράτη μέλη είναι υποχρεωμένα να τηρούν με νόμο το μέτρο την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου στη 1 π.μ. ώρα Γκρίνουϊτς (GMT) και η επιστροφή γίνεται την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου του ίδιου έτους πάλι στη 1 π.μ. ώρα Γκρίνουϊτς.
Ψήφισμα υπέρ της διερεύνησης των συνεπειών της αλλαγής ώρας υιοθέτησε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις αρχές Μαρτίου ζητώντας από την Κομισιόν, εφόσον χρειαστεί, να παρουσιάσει σχέδιο αναθεώρησης της Οδηγίας για τη συγκεκριμένη πρακτική.
Υπέρ του ψηφίσματος τάχθηκαν 384 ευρωβουλευτές, ενώ 153 το καταψήφισαν, σύμφωνα με το Reuters.
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα η θερινή ώρα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, δοκιμαστικά, το 1932 και συγκεκριμένα από τις 6 Ιουλίου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου όπου τα ρολόγια είχαν τεθεί μία ώρα μπροστά. Στη συνέχεια όμως εγκαταλείφθηκε αυτό επειδή από τις 15 Ιουλίου (π.ημερ.)/28 Ιουλίου (ν.ημερ.) στις 04:00 ώρα, του 1916, τα ρολόγια στην Ελλάδα είχαν τεθεί 25 λεπτά μπροστά στην εισδοχή της ώρας ζώνης. Έτσι η διαφορά σε σχέση με το φως του Ήλιου που καθορίζει και τον πραγματικό χρόνο γινόταν πολύ μεγάλη κυρίως στα δυτικά τμήματα της χώρας και περισσότερο στη Κέρκυρα. Τούτο είχε ως συνέπεια να εγκαταλειφθεί.
Στα επόμενα χρόνια είχε υιοθετηθεί η μετατόπιση της ώρας έναρξης λειτουργίας πολλών δημόσιων υπηρεσιών και καταστημάτων κατά μισή ώρα, στη χειμερινή περίοδο.
Στη δεκαετία όμως του 1970, μόλις δύο χρόνια μετά την ενεργειακή κρίση που ξέσπασε στην Ευρώπη το 1973 αποφασίστηκε η υιοθέτηση του μέτρου της θερινής ώρας από μεγάλο μέρος των κρατών της Ευρώπης συμπεριλαμβανομένης τότε και της Ελλάδας με έναρξη το 1975.
