Το 2023, η Novo Nordisk κατάφερε να ξεπεράσει σε αξία την Louis Vuitton Moët Hennessy (LVMH) αποτελώντας την εταιρεία με την υψηλότερη κεφαλαιοποίηση στην Ευρώπη, ωφελούμενη από την αλματώδη άνοδο των φαρμάκων της για την απώλεια βάρους και τον διαβήτη, Wegovy και Ozempic. Λίγο αργότερα, όμως, η δανέζικη φαρμακοβιομηχανία είδε την κυριαρχία της να υποχωρεί, καθώς η ανταγωνίστριά Eli Lilly σημείωσε άνοδο στην αποτελεσματικότητα, παραγωγή και το μάρκετινγκ των φαρμάκων Μounjaro και Zepbound.
- Γράφει ο Κοσμάς Ζακυνθινός
Παρά το γεγονός ότι ελέγχει το 62% της αγοράς αγωνιστών GLP-1, φαρμάκων που μιμούνται τις ορμόνες του εντέρου για την καταστολή της όρεξης, οι τιμές των μετοχών της Novo Nordisk έχουν υποχωρήσει πάνω από 50% τον τελευταίο μόλις χρόνο. Οι εσωτερικές δυσκολίες, οι ελλείψεις προϊόντων και οι απογοητεύσεις από τις κλινικές δοκιμές έχουν εγείρει αμφιβολίες για τις μακροπρόθεσμες προοπτικές της εταιρείας, σε μια αγορά που αναμένεται να έχει ετήσια αξία 150 δισεκατομμυρίων δολαρίων έως το 2035, όπως αναφέρει η Wall Street Journal (WSJ).
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, αυτές οι ανησυχίες κορυφώθηκαν με μια απροσδόκητη αναδιάρθρωση στην ηγεσία της Novo Nordisk προχωρώντας στην απομάκρυνση του Διευθύνοντος Συμβούλου Lars Fruergaard Jørgensen. Σύμφωνα με τους αναλυτές, η κίνηση αυτή μεταφράστηκε ως «επείγουσα ανάγκη για διόρθωση της πορείας» της φαρμακευτικής .
Υποτίμηση στη ζήτηση του Wegovy
Το αρχικό λάθος της Novo Nordisk ήταν η σημαντική υποεκτίμηση της ζήτησης για το Wegovy, το οποίο κυκλοφόρησε το 2021 ως μια έκδοση απώλειας βάρους του επιτυχημένου φαρμάκου για τον διαβήτη Ozempic. Με βάση την περιορισμένη διείσδυση του προηγούμενου φαρμάκου για την απώλειας βάρους, του Saxenda, η εταιρεία προετοιμάστηκε μετριοπαθώς για τις επερχόμενες πωλήσεις, ακολουθώντας ένα προσεκτικό μοντέλο συμβατικής παραγωγής.
Ωστόσο, πέντε εβδομάδες μετά την κυκλοφορία του, οι συνταγές για το Wegovy ξεπέρασαν τις συνταγές που χρειάστηκαν πέντε χρόνια να επιτύχει το Saxenda.
Αντί να αυξήσει γρήγορα την παραγωγή, η Novo «απάντησε» περιορίζοντας την προσφορά, προτρέποντας τους γιατρούς να μην ξεκινούν νέους ασθενείς και προωθώντας ως σχήμα εκκίνησης τη χαμηλότερη δόση, για να προστατεύσει τις προμήθειες για τους υπάρχοντες χρήστες, σύμφωνα με την WSJ.
Ωστόσο, αυτή η απόφαση είχε σοβαρές συνέπειες. Οι ελλείψεις ώθησαν τους καταναλωτές προς σύνθετες, αντιγραφές εκδοχών σεμαγλουτίδης που πωλούνταν σε χαμηλότερες τιμές μέσω φαρμακείων που εμπορεύονταν σύνθετα φάρμακα στις ΗΠΑ. Οι πλατφόρμες τηλεϊατρικής εκμεταλλεύτηκαν αυτό το κενό, προσφέροντας φθηνότερες εναλλακτικές λύσεις και μειώνοντας το μερίδιο αγοράς της Novo Nordisk.
Πώς η Eli Lilly εκμεταλλεύτηκε τις καθυστερήσεις
Η Eli Lilly, η οποία κάποτε υστερούσε στο χώρο της απώλειας βάρους, κατάφερε γρήγορα να καλύψει το κενό. Λάνσαρε το Mounjaro για τον διαβήτη το 2022 και ακολούθησε το Zepbound, μια έκδοση για απώλεια βάρους, το 2023. Τα κλινικά δεδομένα του Zepbound έδειξαν μείωση σωματικού βάρους άνω του 20%, ξεπερνώντας τα αποτελέσματα του Wegovy.
Ενώ η Lilly αντιμετώπισε επίσης περιορισμούς στην εφοδιαστική αλυσίδα, κατάφερε να επιλύσει τα όποια προβλήματα ταχύτερα από τη Novo Nordisk.
Σήμερα, οι εβδομαδιαίες συνταγές για το Zepbound στις ΗΠΑ έχουν ξεπεράσει αυτές του Wegovy και το Mounjaro πλησιάζει τους αριθμούς του Ozempic.
Η Lilly κινήθηκε επίσης ταχύτερα όσον αφορά τη «δέσμευση» των καταναλωτών. Λάνσαρε μια υπηρεσία απευθείας στον ασθενή που προσφέρει φάρμακα απώλειας βάρους με έκπτωση και ήταν η πρώτη που συνεργάστηκε με την εταιρεία τηλεϊατρικής Ro. Η Novo Nordisk ξεκίνησε παρόμοιες πρωτοβουλίες αρκετούς μήνες αργότερα.
Αυξάνεται ραγδαία το pipeline της Lilly
Ενώ η Lilly έχει αναδυθεί μέσα από μια πολλά υποσχόμενη πορεία στον τομέα «Έρευνας και Ανάπτυξης», η Novo Nordisk δεν είχε την ίδια πορεία, εμφανίζοντας απογοητευτικά αποτελέσματα. Τον Δεκέμβριο, τα δεδομένα δοκιμών για το πειραματικό συνδυαστικό φάρμακο CagriSema προκάλεσαν πτώση 20% στην αξία της μετοχής της, σβήνοντας σχεδόν 100 δισεκατομμύρια δολάρια από την κεφαλαιοποίηση της αγοράς.
Παρόλο που το CagriSema βρίσκεται ακόμη σε κλινικές δοκιμές φάσης 3 και έχει επιδείξει οφέλη στην απώλεια βάρους, δεν έχει καταφέρει να διακριθεί από τις υπάρχουσες θεραπείες σε συγκρίσεις.
Εν τω μεταξύ, το Orforglipron της Eli Lilly, ένας αγωνιστής GLP-1 που χορηγείται από το στόμα μία φορά την ημέρα, πέρασε με επιτυχία τις αρχικές δοκιμές φάσης 3. Οι αναλυτές το θεωρούν σημαντικό, καθώς τα φάρμακα που χορηγούνται δια του στόματος με μικρά μόρια είναι συνήθως φθηνότερα και πιο εύκολα στην παρασκευή τους, σε σύγκριση με τα ενέσιμα.
Η Novo Nordisk ελπίζει να φέρει στην αγορά μια δια του στόματος μορφή σεμαγλουτίδης (Wegovy) έως το τέλος του 2025, αλλά ήδη θεωρείται ότι υστερεί στην κούρσα φαρμάκων επόμενης γενιάς για την παχυσαρκία.
Εν τω μεταξύ, η Eli Lilly ανακοίνωσε νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι μια κλινική δοκιμή άμεσης σύγκρισης έδειξε ότι το φάρμακο για την παχυσαρκία, τιρζεπατίδη (πωλείται ως Mounjaro), οδήγησε σε μεγαλύτερη απώλεια βάρους σε ενήλικες από τη σεμαγλουτίδη (πωλείται ως Wegovy).
Η αγορά φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας στην Ινδία
Η αγορά φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας στην Ινδία έχει υπερτετραπλασιαστεί τα τελευταία πέντε χρόνια, λόγω της μεγαλύτερης προσιτότητας και της αυξανόμενης προθυμίας των εύπορων καταναλωτών να πληρώσουν για θεραπείες απώλειας βάρους. Στοιχεία από την PharmaTrac, μια εταιρεία παρακολούθησης του κλάδου, δείχνουν ότι η αγορά έφτασε τα 576 εκατομμύρια ρουπίες Ινδίας τον Μάρτιο του 2025, από 133 εκατομμύρια τον Μάρτιο του 2021.
Η ανάπτυξη έχει ηγηθεί των αγωνιστών του υποδοχέα GLP-1, ιδιαίτερα της σεμαγλουτίδης, η οποία αντιπροσωπεύει το 69% της αγοράς στα 397 εκατομμύρια. Το χάπι σεμαγλουτίδης της Novo Nordisk για χορήγηση από το στόμα, το Rybelsus, που κυκλοφόρησε το 2022, έχει αναδειχθεί ως ο βασικός μοχλός ανάπτυξης, ξεπερνώντας παλαιότερα μόρια όπως η ορλιστάτη και η λιραγλουτίδη.
Ωστόσο, η τιμή παραμένει ένα βασικό εμπόδιο για την ευρύτερη πρόσβαση. Το Mounjaro της Eli Lilly κοστίζει μεταξύ 14.000 και 17.500 ρουπίες το μήνα στην Ινδία -ανάλογα με τη δοσολογία- γεγονός που το καθιστά μη προσιτό για τους περισσότερους ασθενείς εκτός της ανώτερης εισοδηματικής κατηγορίας. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι ακόμη και αν μόνο το 0,5% των 101 εκατομμυρίων διαβητικών της Ινδίας υιοθετήσουν αυτές τις ενέσιμες θεραπείες, η αγορά θα μπορούσε να αποφέρει ετήσια έσοδα 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων.
Γενόσημες εκδόσεις
Παρά την υψηλή τιμολόγηση, οι ειδικοί της αγοράς αναμένουν σημαντική επέκταση μετά το 2026, όταν θα πάψει η σεμαγλουτίδη να προστατεύεται από δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και θα γίνουν διαθέσιμες γενόσημες εκδόσεις.
Σύμφωνα με τον Vishal Manchanda, ανώτερο αντιπρόεδρο Έρευνας στον όμιλο Systematix, οι τιμές των γενόσημων φαρμάκων είναι πιθανό να είναι έως και 95% χαμηλότερες, προκαλώντας μια δραματική αύξηση των όγκων.
Εν τω μεταξύ, τα φάρμακα απώλειας βάρους που δεν περιέχουν GLP-1 εξακολουθούν να έχουν περιορισμένο αποτύπωμα. Η ορλιστάτη έχει αγοραία αξία 72 εκατομμύρια ρουπίες, ακολουθούμενη από τη ντουλαγλουτίδη (72 εκατομμύρια) και τη λιραγλουτίδη (34 εκατομμύρια), σύμφωνα με στοιχεία της Pharmarack.
Επιπλέον, οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι ορισμένα φάρμακα απώλειας βάρους, τα οποία αναπτύχθηκαν αρχικά για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2, ενδέχεται όχι μόνο να βοηθούν τους ανθρώπους να χάσουν κιλά, αλλά και να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνων που σχετίζονται με την παχυσαρκία.
Μπορεί η Novo Nordisk να ανακτήσει την παγκόσμια κυριαρχία της;
Παρά τις αποτυχίες της, η Novo Nordisk δεν είναι εκτός αγοράς. Έχει αυξήσει τις επενδύσεις στην παραγωγή, συμπεριλαμβανομένης μιας συμφωνίας ύψους 16 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσω του ιδρύματός της για την εξαγορά της Catalent. Στις ΗΠΑ, πρόσφατα συνεργάστηκε με την CVS για να καταστήσει το Wegovy το προτιμώμενο φάρμακο απώλειας βάρους στο πλαίσιο των προγραμμάτων παροχών.
Η «μάχη» μεταξύ της Novo Nordisk και της Eli Lilly δεν έχει τελειώσει ακόμη. Και οι δύο εταιρείες κυριαρχούν στην αγορά του GLP-1 και το κόστος, η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια των μελλοντικών θεραπειών θα καθορίσουν την εξέλιξη του μεριδίου αγοράς.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα
Δείτε επίσης
Mounjaro: Πώς λειτουργεί – Οι μελέτες για την απώλεια βάρους
Ozempic, Mounjaro: Τα φάρμακα για την παχυσαρκία αλλάζουν την υγεία
